Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hôm 2/2/2016 đã đưa ra ý kiến công luận Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 36 quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Dự thảo lần này có hai nội dung quan trọng. Một là, thay đổi hệ số rủi ro của “các khoản phải đòi để kinh doanh bất động sản” từ 150% - 250%. Hai là, tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn được điều chỉnh từ 60% xuống 40%.
HoREA đề xuất 2 phương án sửa đổi thông tư 36 (ảnh minh họa)
Một vài năm trở lại đây, dư nợ tín dụng thường tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước. Cụ thể, năm 2012 là 14%, năm 2013 là 14,7%, năm 2014 đạt 15,2%, năm 2015 đạt khoảng 18%.
So với cùng kỳ năm 2014, dư nợ cho vay đầu tư kinh doanh BĐS tính đến cuối tháng 9/2015 có mức tăng không đáng kể (9 tháng đầu năm 2014 tăng trưởng 11,85%, tỷ trọng 7,86%).
Theo HoREA lý giải, việc gia tăng tín dụng vào thị trường BĐS trong thời gian qua cũng là điều bình thường do thị trường mới hồi phục từ cuối năm 2013 sau một thời kỳ bị khủng hoảng đóng băng kéo dài.
Bên cạnh nguồn cung tín dụng, còn có nguồn kiều hối đổ vào đây. Riêng tại Tp.HCM năm 2015 khoảng 5,5 tỷ USD, trong đó có khoảng 23% chuyển vào thị trường BĐS.
Cũng theo đánh giá của HoREA, thị trường BĐS đang chịu sự chi phối của 2 nguồn vốn là nguồn vốn tín dụng ngân hàng, và nguồn vốn huy động từ khách hàng. Trong đó, nguồn vốn huy động từ khách hàng phần lớn lại có nguồn gốc từ tín dụng ngân hàng.
Vì vậy, khi Thông tư 36/2014/TT-NHNN được sửa đổi theo hướng đã nói trên có thể sẽ tác động tiêu cực đến thị trường BĐS vốn mới hồi phục hơn 2 năm từ đáy khủng hoảng. Trong đó, các nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp (mua đi bán lại), các doanh nghiệp phát triển dự án BĐS (sụt giảm nguồn cung, làm tăng dự án dở dang, sản phẩm dở dang) sẽ chịu ảnh hưởng rất lớn. Đồng thời có thể tác động bất lợi đến người tiêu dùng, đặc biệt là những người thu nhập thấp đô thị, và cũng sẽ tác động đến các ngành, nghề có liên quan đến thị trường BĐS...
Trước lo ngại này, HoREA đề xuất 2 giải pháp nhằm làm giảm những ảnh hưởng trên đến thị trường BĐS, nhất là tránh tác động tâm lý đầu tư của doanh nghiệp, người mua nhà.
Cụ thể, phương án 1 là chưa sửa đổi Thông tư 36/2014/TT-NHNN, xuất phát từ các lý do sau: Dù mới triển khai được 1 năm nhưng Thông tư đang có tác động tích cực đến nền kinh tế và góp phần củng cố đà phục hồi và tăng trưởng của thị trường BĐS, tạo điều kiện cho người dân an cư lạc nghiệp nên cần được tiếp tục thực hiện. Hơn nữa, dấu hiệu “bong bóng” BĐS chưa xuất hiện trong năm 2016.
Tuy nhiên, trong trường hợp NHNN yêu cầu bắt buộc phải sửa đổi, bổ sung Thông tư 36 thì Hiệp hội đề nghị thực hiện "theo hướng có lộ trình phù hợp với từng nhóm đối tượng" và "theo lộ trình giảm dần" như dự thảo Thông tư của NHNN.
Phương án 2: Sửa đổi, bổ sung khoản 5 điều 17 Thông tư 36/2014/TT-NHNN theo hướng: Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung hạn và dài hạn theo tỷ lệ tối đa như sau: Ngân hàng thương mại 50%; Chi nhánh ngân hàng nước ngoài 50%;" (dự thảo sửa đổi thông tư tỷ lệ đều 40%).
Đồng thời, HoREA đề nghị xếp "Các khoản phải đòi để kinh doanh BĐS" vào "Nhóm tài sản có hệ số rủi ro 150%" thay vì 250% như đã quy định tại Thông tư 36/2014/TT-NHNN.
