Theo kết quả thống kê của UBND Tp.HCM, đến cuối năm 2014 TP đã cơ bản hoàn thành việc cấp GCN (GCN) quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở (sổ hồng, sổ đỏ) cho các trường hợp đủ điều kiện và hiện nay đã cấp được trên 1,4 triệu GCN, con số này đạt tỉ lệ 92,3% trên tổng số hơn 1,52 triệu đất, nhà trên địa bàn TP.
Vẫn còn tồn đọng rất nhiều trường hợp chưa có giấy chứng nhận quyền sử
dụng nhà đất trên địa bàn Tp.HCM. (Nguồn ảnh: Mạnh Tùng).
Vậy nhưng, kết quả tổng hợp số liệu từ các huyện, quận cho biết, trong số 116.632 trường hợp chưa được cấp GCN nêu trên thì có tới 93.665 trường hợp không đáp ứng điều kiện cấp GCN theo luật định (đã được kéo giảm khoảng 30 nghìn trường hợp so với năm 2013). Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới kết quả này là, chuyển nhượng bằng giấy tay sau ngày 1/7/2004 (khoảng 40%); vi phạm pháp luật xây dựng, đất đai chưa được xử lý (0,4%); lấn chiếm và chuyển mục đích sử dụng đất trái phép không phù hợp quy hoạch (23%);
Số còn lại là do các vướng mắc như giấy tờ nguồn gốc hoặc quá trình sử dụng đất không rõ ràng, hay giao đất trái với thẩm quyền, xác định chưa đầy đủ các thừa kế, nhận chuyển nhượng đất, nhà của người được bố trí tái định cư khi chưa hoàn thành thủ tục, hoặc có tranh chấp…
Tại Tp.HCM hiện vẫn còn gần 23 nghìn trường hợp người dân không có nhu cầu cấp sổ đỏ (đã đăng ký rõ với phường là không làm thủ tục đề nghị cấp GCN); có khoảng 3.500 trường hợp trong đó phát sinh thêm từ những trường hợp chuyển từ không đủ điều kiện thành đủ điều kiện được cấp GCN bởi vừa được TP ban hành quy định tháo gỡ, song các đối tượng này lại từ chối không làm thủ tục cấp GCN.
Theo thông tin từ UBND Tp.HCM, do tốc độ đô thị hóa nhanh, những vấn đề vướng mắc về pháp lý đất, nhà của người dân đã tồn đọng qua nhiều thời kỳ đến nay chưa được xử lý dứt điểm, do đó dù Luật Đất đai năm 2013 cùng các giải pháp mới đã tháo gỡ nhiều vướng mắc, khó khăn nhưng vẫn còn tồn động nhiều trường hợp không đủ điều kiện cấp GCN, tuy nhà đất của người dân không có tranh chấp và đã sử dụng ổn định.
Chính vì thế, UBND Tp.HCM đã kiến nghị Chính phủ và Bộ Tài nguyên - Môi trường thông qua chủ trương giải quyết cấp GCN đối với các trường hợp như đất, nhà mua bán giấy tay sau ngày 1/7/2004 (Pháp luật đất đai năm 2003 quy định, những trường hợp sử dụng đất, nhà có nguồn gốc từ nhận chuyển nhượng và mua bán bằng giấy tay sau ngày 1/7/2004 chưa được giải quyết cấp GCN).
Chính quyền Tp.HCM đề xuất Bộ Tài nguyên - Môi trường cho phép xem xét việc giải quyết cấp GCN đối với trường hợp đất, nhà không có giấy tờ hợp lệ; người đang sử dụng đất do mua bán, nhận chuyển nhượng bằng giấy tay sau ngày 1/7/2004 đến trước ngày 1/1/2008, nay đang sử dụng đất ổn định, không phát sinh khiếu nại, tranh chấp và phù hợp quy hoạch.
Mặt khác, việc cấp GCN cần đảm bảo yêu cầu về tính công khai (niêm yết, thông báo) theo quy định và người xin cấp GCN phải cam kết chịu trách nhiệm về những thông tin kê khai và các tranh chấp phát sinh (nếu có), cùng đó phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.
Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online