Vừa qua, VnExpress có đưa tin về vụ giật hồ sơ trúng đấu giá. Tuy nhiên, công an xử lý người vi phạm tội gây rối trật tự công cộng mà không phải là tội cướp tài sản. Vậy xin hỏi, những giấy tờ nào được coi là tài sản?

Xin cảm ơn!

(Huệ Thanh)

Sổ đỏ không phải là một loại tài sản. (Ảnh minh họa)

Trả lời:

Điều 105, Bộ luật Dân sự năm 2015 nêu rõ,: "Tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản". Vậy nhưng, Bộ Luật này lại chưa có quy định cụ thể giấy tờ có giá là gì, gồm những loại nào. 

Trong khi đó, theo Khoản 8, Điều 6, Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010: "Giấy tờ có giá là bằng chứng xác nhận nghĩa vụ trả nợ giữa tổ chức phát hành giấy tờ có giá với người sở hữu giấy tờ có giá trong một thời hạn nhất định, điều kiện trả lãi và các điều kiện khác." 

Mặt khác, theo nội dung văn bản hướng dẫn xét xử số 141/TANDTC-KHXX của TAND tối cao thì giấy tờ có giá bao gồm:

"a) Hối phiếu đòi nợ, hối phiếu nhận nợ, séc, công cụ chuyển nhượng khác được quy định tại Điều 1 của Luật các công cụ chuyển nhượng năm 2005;

b) Trái phiếu Chính phủ, trái phiếu công ty, kỳ phiếu, cổ phiếu được quy định tại điểm c khoản 1 Điều 4 của Pháp lệnh ngoại hối năm 2005;

c) Tín phiếu, hối phiếu, trái phiếu, công trái và công cụ khác làm phát sinh nghĩa vụ trả nợ được quy định tại điểm 16 Điều 3 của Luật quản lý nợ công năm 2009;

d) Các loại chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ; quyền mua cổ phần, chứng quyền, quyền chọn mua, quyền chọn bán, hợp đồng tương lai, nhóm chứng khoán hoặc chỉ số chứng khoán; Hợp đồng góp vốn đầu tư; các loại chứng khoán khác do Bộ Tài chính quy định) được quy định tại khoản 1 Điều 6 của Luật chứng khoán năm 2006 (đã được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2010);

đ) Trái phiếu doanh nghiệp được quy định tại Điều 2 của Nghị định số 52/2006/NĐ-CP ngày 19/5/2006 của Chính phủ về “Phát hành trái phiếu doanh nghiệp"…

Đồng thời, văn bản nói trên cũng giải thích về các loại giấy như Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy đăng ký xe ô tô; Giấy đăng ký xe máy, xe mô tô; ...) không phải là "giấy tờ có giá". Điều đó có nghĩa là, những giấy tờ này không phải là tài sản.

Như vậy, căn cứ theo các quy định trên, hồ sơ trúng đấu giá (tương tự với đăng ký xe, sổ đỏ,...) không phải là tài sản. Vì thế, người có hành vi giật hồ sơ trúng đấu giá sẽ không cấu thành tội cướp giật tài sản. Song, trong trường hợp hồ sơ đựng trong bao bì (túi giấy, túi nhựa,...) thì hành vi giật túi đã cấu thành tội cướp giật tài sản (tức túi đựng hồ sơ) thay vì cấu thành tội gây rối trật tự công cộng. Hơn nữa, Điều 171, Bộ luật Hình sự năm 2015 về tội Cướp giật tài sản cũng không đòi hỏi tài sản bị cướp giật phải có giá trị từ bao nhiêu tiền trở lên. Thế nên, xét về nguyên tắc, vật bị cướp giật là tài sản thì hành vi chiếm đoạt đã cấu thành tội này.

Trân trọng!

Luật sư Vũ Tiến Vinh
(Công ty luật Bảo An, Hà Nội)