Chủ đầu tư và khách hàng đều rơi vào thế khó
Mới đây, Bộ Xây dựng đã có yêu cầu các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương phải tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính trong việc xác nhận các đối tượng đủ điều kiện vay vốn gói tín dụng ưu đãi 30 nghìn tỷ đồng.
Bộ Xây dựng cho hay, cùng với quyết định này sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước cùng các tổ chức tín dụng thực hiện việc kiểm tra, thanh tra dấu hiệu trục lợi của các cá nhân, tổ chức trong quá trình triển khai cho vay gói tín dụng 30 nghìn tỷ đồng hỗ trợ nhà ở nhằm xử lý theo đung squy định của pháp luật hiện hành.
Báo Đầu tư Bất động sản trước đó đã có nhiều bài viết phản ánh hiện tượng “trục lợi” gói tín dụng này dành cho bất động sản tại Tp.HCM và Hà Nội.
Chủ đầu tư dự án CT12 Văn phú đang dính nghi án “chẻ” hợp đồng để khách
hàng vay gói 30 nghìn tỷ đồng. (Ảnh: Nguyễn Minh)
Với mục đích để bán được nhà nhanh hơn, hoặc thậm chí là trốn thuế, không ít chủ đầu tư sẵn sàng “chẻ nhỏ” hợp đồng mua bán thành nhiều dạng hợp đồng nhằm tạo điền kiện cho người mua nhà có thể vay được gói 30 nghìn tỷ.
Bàn về vấn đề này, Giám đốc Sàn giao dịch Nhà đất 24h ông Lê Ngọc Quỳnh cho biết, tại thị trường căn hộ Hà Nội, thực trạng “chẻ nhỏ” hợp đồng để khách mua nhà đủ điều kiện vay vốn gói 30 nghìn tỷ đồng hiện rất phổ biến. Nhất là, việc “chẻ nhỏ” hợp đồng có tính hệ thống diễn ra tại một số hệ thống phân phối lớn, tại nhiều dự án.
Ông Quỳnh nhận định, một khi Thanh tra Xây dựng và Ngân hàng Nhà nước vào cuộc sẽ chắc chắn phát hiện ra việc lách luật này. Hợp đồng mua bán của khách hàng sẽ bị vô hiệu nếu bị phát hiện, kéo theo việc khách hàng sẽ ồ ạt rút vốn tại các dự án bị kiểm tra, thanh tra và dĩ nhiên chủ đầu tư sẽ rơi vào khó khăn là điều khó tránh.
Theo Luật sư Bùi Quang Hưng (Đoàn luật sư Hà Nội), nếu tiến hành thanh tra và bằng nghiệp vụ của mình, cơ quan chức năng chắc chắn sẽ phát hiện ra việc lách luật để vay gói tín dụng hỗ trợ 30 nghìn tỷ đồng. Khi đó, hợp đồng mua bán chắc chắn sẽ không còn có giá trị, hơn nữa khách hàng sẽ không tiếp tục được vay vốn ưu đãi và thậm chí phải bồi thường lãi suất. Còn các chủ đầu tư sẽ bị xử phạt nếu phát hiện có trục lợi gói vay này. Điều đáng nói là, dự án sẽ bị đình trệ, chủ đầu tư gặp khó khăn khi làn sóng rút vốn từ khách hàng ồ ạt diễn ra.
Khó để xử phạt doanh nghiệp
Giám đốc Công ty Luật Intercode, Luật sư Phạm Phú Thắng cho biết, Chính phủ và Bộ Xây dựng đã ban hành những chế tài nhằm hạn chế và xử lý những vi phạm liên quan đến việc trục lợi gói tín dụng 30 nghìn tỷ đồng trước khi gói này chính thức có hiệu lực.
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 6 Thông tư 07/2013/TT-BXD, việc vi phạm điều kiện vay vốn, bên cạnh bị phạt hành chính, người mua còn bị buộc phải trả lại số tiền đã vay, đồng thời chấm dứt hợp đồng vay đã ký với các tổ chức tín dụng.
Thông tư 07/2013/TT-BXD cũng quy định, đối với chủ đầu tư dự án, việc trục lợi gói vay 30 nghìn tỷ đồng sẽ phải bồi thường vật chất, cùng đó sẽ bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Còn các tổ chức tín dụng, các ngân hàng, các tổ chức, cá nhân cũng bị xử lý trách nhiệm.
Trong trường hợp việc trục lợi được cơ quan chức năng xác định, chắc chắn chủ đầu tư sẽ gặp khó khăn bởi vừa bị khách hàng rút vốn, lại bị phạt hành chính, nghiêm trọng hơn là bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với người mua nhà, những người tiếp cận gói vay ưu đãi thường là người gặp khó khăn về tài chính, do đó nếu được xác định vi phạm và không thể vay vốn ưu đãi, khách hàng khó có thể tiếp tục mua nhà cũng như khó trả nợ.
Theo Luật sư Thắng, tuy đã có chế tài xử lý việc trục lợi gói hỗ trợ 30 nghìn tỷ đồng, song việc kết luận chủ đầu tư có trục lợi gói vay này hay không là rất khó. Nguyên nhân là, pháp luật chỉ quy định tổng giá trị hợp đồng đủ điều kiện vay vốn không vượt quá 1,05 tỷ đồng, mà việc “chẻ nhỏ” hợp đồng thành hợp đồng mua bán nhà thô và hợp đồng nội thất lại không trái với quy định của pháp luật.
Mặt khác, đối với người mua nhà, để vay được vốn ưu đãi, tất nhiên họ cũng đồng tình, ý thức và chấp nhận rủi ro, cho nên khó có thể kết luận được chủ đầu tư, hay đơn vị phân phối lừa đảo, hoặc có hành vi gian dối.
