Rối rắm quản lý đô thị

(ĐTTCO) - Quy hoạch treo, chưa có chuẩn cốt nền, nhiều nhà chung một giấy… là tình trạng phổ biến gây nhức đầu không chỉ cho người dân mà cơ quan quản lý nhà nước cũng chưa biết xử lý như thế nào. Đó là những phản ánh từ các quận-huyện tại hội nghị giao ban giữa UBND TP với lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận-huyện phụ trách lĩnh vực đô thị lần 1 tổ chức cuối tuần qua.

Tình trạng nhà “nhiều chung” (chung giấy chứng nhận, giấy phép xây dựng, số nhà…) được phản ánh rất nhiều trong thời gian qua, đặc biệt tại các quận-huyện vùng ven như Bình Chánh, Hóc Môn, quận 12, nhưng đến nay vẫn chưa có biện pháp xử lý triệt để.

Phó Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè Võ Thành Khả cho biết trên địa bàn huyện có những trường hợp người dân xin chuyển mục đích một lần 2.000m2 đất nông nghiệp sang đất ở. Và họ chỉ xin một giấy phép xây dựng nhưng xây nhiều căn nhà rồi đem bán cho nhiều người. Do đó, những người mua nhà cùng đứng tên trong sổ đỏ dưới dạng đồng sở hữu.

Theo ông Khả, Quyết định 33 của UBND TP về tách thửa không giới hạn diện tích được chuyển mục đích sang đất ở; trong khi luật hiện nay cũng không quy định đồng sở hữu là bao nhiêu người và mỗi người được bao nhiêu diện tích.

“Điều này làm khó địa phương trong công tác quản lý đô thị. UBND TP nên xem xét lại Quyết định 33” - ông Khả kiến nghị. Tại Hóc Môn, nhiều chủ đầu tư xin một giấy phép xây dựng nhưng sau đó chia thành nhiều căn hộ nhỏ, diện tích từ 30-40m2/căn có đầy đủ các “phòng chức năng” như bếp, phòng ngủ, phòng khách… sau đó bán bằng giấy vi bằng cho những ai có nhu cầu.

Giám đốc Sở Xây dựng Trần Trọng Tuấn cho rằng, việc tách thửa tràn lan sẽ dẫn đến chất lượng nhà ở không bảo đảm, phá vỡ quy hoạch và gây nhiều hệ lụy về mặt xã hội. Đây là một biến tướng rất phức tạp trong lĩnh vực xây dựng, nếu cơ quan quản lý không xem xét kỹ để kịp thời chấn chỉnh dễ dẫn đến nhiều hệ lụy xấu, rất nguy hiểm.

Có những trường hợp đầu nậu mua đất của nông dân nhưng không sang tên, dùng tên chủ đất cũ rồi chuyển mục đích và xin phép xây dựng thành nhiều căn nhà, sau đó bán qua tay nhiều người.

Chính vì vậy các quận-huyện cần xem xét kỹ lưỡng các trường hợp có nhiều nghi vấn khi cấp phép xây dựng để hạn chế phát sinh tiêu cực sau này.

Một ngôi nhà trên đường Phạm Văn Đồng cách mặt đường hơn 1m.
Ảnh: Trà Giang.

Đường Phạm Văn Đồng sau khi đưa vào sử dụng đã biến nhà dân nơi cao hơn mặt đường từ 1-1,5m, có nơi lại “âm” nhiều mét so với mặt đường. Chính vì vậy đơn vị thi công đường cũng như người dân phải xây dựng đường dẫn vào nhà. Nhưng vừa qua TP ra quân dọn dẹp lòng lề đường, những trường hợp này chưa biết xử lý như thế nào.

Tình trạng quy hoạch treo, hoặc quy hoạch nhưng không có hướng dẫn cụ thể cũng gây khó khăn cho người dân. Nhiều người dân có đất là đất dân cư xây dựng mới, nhưng đang bị đối xử như đất ở trong quy hoạch thực hiện các dự án, dù chưa có nhà đầu tư. Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh Nguyễn Văn Hồng thông tin trên địa bàn huyện có hơn 3.000ha đất được quy hoạch với chức năng là đất dân cư xây dựng mới.

Tuy nhiên huyện không dám cho chuyển mục đích, tách thửa, cấp phép xây dựng cho dân có đất trong quy hoạch này. Theo ông Hồng, luật không cấm người dân thực hiện các quyền lợi của mình khi dính vào quy hoạch này. Do đó, nếu luật không cấm nên cho người dân được chuyển mục đích để xây dựng nhà ở vì hiện nay ở Bình Chánh nhu cầu xây dựng nhà ở của người dân rất cao.

Phó Giám đốc Sở Quy hoạch-Kiến trúc Nguyễn Thanh Toàn cho biết, đất dân cư xây dựng mới có nhiều chức năng như đất ở, đất công trình công cộng, giao thông, giáo dục… Trong khi chưa có nhà đầu tư không nên gây khó khăn cho người dân, vì đất dân cư xây dựng mới bản chất vẫn là đất dân cư.

Do đó quyền lợi hợp pháp của người dân phải được bảo đảm, đến khi thực hiện dự án nhà đầu tư bồi thường cho dân theo quy định. Một vấn đề khác là đến nay chưa có quận-huyện nào gửi hồ sơ điều chỉnh quy hoạch lên sở xem xét để trình TP phê duyệt. Trong khi đó, đến tháng 6-2017 phải báo cáo vấn đề này với HĐND TP. Hiện nay có 23/24 quận-huyện đã rà soát xong quy hoạch để điều chỉnh lại một số quy hoạch không còn phù hợp nhưng vẫn chưa gửi báo cáo cho sở.

Phó Chủ tịch UBND TP Lê Văn Khoa chỉ đạo các quận-huyện phải gửi ngay hồ sơ lên Sở Quy hoạch-Kiến trúc để TP nhanh chóng xem xét và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch cục bộ. Việc điều chỉnh quy hoạch xuất phát từ thực tế cũng như nguyện vọng của người dân. Địa phương nào quá hạn chưa làm xong phải chịu trách nhiệm trước dân. Nhiều quận-huyện cho biết thực tế người dân không mong công trình, nhà cửa của mình được đưa vào diện bảo tồn.

Bởi theo họ, khi đưa vô bảo tồn muốn sửa cũng sửa không được dù họ bỏ tiền. Mỗi lần muốn sửa rất nhiêu khê. Do đó TP cần phải có chính sách để đảm bảo quyền lợi cho người dân nếu công trình, nhà cửa của họ được đưa vào danh mục phải bảo tồn, bảo tàng.