HoREA cho rằng, sau gần 3 năm kể từ khi Chính phủ ban hành Nghị định 100/2015/NĐ-CP về phát triển nhà ở xã hội thì hầu như chưa có doanh nghiệp hay cá nhân nào được vay vốn từ chương trình bày bởi ngân sách chưa bố trí được nguồn hỗ trợ lãi suất. Do vậy, các chương trình cho vay chưa được triển khai rộng rãi, ngoại trừ tại Ngân hàng chính sách.
Trước đó, Quyết định số 117/QĐ-TTg được Chính phủ ban hành quy định mức lãi suất cho vay ưu đãi của các tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định để thực hiện chính sách, áp dụng dụng mức lãi suất cho vay mua, thuê, thuê mua nhà xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP trong năm 2018 là 5%. Tuy nhiên, các đối tượng được thụ hưởng nhà ở xã hội gần như chưa tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi này trong suốt 3 năm qua vì ngân sách chưa bố trí đủ nguồn vốn hỗ trợ lãi suất.
HoREA cho rằng trong 21 chương trình mục tiêu được phân bổ vốn đầu tư phát triển quy định tại Điều 7 của Nghị quyết số 1023/NQ-UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội "Ban hành các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020" không hề có "Chương trình mục tiêu thực hiện chính sách nhà ở xã hội".
HoREA đề xuất chi 1.000 tỷ đồng cho vay mua nhà ở xã hội
Tính đến ngày 26/4/2017, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có 2 văn bản gửi Chính phủ về phương án phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020. Cụ thể, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý bổ sung 2.000 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội, một phần trong đó được dành để thực hiện chính sách nhà ở xã hội.
Vì thế, HoREA kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung Chương trình mục tiêu thực hiện chính sách nhà ở xã hội vào Điều 7 Nghị quyết số 1023/NQ-UBTVQH13 để làm căn cứ pháp luật cho phép Chính phủ bố trí khoản chi ngân sách thực hiện chính sách nhà ở xã hội hàng năm.
Xét về lâu dài, HoREA đề xuất Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước bổ sung ngân sách hàng năm với số tiền 1.000 - 2.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2018 - 2020 để các đối tượng thụ hưởng chính sách nhà ở xã hội được vay với lãi suất 5%/năm. HoREA cũng cho rằng, với khoản chi ngân sách trên, nên phân bổ khoảng 1.000 tỷ đồng cho các ngân hàng BIDV, Agribank, Vietinbank, Vietcombank.
Ngoài ra, nên ưu đãi chính sách tín dụng này cho cả chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, đặc biệt là các dự án nhà ở xã hội cho thuê để giảm giá thành xây dựng nhằm hỗ trợ các đối tượng chính sách đi thuê nhà ở xã hội.
