Trước “làn sóng” phản ứng gay gắt của các DN du lịch Quảng Ninh về giá thuê đất, báo chí đã có cuộc phỏng vấn ông Mạc Thành Luân - PGĐ Sở Tài chính Quảng Ninh xung quanh vấn đề này.
- Thưa ông, tại sao trong cùng thửa đất có cơ cấu sử dụng đất khác nhau, do đó giá trị sinh lời khác nhau, nhưng người thuê vẫn phải chịu mức “cào bằng” về đơn giá thuê dẫn tới nhiều bất cập ?
Đúng vậy. Tôi cũng đã băn khoăn từ lâu về cơ cấu sử dụng đất. Trong một gói thuê, ở chỗ bắt anh trồng cỏ anh cũng phải trả tiền thuê như chỗ làm dịch vụ, không có phân biệt.
- Vậy, trong cùng một khu trung tâm đô thị có các hình thức hoạt động sản xuất kinh doanh khác nhau, thì hệ số sinh lời/diện tích đất sử dụng có khác nhau. Nếu tính đơn giá thuê đất như nhau là chưa thực tế ?
Trước hết, Luật đất đai phân loại đất dùng cho sản xuất, kinh doanh… thuộc loại đất phi nông nghiệp chứ không phân loại các mục đích sử dụng trên đó. Do đó luật cũng chưa quy định đơn giá thuê đất riêng cho từng mục đích sử dụng khác nhau đó.
- Việc quy định giá thuê đất khá cao ở khu trung tâm du lịch Bãi Cháy, trong khi DN không có quyền thay đổi quy hoạch để khai thác tối đa giá trị sinh lời của đất khiến DN phải chịu thiệt thòi, thưa ông ?
Nếu coi đây là một hợp đồng dân sự thì bên cho thuê (nhà nước) gồm 3 đại diện uỷ quyền: Sở TN-MT, Sở xây dựng và Sở Tài chính. Trong khi đó chức năng của 3 sở này khác nhau. Ví dụ: anh thuê đất theo một “gói” với sở TN-MT không phân biệt cơ cấu sử dụng đất, trong khi Sở Xây dựng sẽ quy định về quy hoạch xây dựng chứ không quan tâm đến việc anh thuê và sinh lời ra sao, còn Sở Tài chính có nghĩa vụ phải áp giá theo luật quy định. Tức là chức năng mỗi sở một khác nhưng cùng chung là thay mặt nhà nước cho anh thuê, sử dụng và tính giá để anh nộp tiền cho ngành thuế. Điều đó thì DN nào cũng biết trước.
- Có cách nào khắc phục được vô lý này cho phù hợp với thực tế không, thưa ông ?
Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 quy định giá đất phải áp theo thị trường, nhưng có chỗ theo khung giá đất do tỉnh quy định thì thấp, sau khi đấu giá có DN đã bỏ thầu lên nhiều lần, rốt cuộc là họ “bỏ chạy” luôn. Trong trường hợp đó thì giá thị trường là giá ảo không có thật, cũng cần phải tính toán lại.
Thực tế, nếu giá đất không theo sát thị trường thì nhà nước sẽ thất thu thuế, người nhận bồi thường sẽ thiệt thòi. Nên chăng Chính phủ cần quy định cụ thể giá cho thuê đất trên cơ cấu sử dụng đất của người được thuê. Ở diện tích họ buộc phải tuân thủ theo quy hoạch xây dựng nào thì giá trị sinh lời sẽ thay đổi theo, và từng diện tích đó trong một gói thuê sẽ có đơn giá khác nhau mới công bằng.
- Tại khu du lịch Bãi Cháy, theo NĐ 121 thì đó là loại đất được xếp hạng sinh lời đặc biệt, vậy có đúng không, thưa ông ?
Ở các khu tập trung dân cư, đầu mối giao thông, trung tâm đô thị... được xếp vào loại đất sinh lời đặc biệt. Thường thì đất ở những khu đó do mật độ dân số đông nên không có quy hoạch cho khuôn viên, cây xanh, do đó diện tích được sử dụng vào mục đích kinh doanh được phát huy tối đa. Trong khi khu du lịch Bãi Cháy có một phần là rừng sinh thái, khuôn viên cây xanh…mà tính giá thuê như khu trung tâm đô thị thì chưa ổn.
- Theo quy định, cứ sau 5 năm nhà nước sẽ điều chỉnh giá thuê một lần. Như vậy, đến lần thứ 2 này có DN đã phải nộp tăng tiền thuê đất lên đến 20 lần. Ông nghĩ sao khi giá trị sinh lời trên đất chỉ 1 - 2 lần ?
Tôi nghĩ, luật xây dựng trên cơ sở: thực tiễn xã hội, nguyên tắc xã hội và đạo lý xã hội. Nhà nước nào cũng đều mong muốn DN tồn tại và phát triển, nếu tiền thuê đất tăng gấp nhiều lần so với giá trị sinh lời của đất thì chắc chắn nhà nước sẽ điều chỉnh lại những bất cập này.
- Trước những phản hồi của các DN tại Quảng Ninh về giá thuê đất tăng cao, Sở Tài chính đã làm gì để tham mưu cho tỉnh tháo gỡ khó khăn giúp DN ?
Là 1 cơ quan giúp việc cho UBND tỉnh, thực thi pháp luật thì chúng tôi phải chấp hành đúng luật. Khi nhiều DN phản hồi, chúng tôi đã tổ chức ngay một số đoàn đi tham khảo các tỉnh bạn và làm việc với Bộ Tài chính về vấn đề này. Chúng tôi đang tập trung ý kiến, nghiên cứu để trình UBND tỉnh giải quyết hợp lý vấn đề nêu trên.
- Xin cảm ơn ông !
(Theo DĐDN)
