Luật Nhà ở quy định phải đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sang sở hữu nhà và quyền sử dụng đất khiến một mảnh đất có thể đồng thời có giấy chứng nhận quyền sở hữu đất và giấy sở hữu nhà ở. Ông Đặng Hùng Võ, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, trao đổi về vấn đề này.
- Cho đến thời điểm này, tỷ lệ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp mới đạt rất thấp. Theo ông nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng trên?
- Một trong những lý do gây chậm trễ là nghĩa vụ tài chính có nơi vẫn còn tính chưa hợp lý, hoặc đã hợp lý nhưng không phù hợp với khả năng tài chính của người dân, dẫn đến tình trạng người dân không làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hoặc có giấy rồi cũng không làm thủ tục tài chính để nhận giấy.
Tuy nhiên, điều này cũng đã được xử lý bằng việc cho phép ghi nợ nghĩa vụ tài chính trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng cho đến nay vẫn chưa được thực hiện, vì vẫn còn những ý kiến chưa thống nhất giữa các bộ, ngành về việc ghi nợ này. Có ý kiến đề nghị cho ghi nợ đối với tất cả các trường hợp, nhưng có ý kiến cũng cho rằng, cần xem xét cho ghi nợ đối với một số trường hợp có khó khăn.
- Quan điểm của Bộ Tài nguyên và Môi trường về vấn đề này ra sao?
- Quan điểm của Bộ là cho ghi nợ đối với tất cả trường hợp, bởi vì khi cho ghi nợ đã không cho phép người dân có giấy thực hiện các quyền, tức là khi họ muốn thực hiện quyền thì phải thực hiện nghĩa vụ tài chính trước.
- Riêng đối với đất ở tại đô thị thì sao?
- Tồn đọng cơ bản hiện nay là mới cấp được khoảng 45% đất đô thị. Việc chậm hiện nay có một nguyên nhân nữa là việc thi hành Luật Nhà ở, trong đó có quy định phải đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sang sở hữu nhà và quyền sử dụng đất, trong khi các tỉnh khá bị động vì vướng mắc giữa hai loại giấy mà chưa có cách xử lý.
Cũng cần lưu ý một số hệ quả pháp lý mà chúng ta phải lường trước trong việc cấp một loại giấy mới đối với đất có nhà ở.
- Hệ quả pháp lý đó là gì?
- Theo quy định của Luật Nhà ở, việc cấp giấy là tùy theo nguyện vọng của người có nhà ở, còn giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì việc cấp giấy là bắt buộc, vì Nhà nước phải thừa nhận ranh giới của thửa đất. Việc cấp mỗi loại giấy lại theo một chu trình khác nhau, trừ khi đã thống nhất được các cơ quan thụ lý hồ sơ.
Có thể xảy ra trường hợp một thửa đất được cấp song song hai loại giấy. Lúc đó sẽ dẫn đến chuyện dùng giấy để thế chấp hoặc thực hiện các quyền song hành bằng hai loại giấy khác nhau.
- Vậy phải làm gì để khắc phục tình trạng này?
- Để giải quyết vấn đề này, phải có hướng dẫn chi tiết và làm rõ trách nhiệm quản lý đất, Nhà nước xác định ranh giới thửa đất, với việc đăng ký quyền sở hữu về nhà ở, làm sao cho có một trình tự thủ tục không làm phiền nhiễu đến người dân.
Việc xử lý thế nào phải do các cơ quan nhà nước thực hiện, không nên để người dân phải qua nhiều “cửa” khi xin cấp giấy. Nếu người dân đổi từ giấy này sang giấy kia thì phải quy định chặt chẽ về việc thu hồi giấy đã cấp trước khi cấp giấy mới để tránh có hai loại giấy song hành.
(Theo Đầu tư)
