Bắt đầu từ ngày 1/7 tới đây, Luật Kinh doanh bất động sản sẽ chính thức có hiệu lực. Trong đó, nội dung cho phép người nước ngoài chỉ cần nhập cư vào Việt Nam là sẽ có quyền mua nhà đất, cho thuê hoặc bán lại được xem là hướng mở tích cực nhằm thúc đẩy sự phát triển của thị trường bất động sản.
Bộ Xây dựng cho biết, nội dung thay đổi này sẽ thu hút được nhiều vốn ngoại hơn và thúc đẩy thị trường bất động sản ngày càng phát triển, góp phần nâng cao nguồn cầu cho thị trường.
Từ năm 2008, nội dung cho phép người nước ngoài được mua nhà ở tại Việt Nam đã được áp dụng thí điểm, song, đối tượng được áp dụng lại chỉ ưu tiên cho các nhà quản lý trong doanh nghiệp FDI hoặc doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực không có liên quan đến ngành bất động sản.
Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Quản lý đất đai thuộc Bộ Tài nguyên & Môi trường, sau 6 năm thực hiện thí điểm nội dung trên, vào cuối năm 2014, tổng số người nước ngoài (tính cả Việt kiều và người nước ngoài) sở hữu nhà tại Việt Nam chỉ hơn 780 người, trong đó, người nước ngoài chưa đến con số 200 trên tổng số khoảng 80.000 người hiện đang sinh sống và làm việc.
Nhiều đơn vị tư vấn cho biết, người nước ngoài có nhu cầu sở hữu nhà ở tại Việt Nam là không ít. Nhưng do môi trường đầu tư của chúng ta còn nhiều khó khăn về thủ tục, thời gian và nhiều điểm khác biệt so với thông lệ quốc tế... nên người nước ngoài dễ nản lòng.
Khách ngoại không được kỳ vọng sẽ giúp thị trường sôi động hơn. Ảnh: Vũ Lê
Cuối năm 2014, lượng khách ngoại quan tâm và thực hiện giao dịch bất động sản tại Hà Nội và Tp.HCM chiếm trung bình khoảng 10% tổng doanh số các dự án trung - cao cấp. Các chuyên gia cho rằng, so với tiềm năng của thị trường thì con số này đang còn quá khiêm tốn.
Bà Hoàng Quỳnh Phương, Trưởng bộ phận kinh doanh của Savills Hà Nội đánh giá cao những đổi mới của Luật, song, bà cho biết, ngoài một số doanh nghiệp chuyên phát triển về bất động sản nước ngoài thì hiện nay đa phần các nhà kinh doanh đều khá e dè với mảng này, bởi, vẫn chưa có những hướng dẫn cụ thể từ phía các cơ quan quản lý. Vì vậy, các doanh nghiệp chủ yếu là đợi chờ thông tin hơn là công bố kế hoạch chi tiết.
Mặt khác, khách hàng ngoại có tiêu chuẩn nhà ở rất cao, tập trung chủ yếu ở phân khúc cao cấp và biệt thự nghỉ dưỡng. Vì vậy, chủ đầu tư cần phải có thời gian để chuẩn bị các sản phẩm phù hợp rồi mới tính đến việc tung sản phẩm ra thị trường, vị quản lý trên cho biết thêm.
Ông Đoàn Chí Thành, chủ tịch HĐQT Địa ốc Hoàng Anh Sài Gòn cũng cho biết, người mua nhà ngoại quốc vẫn chưa phải là đối tượng hướng tới của doanh nghiệp tại thời điểm này, bởi, một phần do nguồn cung vẫn chưa đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước. Bên cạnh đó, ngay cả khi có chính sách mới tốt hơn thì người nước ngoài vẫn chọn thuê nhà hơn là mua. Vì vậy, người mua nhà nước ngoài sẽ không đủ sức để giúp thị trường nhà đất trong nước có thể sôi động hơn được. Chính sách mới chỉ mang tính khuyến khích để người nước ngoài yên tâm công tác nhiều hơn.
Đồng quan điểm với ý kiến trên, Phó chủ tịch CEN Group, ông Phạm Thanh Hưng nói: Sản phẩm nhà ở được đưa ra thị trường hiện nay vẫn phục vụ nhu cầu nhà ở của người Việt là chủ yếu. Lượng người mua ngoại không thể tại nên sự đột biến về lượng cầu, có chăng thì chỉ đóng vai trò góp thêm một phần nhu cầu cho thị trường.
"Trong gần 100.000 người nước ngoài đang sinh sống, làm việc tại Việt Nam, tôi không dám chắc 10% trong số này có nhu cầu mua nhà để gắn bó lâu dài", ông Hưng nói. Xuất phát từ thực tế đó nên nhà đầu tư trong nước không thực sự mặn mà với đối tượng mua nhà ngoại quốc cũng là điều dễ hiểu.
Để đa dạng hoác các đối tượng khách hàng, hiện đã có một vài chủ đầu tư nội bắt đầu có những động thái mới. Điển hình là Vinacapital đã tung ra chương trình dành riêng cho đối tượng là Việt kiều và người nước ngoài có nhu cầu mua căn hộ tại Đà Nẵng. Theo đó, khách hàng chỉ cần đặt cọc 30% giá trị căn hộ dưới hình thức hợp đồng hứa mua - bán để giữ căn hộ đó trong thời gian đợi nội dung của Luật chính thức có hiệu lực. Trường hợp, khách hàng đáp ứng đủ các điều kiện, hợp đồng mua bán sẽ chính thức được ký kết. Ngược lại, nếu hợp đồng "hứa" không đủ điều kiện để thực hiện, chủ đầu tư sẽ hoàn trả lại toàn bộ số tiền 30% đã đặt cọc trước đó.
Hay như Đất Xanh Miền Bắc, từ cuối năm 2014 cũng tiến hành giới thiệu một loạt các chương trình khuyến mại đặc biệt của Vinhomes với đối tượng khách hàng là người Nga và Ba Lan. Gần đây là sự đánh tiếng của Công ty TNHH Hoà Bình về việc sẽ thu hút khách nước ngoài ở dự án Hoà Bình Green City.
Trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường của CBRE tại khu vực Đông Nam Á Desmond Sim đánh giá, nội dung của luật mới chỉ nhắc đến quyền được mua nhà, nhưng bên cạnh đó sẽ còn có rất nhiều vấn đề khác liên quan cần phải đề cập đến.
Khi khách hàng thực sự có nhu cầu mua thì họ cũng sẽ cần biết trong 50 năm nữa điều gì có thể xảy ra nếu họ muốn rút khỏi khoản đầu tư này. Họ sẽ có quyền gì, tỷ lệ sinh lời ra sao hay sau khi bán, chuyển nhượng khối tài sản đó, họ có được phép chuyển tiền ra khỏi lãnh thổ hay không, ông Desmond Sim chia sẻ.
Trong khi các doanh nghiệp nội còn dè dặt với chính sách thì một vài nhà đầu tư ngoại đã có xu hướng lên kế hoạch giới thiệu sản phẩm ra thị trường nước ngoài.
Một vị chuyên gia cho biết, họ đang làm việc với một chủ đầu tư có kế hoạch đem dự án đi tiếp thị trực tiếp tại Singapore để tìm kiếm khách hàng chứ không ngồi ở nhà để đợi khách hàng tìm đến. Khi chưa có Luật thì doanh nghiệp còn gặp nhiều rào cản, nhưng nay, mọi thứ dường như đã thông thoáng hơn nên họ cũng có thêm động lực và lợi thế để triển khai kế hoạch kinh doanh. Và đây thực sự là một động thái tốt của thị trường.
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất mà chủ đầu tư cần làm để có thể thu hút được sự quan tâm của khối khách hàng ngoại là phải cho họ biết được tỷ suất lợi nhuận của tài sản bất động sản đó tại Việt Nam là bao nhiêu, dự án hấp dẫn như thế nào... cùng nhiều vấn đề pháp lý có liên quan khác, vị chuyên gia trên cho biết thêm.
