Bất động sản ngưng trệ đã khiến tồn kho thép với số lượng lớn, điều này thúc đẩy Trung Quốc lên kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu thép ra thị trường thế giới. Năm 2015, theo dự báo, Trung Quốc xuất khẩu thép ra thị trường thế giới khoảng 100 triệu tấn, so với năm ngoái, con số này tăng 21 triệu tấn. Trong đó, Việt Nam là một trong những thị trường mà thép trung Quốc đang đẩy mạnh xuất khẩu.
Lượng sắt thép cả nước nhập về là 8,43 triệu tấn trong 7 tháng đầu năm nay, tăng 40,3% về lượng so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý là, trong đó lượng sắt thép nhập khẩu từ Trung Quốc hơn 5 triệu tấn, tương đương 2,44 tỷ USD, tức chiếm 54,5% tổng kim ngạch nhập khẩu sắt thép của cả nước. Theo đó, lượng sắt thép nhập khẩu từ Trung Quốc đã tạo sức ép cạnh tranh khốc liệt cho các DN thép Việt Nam bởi thép nhập khẩu có lợi thế giá rẻ hơn.
Thép Việt đang phải cạnh tranh gay gắt với thép nhập khẩu từ Trung Quốc
Theo đề xuất của Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đại Thiên Lộc, ông Nguyễn Thanh Nghĩa , chúng ta nên có biện pháp hạn chế nhập khẩu thép từ Trung Quốc bởi lượng thép mà DN trong nước sản xuất được đáp ứng tốt về chất lượng và số lượng cho thị trường tiêu thụ nội địa. Riêng thép tấm, thép cán nóng, DN Việt không sản xuất được mới buộc phải nhập khẩu.
Ông Nghĩa cho rằng: “Cần phải xây dựng hàng rào kỹ thuật đối với những mặt hàng thép trước khi nhập khẩu về. Trong khu vực, các nước như Thái Lan, Indonesia Malaysia,… đều đã đặt ra tiêu chuẩn đối với thép nhập khẩu. Thực tế cho thấy, thép Trung Quốc hiện đang ồ ạt tràn vào thị trường Việt Nam”.
Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH TM - DV Thép Khương Mai, ông Đinh Công Khương cho biết, ngành thép Việt Nam liên tục gặp khó khăn từ năm 2008 đến nay. Minh chứng là, 70% các đại gia ngành thép ở miền Bắc và miền Trung bị phá sản, trong khi miền Nam có khoảng 50% dời bỏ thị trường. Lý do cốt yếu của thực trạng này là bởi Việt Nam gần “lò thép” Trung Quốc, hơn nữa nhu cầu tiêu thụ thép tại Việt Nam cũng chưa thực sự khởi sắc.
Trên thực tế, không chỉ DN sản xuất thép gặp khó khăn mà ngay cả các công ty kinh doanh thép cũng lao đao do giá thép nhập khẩu liên tục giảm so với hồi đầu năm. Ông Khương cho hay, chỉ cần thị trường giảm chung 100 đồng/kg thép thì với 100 tấn thép tồn kho DN sẽ lỗ 1 tỷ đồng, theo đó 1.000 tấn sẽ lỗ 10 tỷ đồng. Khi Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu thép qua Việt Nam trong những tháng tới thì các DN thép Việt sẽ càng khó khăn hơn nữa, ông Khương lo lắng.
Trước tình hình này, theo Hiệp hội Thép Việt Nam, hiện không có một giải pháp cụ thể nào tốt hơn việc DN trong nước phải tập trung nâng cao tính cạnh tranh cho sản phẩm bằng cách hạ chi phí sản xuất, đồng thời nâng cao chất lượng và sản phẩm bán ra có giá thành rẻ.