Vẫn phải đóng thuế dù kinh doanh BĐS lỗ

Từ ngày 1/1/2015, chỉ áp dụng một mức thuế suất.

Chỉ áp dụng một mức thuế suất

Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của các luật về thuế chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2015. Theo đó, áp dụng một mức thuế suất 2% trên giá chuyển nhượng đối với cá nhân chuyển nhượng BĐS bị đánh thuế thu nhập cá nhân (TNCN), thay cho 2 phương pháp là tính 2% trên giá chuyển nhượng hoặc 25% trên lợi nhuận.

Ngoài ra, chứng khoán cũng có quy định sửa đổi tương tự, từ ngày 1/1/2015 chỉ áp dụng một mức thuế suất 0,1% trên giá chuyển nhượng thay vì 2 phương pháp tính thuế hiện hành là 0,1% trên giá chuyển nhượng hoặc 20% trên thu nhập. Bên cạnh đó, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế TNCN khi có doanh thu từ 100 triệu đồng trở lên. Cá nhân kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ đối với từng ngành nghề, lĩnh vực như sau: hoạt động cho thuê tài sản, đại lý xổ số, đại lý bảo hiểm, đại lý bán hàng đa cấp 5%; phân phối, cung cấp hàng hóa 0,5%; sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 1,5%; dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu 2%; hoạt động kinh doanh khác 1%.

Quy định chưa hợp lý

Bàn về quy định tính thuế chuyển nhượng mới, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, ông Trần Xoa cho rằng: Với phương pháp áp thuế cũ là 25% tính trên lợi nhuận, tạo quyền lợi, công bằng cho người nộp thuế khi kinh doanh lỗ không phải đóng thuế. Tuy nhiên, với sửa đổi lần này, tuy rằng sẽ dễ dàng cho việc thực hiện, hạn chế được những tranh cãi khi chỉ áp dụng một mức thuế suất, nhưng "Sửa đổi mà người dân bán lỗ BĐS vẫn phải đóng thuế thu nhập thì còn gì để nói?", chứng tỏ trong việc ban hành các văn bản hướng dẫn rõ rang, cơ quan quản lý chưa làm hết trách nhiệm.

Nguyên Trưởng phòng Thuế TNCN Cục Thuế Tp. HCM, Giám đốc Công ty tư vấn thuế Sài Gòn, ông Nguyễn Thái Sơn đánh giá: Trước kia, khi áp dụng hai mức thuế suất, đã có rất nhiều vụ việc phải nhờ đến tòa án giải quyết, bởi cơ quan chức năng (gồm cơ quan thuế, kiểm toán nhà nước...) thì luôn muốn thu thuế mức cao, còn người dân thì muốn đóng thuế thấp. Với quy định mới, người nộp thuế sẽ chủ động tính được số thuế phải đóng, hạn chế được tiêu cực của cán bộ thuế, không còn xảy ra tranh cãi giữa người nộp và cơ quan thuế. Tuy nhiên, Luật sửa đổi yêu cầu nếu muốn đóng theo mức 25% phải có đầy đủ chứng từ hợp pháp, nhưng sẽ rất khó chứng minh chứng từ hợp pháp bởi cá nhân không có hóa đơn đỏ. Được biết, Luật luôn mong muốn tính mức thuế suất 25% trên lợi nhuận nhưng phải bỏ đi bởi có nhiều trường hợp tranh cãi, kiện tụng xảy ra khi giá mua bán BĐS không quản lý được. 

Chưa công bằng với người làm công

Điều 10 về thuế đối với cá nhân kinh doanh quy định, cá nhân kinh doanh nộp thuế TNCN theo tỷ lệ trên doanh thu, trong đó có quy định mức thuế suất đối với đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, đại lý bán hàng đa cấp là 5%.

Ông Trần Xoa cho rằng đây là điều không hợp lý, đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, đại lý bán hàng đa cấp là những đơn vị nhận tiền hoa hồng từ các công ty mẹ, tiền hoa hồng được xem là tiền lương, tiền công. Tới đây, quy định mới ấn định một tỷ lệ trên doanh thu (5%) trong khi các lĩnh vực khác áp dụng theo mức thuế lũy tiến lên đến 35% (vẫn tính khoản hoa hồng là tiền lương, tiền công) là không công bằng.

Ông Trần Xoa đề xuất: "Cơ quan thuế hoàn toàn có thể đưa ra mức tỷ lệ phù hợp hơn, hài hòa các lợi ích và tạo công bằng cho các đối tượng nộp thuế dựa trên cơ sở dữ liệu đầy đủ từ năm 2009 đến nay của các đối tượng này".

Ông Nguyễn Thái Sơn cũng chia sẻ: "Lúc tôi còn đương nhiệm, nhiều đại lý mỗi năm thu nhập 5-10 tỉ đồng. Luật sửa đổi quy định họ chỉ phải đóng tỷ lệ trên doanh thu là 5%, quy định này có gì đó không công bằng đối với những người làm công ăn lương".