Từ ngày 29/12, nội dung tăng khung giá đất ở các đô thị loại đặc biệt ở đồng bằng sông Hồng, Đông Nam bộ từ 81 triệu đồng/m2 lên khoảng 162 triệu đồng/m2 tại Nghị định số 104 của Chính phủ sẽ chính thức có hiệu lực.
Trao đổi về nội dung trên, GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên & Môi trường cho rằng, đối tượng chủ yếu chịu tác động từ sự điều chỉnh này là những người dân có đất ở đô thị. Đối với người dân ở miền núi và khu vực nông thôn gần như không bị ảnh hưởng nhiều. Bởi hiện nay thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, trong đó đất ở chỉ 0,03% theo bảng giá đất. Nếu các địa phương tăng bảng giá đất theo khung mới lên gấp đôi, mức thuế này cũng chỉ là 0,06%, vẫn còn quá thấp. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng sử dụng đất lãng phí và không hiệu quả của người dân.
Khung giá đất tăng khiến cả người dân và doanh nghiệp đều lo ngại.
Ảnh: Diệp Đức Minh/Thanh Niên.
Dễ gây nên tác dụng ngược
Từ sự phân tích trên, ông Võ khẳng định, việc tăng khung giá đất sẽ giúp công tác quản lý đất đai hiệu quả hơn và giúp nguồn thu của Nhà nước cũng tăng lên. Ông chỉ rõ, khung giá đất trước đây ở mức 60 triệu đồng/m2, khi chuyển nhượng đã gây thiệt thòi lớn cho ngân sách nhà nước. Giá đất phải tăng tối đa là 500 triệu đồng/m2 mới phù hợp với thực tế và tiệm cận giá thị trường. Khung giá đất mới đưa ra nói cao, nhưng chỉ cao hơn so với mức cũ, so với giá thị trường vẫn còn thấp hơn nhiều. Mà theo luật Đất đai 2013, việc định giá đất phải có sự tương đương với giá thị trường.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lo ngại rằng, việc tăng gấp đôi khung sẽ kéo theo hàng loạt các vấn đề khác cũng tăng như mức bồi thường, chi nhiều để xây dựng các công trình hạ tầng, giải phóng mặt bằng...
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Tp. HCM, bảng giá đất tăng gấp đôi đồng nghĩa với việc tiền sử dụng đất cũng sẽ tăng gấp đôi.
Đồng thời, ông cũng không khỏi lo ngại rằng, việc tăng giá đất cao hơn trước có thể làm tăng các giao dịch ngầm và giảm tính minh bạch của thị trường bất động sản, từ đó, sẽ dễ gây nên những tranh chấp và làm giảm nguồn thu ngân sách, gây tác dụng ngược.
Không chỉ người dân mà ngay cả các doanh nghiệp bất động sản khi nghe thông tin khung giá đất tăng gấp đôi cũng không an tâm, vì họ sẽ phải đối mặt thêm với khó khăn khi phải bỏ tiền ra mua quyền sử dụng đất, giải phóng mặt bằng... với chi phí lớn hơn trước. Trong khi đó, các chi phí này đang là gánh nặng đối với họ. Theo đó, chắc chắn giá nhà đất cũng sẽ bị tăng theo và người phải gánh chịu cuối cùng chính là khách hàng.
Giá đất thương mại dịch vụ hợp thực tế hơn
Từ góc nhìn của người quản lý, ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất Tp. HCM cho biết, TP chỉ điều chỉnh bảng giá đất theo khung giá đất mới đối với những nơi tăng giá đột biến do nhà nước đầu tư hạ tầng, ở những khu vực dân cư hiện hữu.
Sẽ điều chỉnh không nhiều đối với những khu đô thị hóa chưa cao vì như thế sẽ tạo ra khó khăn trong việc thực hiện nghĩa vụ tài chính cho người dân. Thời gian qua, việc người dân, doanh nghiệp "chạy đua" nộp hồ sơ hợp thức hóa, chuyển mục đích sử dụng đất để được nộp tiền sử dụng đất theo quy định cũ tại các quận, huyện không nhiều, dù khung giá đất mới sắp có hiệu lực. Sở dĩ có thực tế trên là vì trong 2 năm qua, TP gần như đã giải quyết dứt điểm các hồ sơ mà người dân hợp tác, có nhu cầu cấp giấy, những trường hợp còn tồn đọng là do vi phạm chính sách, chưa đủ điều kiện để được cấp giấy...
Trưởng phòng Kinh tế đất (Sở Tài nguyên & Môi trường Tp. HCM) Nguyễn Như Bình cũng cho biết, bảng giá đất của TP năm nay chủ yếu là điều chỉnh, bổ sung, cập nhật một số tuyến đường mới. Nếu có tăng thì chủ yếu tập trung tại các khu vực mới được đầu tư cơ sở hạ tầng. Bởi, TP không kịp áp dụng nội dung của Nghị định 104 để thực hiện bảng giá đất cho năm mới trên toàn TP sẽ ban hành vào ngày 1/1/2015.
Ông Bình cho biết thêm, về cơ bản, bảng giá đất vẫn giữ nguyên nên không ảnh hưởng nhiều đến việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của người dân trong năm 2015. Cụ thể, Sở vẫn trình TP dự thảo bảng giá đất theo khung cũ, đất ở nông thôn tối thiểu là 110.000 đồng/m2, đất ở đô thị tối đa 81 triệu đồng/m2.
Nội dung điều chỉnh giá đất thương mại dịch vụ được xem là điểm mới của bảng giá đất 2015. Từ trước đến nay, loại đất này được tính bằng 60% giá đất ở nhưng năm 2015 sẽ được điều chỉnh tăng lên 70% để phù hợp với thực tế.
