Phong cách tối giản (Minimalism) đang phát triển mạnh ở châu Âu, cái nôi của trang trí nội thất. Châu Á, Nhật Bản được xem là bậc thầy của phong cách hiện đại và tinh tế này. Có thể tìm thấy âm hưởng của minimalism trong hầu hết các công trình kiến trúc Nhật đương đại lẫn truyền thống.
Phong cách này ảnh hưởng mạnh đến xu hướng trang trí nội thất tại các nước Bắc Âu trong những năm cuối thập kỷ 90 và hiện nay, tiếp tục lan tới châu Mỹ.
Ít hơn có nghĩa là nhiều hơn
Phong cách tối giản chú trọng việc giảm thiểu tối đa việc trang trí trong không gian nội thất. Đi ngược lại các tiêu chuẩn trang trí nội thất truyền thống về việc làm phong phú không gian bên trong với các vật dụng và chi tiết trang trí phức tạp, phong cách này hướng đến việc loại các vật dụng thừa và giữ lại một không gian trống hoàn hảo. Chịu ảnh hưởng rất lớn từ quan niệm cũng như phong cách thiết kế và trang trí Nhật Bản, đồng thời được xây dựng trên nền tảng triết lý “ít hơn có nghĩa là nhiều hơn”, việc trang trí nội thất theo phong cách tối giản hướng sự chú ý đến những đường nét và kết cấu được ẩn giấu. Các mảng tường, sàn và hiệu quả ánh sáng chính là những yếu tố quan trọng làm nên phong cách tối giản. Sử dụng những đường nét đơn giản và sự kết hợp có tính toán của các mặt phẳng, không gian nội thất theo phong cách này là một tổng thể thống nhất, chặt chẽ về bố cục và nhất là giữ lại được một không gian kiến trúc đẹp, thoáng đãng, rộng rãi.
Hạn chế là nguyên tắc chính
Cũng như các phong cách nội thất khác, tối giản cũng có những đặc điểm nổi bật để dễ dàng phân biệt. Nguyên tắc chủ đạo của phong cách này được gói gọn trong hai chữ “hạn chế”. Hạn chế trong trang trí, hạn chế bố trí quá nhiều đồ đạc trong nội thất, chỉ giữ lại thành phần nào thật sự cần thiết và đáp ứng được yêu cầu về công năng lẫn thẩm mỹ.
Sự hạn chế sử dụng màu sắc trong trang trí là đặc trưng dễ nhận diện nhất. Thông thường, sẽ có không quá ba màu trong không gian nội thất gồm một màu nền, một màu chủ đạo và một màu nhấn. Màu sắc của các mảng tường là màu trung tính nhằm tạo ra một phông đệm cho các vật dụng trang trí bên trong, hướng sự chú ý của người quan sát đến những điểm nhấn quan trọng. Phông màu trung tính cũng có tác dụng tạo sự tương phản mạnh mẽ giữa các thành phần trang trí và có tác dụng kết nối các thành phần này lại với nhau. Các mảng tường trắng được sử dụng rất phổ biến trong phong cách tối giản như một phông nền trơn nhằm tăng giá trị các đồ đạc xung quanh, đồng thời mang lại hiệu quả thị giác về một không gian rộng rãi hơn, thoáng đãng hơn.
Dùng ánh sáng làm… nội thất
Do hạn chế sử dụng màu sắc, ánh sáng trong phong cách tối giản được xem như một thành phần trang trí quan trọng để tạo ra các hiệu ứng thị giác và thẩm mỹ. Việc sử dụng ánh sáng, nhất là ánh sáng tự nhiên, được chú trọng nhằm nhấn mạnh các khu vực quan trọng và tạo ra bóng đổ với hiệu quả cao để tôn lên các hình khối của vật dụng và các thành phần kiến trúc khác. Ánh sáng tự nhiên được lọc qua các rèm cửa, các bình phong chắn, bông gió trên tường hay thậm chí xuyên qua các tầng cây bên ngoài một cách có chủ đích để khi vào đến bên trong đạt được hiệu quả chiếu sáng và thẩm mỹ mà người thiết kế đã định hướng trước. Ánh sáng nhân tạo được chọn lọc một cách cẩn thận để nhấn mạnh hình dạng và cấu trúc của các thành phần trang trí nội thất.
Các thành phần trang trí nội thất cũng như bàn ghế được sử dụng ở mức độ tối giản, nhưng vẫn đáp ứng được đòi hỏi về tiện nghi sử dụng. Bàn ghế trong nội thất đều có hình dạng đơn giản, hài hoà và hiện đại, được làm nên từ các đường nét không cầu kỳ nhưng tinh tế. Các vật dụng này một mặt đáp ứng được nhu cầu sử dụng, sinh hoạt của con người, mặt khác cũng chính là những thành phần trang trí cho nội thất bên trong. Bàn ghế không chỉ là nơi để ngồi mà còn được xem là những tác phẩm điêu khắc làm nên nét đẹp cho không gian bên trong.
Một phong cách sống phù hợp
Phong cách tối giản được áp dụng trong thiết kế nội thất văn phòng một cách dễ dàng. Không gian làm việc thường được yêu cầu sắp xếp và bố trí gọn gàng, đồng thời vẫn đáp ứng được công năng sử dụng một cách tốt nhất. Điều này phù hợp với các tiêu chí của trường phái tối giản. Và dù đa số các văn phòng làm việc sử dụng ánh sáng nhân tạo là nguồn chiếu sáng chính, càng về sau này xu hướng tận dụng tối đa nguồn ánh sáng tự nhiên. Việc bố trí một không gian văn phòng gọn gàng, bố trí đẹp mắt, tràn ngập ánh sáng tự nhiên có thể làm tăng sự nhiệt tình và cổ động tinh thần làm việc của nhân viên. Ngoài ra, việc sử dụng có chọn lọc và hạn chế các vật liệu ốp lát trong nội thất văn phòng cùng với các khu bàn ghế làm việc mang hình dáng đơn giản cũng tạo nên không khí thanh lịch không kém phần sang trọng mà đa số các văn phòng làm việc đều hướng đến.
Không chỉ là một phong cách trang trí nội thất và kiến trúc, Minimalism còn biểu hiện được phong cách sống của chủ nhân. Với phương châm loại bỏ những gì không cần thiết, phong cách này thật sự không thích hợp với nhũng người thích chi tiết, thích trang hoàng phức tạp. Ngược lại, những người thích ngăn nắp, tự do và phóng khoáng thì tìm được trong phong cách này những gì mà họ tâm đắc nhất. Người châu Âu sau một thời gian dài say mê với các chi tiết cầu kỳ, hoa văn phức tạp lại quay sang đi tìm cái đẹp trong sự đơn giản. Với nhịp độ cuộc sống ngày càng nhanh, tính cạnh tranh trong công việc ngày càng lớn và mật độ dân số ngày càng tăng, một không gian thoáng đãng, tràn ngập ánh sáng trở thành điều mà mọi người mơ ước. Đó có lẽ là lý do giải thích tại sao phong cách này lại đạt được ảnh hưởng và thành công lớn trong trang trí nội thất nói riêng và thiết kế kiến trúc nói chung tại châu lục này.
Platon, nhà triết học Hy lạp cổ đại, đã nói: “Cái đẹp của phong cách, của sự hài hoà, duyên dáng và nhịp nhàng phụ thuộc vào sự đơn giản”. Khi bạn đứng trong một không gian nội thất được thiết kế tốt theo phong cách tối giản, bạn sẽ cảm nhận điều này rõ nhất.
(Theo KT & ĐS)
