Ông Dương Thành Phố - Phó Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng cho biết: Hiện đoàn thanh tra đang tiến hành kiểm tra, thẩm định giá nhà thu nhập thấp (TNT)...
Đội giá phải trả lại tiền cho dân
Ông Phố cho biết, đoàn thanh tra do Bộ Xây dựng chủ trì đang thanh tra 6 dự án nhà TNT ở Hà Nội. Nội dung thanh tra tập trung xem xét việc hiện chính sách pháp luật, đầu tư xây dựng nhà ở TNT theo nghị quyết của Chính phủ, cơ chế phân phối, đầu tư xây dựng công trình, chất lượng... Đặc biệt, kiểm tra giá nhà TNT, vì theo phản ánh thì giá nhà TNT còn cao.
Phải điều tra xem cái gì đã làm giá cao và đề xuất cơ chế chính sách để kéo giá nhà xuống, cơ chế chính sách sao cho phù hợp là đề xuất của đoàn thanh tra.
- Lộ trình thanh tra các dự án nhà TNT thế nào thưa ông?
Chúng tôi phải làm việc với UBND TP, Sở Xây dựng, Sở Tài chính của Hà Nội. Sau đó chúng tôi đi sâu vào 6 dự án. Mỗi dự án chúng tôi dự kiến làm việc một tuần. Đoàn chúng tôi có 10 người và làm xoay vòng xen kẽ. Thanh ra là rõ ràng chứ không có gì bí mật. Nếu không có gì thay đổi sang tháng 5 có kết quả thanh tra.
Hiện nay, một số dự án nhà TNT bị cho là giá quá cao khiến người dân TNT khó có cơ hội mua nhà. Nếu thanh tra giá nhà phát hiện DN đội giá thì xử lý thế nào?
Ở Hà Nội, tất cả các giá hiện nay đều là tạm tính phải đợi quyết toán xong công trình mới có giá chính thức. Nhưng hiện nay, chưa có công trình nào quyết toán xong.
Ngay như dự án Ngô Thì Nhậm (Hà Đông, Hà Nội) đã đưa vào sử dụng gần một năm nhưng vẫn chưa quyết toán xong. Nguyên tắc vào nhận nhà là dân đóng 100%. Khi Thanh tra, phát hiện giá nhà dưới mức giá chủ đầu tư đưa ra thì sẽ yêu cầu chủ đầu tư phải hoàn lại số tiền thu giá chênh cho dân.
Nói là tạm tính nhưng giá tạm tính cũng phải có bài tính. Tạm tính mà cái gì vô lý thì yêu cầu chủ đầu tư loại ra và cách tính cũng rất quan trọng. Đoàn thanh tra sẽ xem yếu tố cấu giá thế nào? Cái gì làm đội giá thành lên, muốn giảm thì phải giảm cái gì. Hiện DN làm nhà TNT cũng kêu, bà con cũng kêu, bản thân chúng tôi thì thấy giá nhà dành cho người TNT hiện nay không hề thấp.
Nếu giá 12 - 13 triệu mà nhà 70m2 thì một căn hộ đã gần 1 tỷ. Với số tiền này thì dân nghèo khó mua được. Chắc phải định nghĩa lại nhà TNT.
- Còn với đối tượng mua nhà TNT không đúng và mua đi bán lại như trường hợp xảy ra ở nhà TNT Ngô Thì Nhậm mình có kiểm tra và xử lý không?
Khi ban hành Nghị định 23 thì nhà TNT chưa ra đời, nên có những chế tài chưa có. Nhưng việc khắc phục hậu quả thì chắc chắn phải làm. Ví dụ không đúng đối tượng thì mời ra khỏi nhà.
Gỡ khó cho cả doanh nghiệp
- Doanh nghiệp (DN) làm nhà TNT cho rằng, do cơ chế chính sách rơi rụng dần, đặc biệt gần như DN không vay được vốn ưu đãi, nên nhiều DN làm nhà TNT gặp khó khăn, khiến chương trình nhà ở xã hội bị chậm trễ, đoàn thanh tra có kiến nghị giải pháp nào gỡ khó cho DN?
Cái này đoàn thanh tra sẽ làm việc cụ thể. Cuối đợt thanh tra, nếu chính sách ban hành một đằng làm một nẻo, thì chúng tôi sẽ có kiến nghị, việc ngân hàng không cho vay thì phải biết mà gỡ. Quan điểm chung là với người nghèo thì Nhà nước hỗ trợ, nhưng thực tế Nhà nước lấy đâu ra tiền để lo cho đủ, nên sẽ phải tìm ra cơ chế nào đấy thật thích hợp.
- Vào thời điểm này, các dự án nhà TNT đang gặp khó khăn vì không bán được hàng, nên không có vốn triển khai dự án tiếp. Việc thanh tra dự án nhà TNT lúc này có hợp lý không, thưa ông?
Đối với công tác thanh tra thì không có thời điểm nào thích hợp hay không thích hợp cả. Thời điểm này nhiều dự án chưa hoàn thành nhưng vẫn quyết định thanh tra bởi phòng trước, chống sau. Để hoàn thiện cơ chế chính sách, phải thường xuyên thanh tra, chứ không phải đợi người ta xong rồi mới bới ra sửa.
Nếu bây giờ giá nhà TNT 11 triệu/m2 mà mình thanh tra phát hiện chỉ có 8 triệu thôi thì phải yêu cầu trả lại 3 triệu cho dân. Chứ chờ DN quyết toán xong 5, 6 năm rồi, dân thì chuyển nhượng, lúc đó mới làm thì còn khó hơn.
Thanh tra phòng chống là thế chứ không phải cứ đợi ông ấy sai rồi sửa. Chủ yếu thanh tra là để phát hiện những kẽ hở, bổ sung chính sách cho hoàn chỉnh và tốt hơn.
- Liệu đoàn thanh tra có giúp được gì để góp phần kéo được giá nhà TNT xuống?
Muốn ép giá xuống thì phải có cơ chế chính sách. Hiện nay, DN làm nhà TNT mới chỉ được miễn tiền sử dụng đất thôi, còn lãi bị khống chế 10%... Chúng tôi xem xét nếu có thể giảm được chi phí gì thì sẽ đề xuất với Chính phủ, để có thể kéo giá xuống nữa.
Mục đích của Chính phủ muốn người TNT chỉ ở nhà TNT vài năm chứ không ở đấy mãi, sau khi đã thoát nghèo, họ phải chuyển sang nhà ở kinh doanh, còn nhà đó chuyển cho những đối tượng khác, chưa có tiền thì vào đấy ở thôi.
Cảm ơn ông!
(Theo Tiền phong)