Đầu năm 2008, sàn bất động sản vẫn còn là một khái niệm xa lạ thì đến năm nay, hàng loạt các sàn bất động sản của các doanh nghiệp đã xuất hiện trên thị trường Hà Nội. Dù vậy, hiệu quả sàn mang lại chưa cao.
Có thể kể ra tên những sàn bất động sản mới ra đời tại Hà Nội như Viglacera, ACBR, VPReit... Để cạnh tranh, các sàn đại gia này lần lượt củng cố mô hình và tung ra chiêu thức hoạt động riêng. Có tiềm lực mạnh về tài chính, sàn Viglacera tập trung vào việc "sắm" trang thiết bị hiện đại như máy tính nối mạng tra cứu thông tin trực tuyến, hệ thống niêm yết thông tin bằng các hình ảnh, phần mềm quản trị nhiều tính năng như quản lý thông tin theo khu vực, sản phẩm…
Không chịu thua kém, sàn ACBR (Ngân hàng Á Châu) tự tin đưa ra chiến thuật quảng cáo sản phẩm bằng video với đầy đủ hình ảnh và âm thanh sống động. Các góc quay ghi lại chi tiết sản phẩm từ đường đi đến tiền, hậu cảnh phòng ốc, ngõ ngách của nhà cần rao bán giúp khách hàng "mắt thấy tai nghe" với các sản phẩm cần mua. Ngoài ra, những giao dịch hàng nghìn "cây" ở vị trí đắc địa tại đường Lê Lợi, Đồng Khởi cũng được công bố để thu hút khách hàng.
Ông Phạm Văn Hải, Tổng Giám đốc Công ty địa ốc Ngân hàng Á Châu (ACBR), cho rằng, việc mở sàn tại thời điểm này là một thời cơ tốt để đón đầu thị trường. Khi địa ốc bình phục, sàn sẽ là chợ đông đúc giúp người dân tìm được hàng hóa bất động sản ưng ý. "Khảo sát cho thấy có tới 40% người gốc Hà Nội thường đến sàn TP HCM để tìm thông tin về thị trường phía Bắc. Việc mở sàn ở phía Bắc sẽ giúp khách hàng có đầy đủ thông tin và có nhiều sự lựa chọn hơn”, ông Hải nói.
Nhiều người mong đợi, việc thành lập sàn bất động sản sẽ khiến thị trường sôi động hơn và đi dần tới chuyên nghiệp. Song thực tế lại không diễn ra như vậy. Sàn là chợ để trao đổi, giao dịch, buôn bán nhiều hàng hóa của các chủ đầu tư bất động sản, nhưng đa phần các “đại gia” này mới chỉ dừng lại ở việc bán sản phẩm của công ty mẹ.
Theo ông Phạm Trung Hà, Tổng Giám đốc Hòa Phát Land, các giao dịch mang tính chất mẹ-con này giúp các sàn có thể làm chủ trong việc phân phối cũng như định đoạt giá phục vụ khách hàng. Ngoài ra, một số sàn giao dịch khác có thế mạnh về tài chính như Sacomreal, ACBR, VPReit... có lợi thế trong việc cung cấp các dịch vụ hỗ trợ tài chính cho khách hàng. “Điều này sẽ là một trong những động lực thúc đẩy giao dịch bất động sản phát triển vì khách hàng có thể được hỗ trợ, tư vấn về cho vay thế chấp”, ông Hà nói.
Mặc dù vậy, giới doanh nghiệp địa ốc cũng cho rằng, chính điều này là con dao hai lưỡi khiến vai trò của sàn bất động sản chưa thể phát huy. Đây cũng là điểm yếu lớn nhất của các sàn đại gia này. Ông Phạm Thanh Hưng, Phó Tổng Giám đốc Cen Group, lý giải, việc chỉ bán hàng hóa của mình dẫn đến sàn chưa phát huy được vai trò trung gian và không đảm bảo tính khách quan trong giao dịch. “Các sàn phụ thuộc dù muốn hay không, vẫn buộc phải sán sản phẩm của “mẹ”. Điều này dẫn đến hàng hóa không được đa dạng và khách hàng lại không có quyền lựa chọn nhiều sản phẩm", ông Hưng chia sẻ.
Ngoài ra, ông Nguyễn Đỗ Việt, Phó chánh văn phòng Tập đoàn Nam Cường, còn cho rằng, sàn mở tràn lan song các giao dịch ngoài luồng, mua bán trao tay vẫn còn nhiều. Ông Việt minh họa, thực tế, chỉ cần hợp đồng công chứng ủy quyền, là có thể mua bán thành công và "cò" có thể hưởng chênh lệch. Kẽ hở ở chỗ giao dịch dân sự không cần qua sàn dẫn đến người dân có thể lách luật. Trong khi đó, ta vẫn chưa có chế tài xử lý các trường hợp vi phạm triệt để dẫn đến việc giao dịch qua sàn mang tính chất hình thức.
Ra Tết, thị trường bất động sản có phần sôi động hơn. Các sàn lại ra sức tung sản phẩm ra thị trường. Song cuộc chạy đua giữa các sàn không đơn giản. Nhìn chung, các nhà chuyên môn nhận định hiệu quả hoạt động các sàn bất động vẫn chưa cao, đặc biệt các sàn được coi là đại gia chưa tạo được nét đột phá và dấu ấn riêng. Các sàn phát triển tràn lan và không ai kiểm soát được chất lượng của hàng hóa giao dịch. Ông Phạm Sỹ Liêm, Phó chủ tịch Tổng hội xây dựng, đề xuất, ta chỉ nên thành lập sàn ở một số thành phố chính và đặc biệt phải có sự kiểm soát của Nhà nước. Đây sẽ được coi như một trung tâm kinh doanh bất động sản với đầy đủ nhà môi giới, công chứng, ngân hàng, văn phòng luật sư...
Ông Đào Đình Thi, Giám đốc sàn Viglacera cho rằng, doanh nghiệp địa ốc nên cân nhắc kỹ trước khi lập sàn. Ông Thi nhận định, chỉ những doanh nghiệp có tiềm lực về tài chính, có khả năng cạnh tranh đủ sức vượt qua cơn nóng lạnh mới có thể đứng vững. "Bài học về thị trường chứng khoán còn đó. Theo tôi, không nhất thiết phải lập sàn, các doanh nghiệp địa ốc có thể liên kết với các sàn lớn để giảm thiểu chi phí cũng là một chiêu thức hay tại thời điểm này", ông Đào Đình Thi cho biết.
Hoàng Lan