Tp.HCM đã tốn khá nhiều công sức, tiền của để xây dựng bảng giá đất hằng năm. Tuy nhiên, bảng giá đất lại không sát thực tế, gây khó cho người dân và doanh nghiệp.
Tại Tp.HCM, việc thu tiền sử dụng đất ở các dự án bất động sản bị tắc ách tắc từ 3 năm qua. Để tính tiền sử dụng đất của một dự án cụ thể, thay vì có thể căn cứ vào bảng giá đất hằng năm, thì doanh nghiệp phải “lụy” công ty tư vấn, thẩm định giá tìm ra giá thị trường để áp dụng. Tuy nhiên, khi thẩm định, mỗi đơn vị tư vấn lại đưa ra một giá khác nhau. “Nếu doanh nghiệp đi đêm với đơn vị thẩm định giá thì được giá tốt, còn không mức giá sẽ cao ngất ngưởng”, một doanh nghiệp nêu lên thực tế.
Bảng giá đất của thành phố ban hành hằng năm dùng để tính thuế sử dụng đất, thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất; tính giá trị quyền sử dụng đất khi giao đất không thu tiền; tính lệ phí trước bạ và tiền bồi thường đối với người có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai gây thiệt hại cho Nhà nước. Ngoài ra, bảng giá đất còn để áp giá đền bù khi nhà nước thu hồi đất. Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Tp.HCM, tiền sử dụng đất đang vướng mắc, kể cả hộ gia đình và doanh nghiệp, khi không thể nộp khoản tiền này.
Đối với việc tính tiền sử dụng đất của người dân, nếu áp bảng giá đất thì quá cao, nhưng áp vào bồi thường giải phóng mặt bằng lại quá thấp, nhất là đối với những dự án công ích. Chính vì vậy, để giải phóng được mặt bằng, thành phố thường sử dụng thêm chính sách “mềm” là hỗ trợ và thưởng tiền cho dân. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là bảng giá đất ban hành hằng năm không sát với thị trường. Theo nhận định của một lãnh đạo Cục Thuế Tp.HCM thì bảng giá đất hiện nay chỉ bằng 20 - 25% giá chuyển nhượng trên thị trường. Điển hình như bảng giá năm 2011 quy định giá đất cao nhất ở đường Đồng Khởi, Nguyễn Huệ (quận 1, Tp.HCM) là 81 triệu đồng/m2, nhưng giao dịch thực tế lên đến 800 triệu đến cả tỷ đồng/m2.
Ông Nguyễn Quốc Chiến, Trưởng ban vật giá Sở Tài chính Tp.HCM, cũng thống nhất tiền sử dụng đất phải theo giá thị trường, nhưng bảng giá đất hiện nay thì không thể sát giá thị trường, do Chính phủ áp giá trần. Ví dụ hiện nay khung giá đất cao nhất là 81 triệu, nếu áp dụng ở đường Đồng Khởi là không hợp lý. Nhưng giá trần do Chính phủ quy định với mức 81 triệu đồng/m2 đã đụng trần, không thể tăng thêm được nữa.
Theo các doanh nghiệp bất động sản, thành phố nên ban hành một bảng giá đất theo giá thị trường, hoặc thậm chí chỉ cần tiệm cận giá thị trường thì diện áp dụng sẽ rộng hơn. Đồng thời tạo sự minh bạch trong các chính sách tài chính liên quan đến đất đai. Đại diện Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) cho biết sẽ tham mưu Bộ Tài chính bỏ mức giá trần. Trước mắt, UBND cấp tỉnh, thành phố sẽ được quyền tự quyết mức giá tối đa để xây dựng bảng giá đất sát giá thị trường.
“Do TP đặc biệt nên đất hình thành 2 giá: giá do UBND ban hành hằng năm và giá thị trường. Tuy nhiên, hiện nay giá thị trường là giá gì vẫn đang đi tìm và là… ẩn số”, một lãnh đạo Cục Thuế Tp.HCM lý giải.
(Theo Đất Việt)