Theo Quyết định 115/2001 QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ thì đến hết năm 2010 tất cả các lò gạch thủ công phải đóng cửa. Mặc dù vậy, cho đến nay việc đóng cửa các lò gạch thủ công trên địa bàn thành phố Yên Bái đang gặp không ít khó khăn.
Thành phố Yên Bái hiện có 49 lò gạch thủ công thuộc 8 xã, phường gồm Văn Phú, Văn Tiến, Giới Phiên, Hợp Minh, Tuy Lộc, Tân Thịnh, Nam Cường và Yên Ninh. Mỗi năm các lò gạch trên cung cấp cho thị trường trên 30 triệu viên và giải quyết việc làm cho gần 500 lao động địa phương.
Nam Cường là một trong 2 xã có số lò gạch thủ công có nhiều lò gạch sản xuất thủ công nhất trên địa bàn thành phố song chính quyền xã cũng xác định việc đóng cửa các lò gạch thủ công chỉ là vấn đề thời gian bởi theo quy hoạch thành phố Yên Bái dự kiến xây dựng và phát triển xã thành phường trước năm 2015.
Ông Đỗ Huy Cận - thôn Nam Thọ - xã Nam Cường nói: “Nhà nước có quyết định các lò gạch thủ công phải đóng cửa và chuyển đổi sang hướng sản xuất giảm thiểu ô nhiễm môi trường thì chúng tôi rất ủng hộ. Nhưng hiện chúng tôi cần có thời gian cụ thể về việc chuyển đổi và đóng cửa các lò gạch thủ công là khi nào. Trong khi đó lượng vốn xây dựng lò theo quy chuẩn thân thiện với môi trường lại quá lớn”.
Cũng giống như xã Nam Cường, xã Văn Tiến hiện có 28 lò gạch thủ công nằm tại 3 thôn Lưỡng Sơn, Ngòi Sen và Nhà Giát với công suất trên 20 triệu viên gạch/năm. Bắt đầu từ năm 2007, xã Văn Tiến đã đưa một số hộ sản xuất gạch đi tham quan các mô hình sản xuất gạch theo hướng thân thiện với môi trường. Song để xây dựng một lò sản xuất gạch đòi hỏi phải có một nguồn kinh phí đầu tư lớn.
Ông Đỗ Mạnh Chi - thôn Lưỡng Sơn - xã Văn Tiến cho biết: “Chúng tôi cũng đã nhận được chủ trương về việc chuyển đổi các lò gạch thủ công sang lò gạch thân thiện với môi trường. Nhưng bây giờ chuyển đổi sang mô hình có quy mô sản xuất và kinh phí đầu tư lớn lên tới 2 tỷ đồng thì vốn liếng tự có không thể đủ nên chúng tôi cũng rất ngại ngần và băn khoăn. Vì vậy, việc chuyển đổi cũng còn chậm trễ”.
Tỉnh Yên Bái đã điều chỉnh bổ sung Quy hoạch công nghiệp vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2006 – 2020 và định hướng đến năm 2025. Theo đó, đến năm 2015 sẽ xóa bỏ hoàn toàn các lò gạch thủ công trên địa bàn tỉnh và đầu tư 20 dây chuyền sản xuất gạch theo công nghệ lò đứng có tổng công suất 80 triệu viên/năm với vốn đầu tư 2 tỷ đồng/lò tại 4 huyện Lục Yên, Văn Yên, Trấn Yên, Văn Chấn và thành phố Yên Bái.
Theo ông Nguyễn Văn Minh - Phó Trưởng Phòng Kinh tế thành phố Yên Bái: “Theo quy hoạch, thành phố Yên Bái được bố trí 4 dây chuyền sản xuất nên chỉ có xã Văn Tiến do có điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất sẽ được chuyển đổi. Còn tất cả các cơ sở khác sẽ phải đóng cửa trước năm 2015. Vì kinh phí đầu tư xây dựng lớn nên chúng tôi cũng đã chỉ đạo xã Văn Tiến vận động các hộ sản xuất gạch liên kết với nhau theo nhóm từ 3 – 5 hộ/1lò. Đồng thời thành phố cũng đôn đốc các địa phương có lò gạch thủ công đang sản xuất gây tác động xấu đến môi trường nhanh chóng triển khai các biện pháp đóng cửa các lò gạch thủ công trước năm 2015”.
(Theo Lao động)