Phong thủy là khoa học, nghệ thuật cổ đại của người Trung Hoa, được ứng dụng từ khoảng 3.000 năm trước. Trong tiếng Hán, phong có nghĩa là gió, ám chỉ hiện tượng không khí chuyển động, trong đó thủy có nghĩa là nước, liên quan đến dòng nước và địa thế. Theo quan niệm của người Trung Hoa, gió và nước có mối liên hệ mật thiết đối với sức khỏe của con người. Do vậy, phong thủy tốt sẽ mang đến may mắn. Ngược lại, phong thủy xấu có nghĩa là không may mắn, thậm chí là bất hạnh.

Một số yếu tố phong thủy có niên đại khoảng 6.000 năm về trước và bao gồm các yếu tố của các ngành nghiên cứu học thuật như vật lý, triết học, thiên văn học và chiêm tinh học. Các yếu tố này có mối liên hệ mật thiết với quan điểm của Đạo giáo và các kiến thức về thiên văn học, đặc biệt là triết lý cho rằng đất đai cũng là một nguồn sống, được lấp đầy bởi khí hay năng lượng. Đạo giáo và học thuyết phong thủy còn chung nhau các khái niệm liên quan đến âm, dương – hai thái cực đối lập nhau nhưng không thể tách rời nhau và học thuyết về Ngũ hành.

Phong thủy đôi khi còn được hiểu là nghệ thuật sắp xếp, bài trí, cách lựa chọn kiểu dáng, màu sắc… của vật thể để hỗ trợ con người tốt hơn trong cuộc sống. Đây là những kiến thức phức tạp giúp con người có thể cân bằng được năng lượng trong bất cứ không gian nào, từ nhà ở, văn phòng hay sân vườn. Mục đích của phong thủy là nhằm nâng cao tài vận cho những người sống trong một không gian cụ thể nào đó. Mặc dù có không ít người cho rằng, phong thủy là phản khoa học nhưng hiện nay, các nguyên tắc phong thủy vẫn có ảnh hưởng không nhỏ đến thiết kế nhà và bài trí nội thất ở cả các nước phương Đông và phương Tây.

Vì tài vận tốt được thể hiện ở nhiều dạng thức như sức khỏe dồi dào, thành công trong sự nghiệp, hôn nhân viên mãn… nên các quy tắc phong thủy được ứng dụng trong hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống. Các công cụ chính được sử dụng để xác định phong thủy của bất cứ không gian nào là la bàn phong thủy và bản đồ Bát quái.

 2 nguyên lý cơ bản trong phong thủy

Nguyên lý âm – dương

Trong phong thủy, âm – dương có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Theo nguyên lý này, sự cân bằng giữa nữ tính (âm) và nam tính (dương) trong cuộc sống sẽ giúp duy trì dòng khí tốt lành và mang đến một cuộc sống hạnh phúc, ấm no.

Âm - dương trong phong thủy

Theo Đạo giáo và thuyết phong thủy, âm – dương là những thái cực đối lập nhưng phụ thuộc lẫn nhau và phải luôn cân bằng lẫn nhau.

Nguyên lý Ngũ hành

Phong thủy cổ đại cho rằng vạn vật trên Trái Đất đều bao gồm 5 cấp độ khác nhau. Ngoài ra, trong hệ thống phong thủy, Ngũ hành là 5 nguyên tố vật lý trong tự nhiên: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ và được đại diện bởi một số màu sắc nhất định. Căn cứ vào đó mà con người có thể bài trí không gian sống hài hòa và cân bằng hơn.

Sự tương tác của các yếu tố trong Ngũ hành sẽ tạo ra hoặc chế ngự vạn vật trên đời. Mỗi hành lại có đặc tính riêng về khí và tương tác với các hành khác theo những cách thức khác nhau, hoạc là tương sinh, hoặc là tương khắc.

Theo nguyên lý tương sinh, nước (Thủy) cung cấp độ ẩm cho cây (Mộc) phát triển, gỗ cây (Mộc) lại là nhiên liệu cho lửa (Hỏa), tàn tro của lửa (Hỏa) sẽ sinh ra đất (Thổ), đất (Thổ) cho phép nước (Thủy) ngưng tụ. Mặt khác, theo nguyên lý tương khắc, dao (Kim) có thể chặt được gỗ (Mộc), cây (Mộc) mọc lên và hút nguồn dinh dưỡng từ đất (Thổ)…

Bát quái đồ trong phong thủy

Bản đồ năng lượng phong thủy (Bát quái đồ) là một lưới hình bát giác có chứa các biểu tượng của Kinh Dịch, văn bản cổ xưa mà thuật phong thủy dựa vào. Trong phong thủy, người ta sử dụng Bát quái đồ để phân tích năng lượng của một không gian bất kỳ trong nhà ở, văn phòng hay vườn tược để hình dung sự tác động của mỗi một quẻ đối với từng lĩnh vực cụ thể trong cuộc sống như tình yêu, sức khỏe hay tiền đồ.

Bát quái đồ

Bản đồ năng lượng phong thủy xác định lối vào chính của ngôi nhà hoặc một căn phong, từ đó xác định được các cung trạch Bát quái trong không gian và đặt các vật dụng cụ thể tại các cung này để tạo ra hiệu ứng tích cực. Chẳng hạn, đặt một chồng sách tại cung Tri thức hay đặt ảnh cưới, ảnh gia đình tại cung Hôn nhân.

La bàn phong thủy

La bàn phong thủy là một dạng đặc biệt của la bàn từ thông thường. Trên thực tế, la bàn từ ban đầu được phát minh để phục vụ cho phong thủy. Đây là công cụ dùng để định vị các tòa nhà và các đối tượng trong tòa nhà theo các hướng chính nhằm phục vụ cho các mục đích phong thủy cụ thể. Trước khi phát minh ra la bàn, con người xác định phương hướng nhờ vào các dụng cụ thiên văn, chẳng hạn như đồng hồ thiên văn cổ.

La bàn phong thủy (Luo-Pan) còn được gọi là la kinh phong thủy, được sử dụng để khai thác các thông tin chi tiết hơn của một địa điểm hay một tòa nhà. La kinh phong thủy bao gồm các vòng tròn đồng tâm được sắp xếp xung quanh kim từ tính. Theo tiếng Hán, Luo có nghĩa là “mọi thứ” và Pan có nghĩa là “chiếc tô”, ngụ ý chỉ la bàn phong thủy giống như chiếc bát chứa đựng mọi bí ẩn của vũ trụ.

Nhiều thầy phong thủy đã tìm ra cách sử dụng Bát quái đồ song song với phương pháp la bàn, chẳng hạn, dựa vào cách đặt hình Bát quái trên họa đồ của ngôi nhà nhằm tìm ra hướng Bắc theo cung Quan Lộc ở hướng này dù cửa chính nằm ở đâu.

Cải thiện cuộc sống nhờ phong thủy

Học thuyết phong thủy chỉ ra rất nhiều phương pháp cải thiện không gian sống. Từ việc sử dụng bể cá để thu hút sự thịnh vượng hay sử dụng đá quý, đài phun nước, đồng hồ… nhằm hóa giải vận xui, cầu may mắn.

Học thuyết phong thủy cũng cho rằng, màu sơn nhà, nội thất hay đồ trang trí có ảnh hưởng trực tiếp nguồn năng lượng trong nhà. Do vậy, khi bài trí nhà, con người nên chọn những màu sắc hợp với vận mệnh của mình.

Kết luận

Phong thủy có rất nhiều trường phái khác nhau như phái Bát trạch, Mệnh lý phái, phái Tam yếu, phái Phiên quái, phái Tinh túc, Huyền Không phi tinh quái, phái Loan đầu, phái Tứ trụ... Mỗi trường phái đều có những tinh hoa và hạn chế riêng khi áp dụng để giải quyết các vấn đề phong thủy. Ngoài ra, còn có một số trường phái hiện đại đã cải biên để thích ứng với lối sống của người phương Tây.

Mặc dù, một số cấp độ của phong thủy rất dễ hiểu và dễ áp dụng nhưng phải mất nhiều năm nghiên cứu mới có thể hiểu hết được kiến thức cốt lõi bởi kiến thức phong thủy rất sâu sắc và phức tạp. Càng tìm hiểu, chúng ta sẽ càng thấy có nhiều điều cần khám phá.