Theo đó, mới đây, Hiệp hội Thép Việt Nam VSA đã có văn bản gửi tới Bộ Công Thương và Bộ Tài chính về tình hình nhập khẩu thép từ nước ngoài vào Việt Nam. Văn bản có nội dung nghi ngờ hiện tượng lẩn tránh thuế tự vệ đối với một số mặt hàng phôi thép, thép dài. Đây cũng là những kiến nghị được tổng hợp từ 18 DN thép hàng đầu trong nước như Hòa Phát, thép Việt Đức, thép Việt Ý, thép Thái Nguyên ...
Nhiều DN lo ngại trước tình trạng thép cuộn trốn thuế ồ ạt vào trong nước
VSA cho rằng, tháng 3/2016 vừa qua, Bộ Công Thương ra quyết định áp dụng biện pháp tự vệ tạm thời đối với mặt hàng phôi thép và thép dài nhập khẩu vào Việt Nam với mức thuế tự về lần lượt là 15,4% đối với thép dài, 23,3% đối với phôi thép. Điều này đã mang lại hiệu quả tích cực khi một số DN tạm dừng hoạt động đã hoạt động trở lại. Nhiều DN thoát lỗ, có lãi trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, từ khi áp thuế tự vệ với thép dài và phôi thép, DN nhập khẩu kê khai sang mã HS khác đối với mặt hàng thép dây cuộn (thép cuộn) - một trong những sản phẩm hiện thuộc đối tượng áp thuế tự vệ thương mại.
Theo thống kê, trước khi Bộ Công Thương áp thuế tự vệ, thép cuộn được nhập khẩu kê khai vào mã 7227.90.00 để hưởng thuế 0%. Sau khi áp thuế tự vệ, lượng nhập khẩu thép cuộn mã này giảm mạnh do bị áp thuế tự vệ 15,4%. 10 tháng năm nay, lượng nhập chỉ bằng 58% so với cả năm 2015. Thị trường xuất hiện tình trạng kê khai nhập khẩu tăng đột biến ở mã 7213.91.90 với tổng lượng nhập 10 tháng tăng gấp 4 lần lượng nhập năm 2015. Riêng tháng 10/2016, nhập khẩu ghi nhận tăng cao kỷ lục khi đạt 144.000 tấn, bằng 155% lượng sản xuất thép cuộn của toàn ngành thép.
Sự xuất hiện các DN nhập khẩu mới mà trước đây chưa từng nhập mã này cũng là một hiện tượng. Năm 2015, có khoảng hơn 30 DN. Đến 10 tháng đầu năm 2016, lượng DN nhập khẩu đã lên tới con số 70. Trong đó, DN xuất hiện mới đều là công ty thương mại.
Theo VSA, đó cũng là các công ty trước đây nhập mã 7227.90.00, đứng hàng đầu trong các công ty nhập mã 7213.91.90 nhiều nhất 10 tháng 2016. Hiệp hội này cho rằng, các tiêu chuẩn kỹ thuật mà DN kê khai khi nhập khẩu mã 7213.91.90 đều là các mác thép của loại thép carbon thông dụng. Loại thép này có các giới hạn kỹ thuật nằm trong giới hạn của thép làm cốt bê tông. Các lô hàng thép cuộn mà các DN nhập khẩu theo mã này theo mô tả hải quan là không làm thép cốt bê tông nhưng hoàn toàn có thể được sử dụng như thép cốt bê tông.
Trước thực tế trên, VSA thay mặt 18 DN thép kiến nghị Bộ Tài chính, Công Thương điều tra mở rộng phạm vi áp dụng thuế tự vệ thương mại đồng thời đưa những mã này vào danh mục hàng hoá cần kiểm soát chặt nhằm ngăn chặn việc chuyển mã để hưởng chênh lệch thuế.
