Gần chục năm qua, hàng loạt các dự án nhà ở, dự án bất động sản được phê duyệt trước khi sáp nhập trên địa bàn các huyện ngoại thành Hà Nội vẫn bị bỏ hoang. Ngay tại khu vực nội đô, nhiều khu “đất vàng” được quy hoạch làm dự án cũng "đắp chiếu" trở thành đất hoang hoặc sử dụng kém hiệu quả, sử dụng sai mục đích, lãng phí tài nguyên, gây bức xúc dư luận.
Để giải quyết thực trạng này, vừa qua, ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã có văn bản gửi Thường trực HĐND TP về việc rà soát lại toàn bộ các dự án đã cấp đất cho doanh nghiệp nhưng bỏ hoang nhiều năm. Theo đó, Hà Nội sẽ thu hồi những dự án không triển khai, sử dụng vào mục đích khác theo quy định.
Tại Hoài Đức, các dãy nhà liền kề, biệt thự của khu đô thị Kim Chung - Di Trạch
bỏ hoang nhiều năm nay.
Trao đổi về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội, ông Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết, UBND TP đã có kế hoạch chỉ đạo giao trách nhiệm cho các sở ngành, trong đó Sở Tài nguyên - Môi trường làm đầu mối kiểm tra, rà soát tất cả các dự án chậm triển khai trên địa bàn TP. Hà Nội hiện đã thành lập 5 tổ kiểm tra liên ngành do 5 lãnh đạo Sở làm Tổ trưởng.
“Hiện tổ liên ngành của TP đang tiến hành triển khai để rà soát thống kê sau đó sẽ có rà soát phân loại. Trường hợp nào cần phải thanh tra thì thanh tra. Trường hợp nào nặng vi phạm tùy từng mức độ khác nhau sẽ xử lý”, ông Nghĩa thông tin.
Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên - Môi trường, trước đây quy hoạch chung và quy hoạch phân khu của Hà Nội còn chưa xong, phê duyệt chưa rõ nhưng nay đã rõ nét. Khu vực nào đã đủ điều kiện để triển khai sẽ yêu cầu các nhà đầu tư thực hiện. Chính quyền TP sẽ xử lý nghiêm những chủ đầu tư chây ỳ, không triển khai dự án.
Vị này cho hay: “TP sẽ có những chế tài mạnh hơn để xử lý vấn đề này trong thời gian tới”. Dự kiến, vào ngày 30/9 tới sẽ báo cáo đợt 1 việc rà soát, kiểm tra các dự án bỏ hoang tại Hà Nội.
Nửa đầu năm 2017, Sở Tài nguyên - Môi trường Hà Nội đã triển khai 13 đoàn kiểm tra, thanh tra trong lĩnh vực đất đai, lập hồ sơ trình UBND TP ban hành 2 quyết định thu hồi với tổng diện tích 100.944m2. Sở tiếp tục lập hồ sơ trình TP thu hồi 3 dự án với diện tích đất là 48.454m2. Cùng với đó, Sở này cũng đề nghị gia hạn thời gian đưa đất vào sử dụng 24 tháng đối với 14 dự án.
Theo Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam, KTS Phạm Thanh Tùng, các dự án ven Hà Nội như tại Hoài Đức, Mê Linh,… vẫn bị bỏ hoang gần chục năm nay là vi phạm bởi tất cả dự án đều có quy định trong thời gian bao nhiêu để khởi công dự án, nếu không chính quyền TP sẽ thu hồi.
Ông Tùng cho rằng, thực trạng trên là hậu quả của việc quá dễ dãi trong vấn đề cấp đất, phê duyệt các dự án. Sự dễ dãi thể hiện ở hai vấn đề. Một là khả năng quản lý kém; hai là có lợi ích nhóm. Theo chuyên gia này: "Có lợi ích nhóm nên có nhà đầu tư thậm chí sau khi có đất rồi họ không làm mà sang tay chuyển nhượng kiếm tiền gấp nhiều lần giá trị ban đầu".
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch đô thị Việt Nam, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm cũng thẳng thắn bày tỏ: “Nhìn vào nội đô hiện nay, nhiều khu đất khi chuyển mục đích sự dụng để phát huy giá trị đất vàng do thiếu quản lý tiến độ xây dựng, chưa có sự hài hòa về lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và cộng đồng dân cư nên đất vàng đã trở thành đất hoang hoặc sử dụng kém hiệu quả. Vấn đề này nên được quan tâm, giám sát chặt chẽ và có giải pháp xử lý quyết liệt”.
Liên quan tới vấn đề này, nhiều chuyên gia kiến nghị, biện pháp tốt nhất các nước áp dụng với dự án đầu tư chậm hoặc có vẻ như không muốn đầu tư mà chuyển nhượng là dùng biện pháp đánh thuế. Theo đó, sẽ đánh thuế cao gấp đôi, gấp ba đối với mỗi năm không sử dụng, xót tiền nhà đầu tư sẽ tự tìm cách giải quyết.
