Quá nhiều hệ lụy từ dự án cảng Kê Gà

Ngày 24-4, ông Phạm Văn Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận, đã có văn bản gửi Tập đoàn Than & Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh này liên quan đến việc TKV sẽ chuyển tiền bồi thường cho các doanh nghiệp du lịch bị ảnh hưởng bởi dự án cảng Kê Gà (Tân Thành, Hàm Thuận Nam).

Theo đó, trung tâm quỹ đất cung cấp số tài khoản của đơn vị để TKV chuyển hơn 65 tỉ đồng và phối hợp chi trả bồi thường cho các doanh nghiệp bị thiệt hại.

Tuy nhiên, các thiệt hại vô hình khác của nhà đầu tư và của tỉnh Bình Thuận thì chưa ai đo đếm được…

12 biệt thự, resort bỏ hoang

Bốn năm đã trôi qua sau khi Thủ tướng Chính phủ quyết định dừng đầu tư cảng Kê Gà, hàng chục ngôi biệt thự, resort cao cấp ở đây đã lâm vào cảnh hoang tàn. Số phận của vùng biển đẹp này vẫn khá long đong.

Vào đầu những năm 2000, Bình Thuận kêu gọi các nhà đầu tư đến vùng biển Kê Gà đầu tư du lịch. Lúc đó khu vực này chưa có điện, nước nhưng vùng biển quá đẹp đã giữ chân các nhà đầu tư. Họ  đổ tiền vào xây 12 khu du lịch, resort ở vùng biển này.

Hàng chục căn biệt thự cao cấp bỏ hoang nhiều năm nay. Ảnh: PHƯƠNG NAM

Trong khi resort Thế Giới Xanh, khu du lịch đầu tiên ở Kê Gà bắt đầu đón khách và các resort khác đang thi công chạy đua với thời gian thì năm 2007, Bộ GTVT có văn bản bổ sung quy hoạch Kê Gà thành cảng tổng hợp. Cảng có chức năng vận chuyển bôxit từ Tây Nguyên với kinh phí đầu tư 1 tỉ USD do TKV làm chủ đầu tư. Các nhà đầu tư du lịch buộc phải nhường đất cho dự án cảng biển mang tầm quốc gia này.

Từ năm 2009 đến đầu 2013, bốn lần chủ đầu tư tuyên bố khởi công rồi dừng lại. Đến tháng 2-2013, Thủ tướng yêu cầu ngừng xây dựng dự án cảng Kê Gà, giao các bộ liên quan phối hợp với tỉnh Bình Thuận bồi thường cho các nhà đầu tư du lịch.

Và từ năm 2009, hàng chục resort, biệt thự trên con đường ven biển dẫn đến ngọn hải đăng Kê Gà bị bỏ hoang.

“Resort bị ngưng hoạt động, tôi đổ bệnh phải ngồi xe lăn. Tôi phải kêu ai để được bồi thường nhằm sửa chữa lại biệt thự, hồ bơi gần năm năm qua đã sập đổ?” - ông Nguyễn Đức Hiếu, chủ resort Thế Giới Xanh, cho biết trước khi qua đời vào cuối năm 2014.

Nhiều nhà đầu tư khác cũng ôm nợ vì dự án bị ngưng nửa chừng…

Kê Gà đi thụt lùi hàng chục năm

Ngoài những thiệt hại của các nhà đầu tư du lịch, nhiều doanh nghiệp đổ tiền xuống đầu tư để đón đầu dự án cảng Kê Gà cũng lãnh trái đắng. Chẳng hạn, Công ty ĐK đã thuê 14 ha đất tại xã Hàm Cường, Hàm Thuận Nam gần với con lộ dự kiến vận chuyển bôxit để xây dựng cảng khô (ICD) với vốn đầu tư hai giai đoạn lên đến hơn 260 tỉ đồng. Ngoài ra, tỉnh Bình Thuận còn gấp rút quy hoạch Khu công nghiệp Kê Gà gần dự án xây dựng cảng để trình Chính phủ. Khu công nghiệp diện tích 422 ha này được giao cho Tập đoàn Rạng Đông làm chủ đầu tư. Trong số diện tích trên có đến hơn 350 ha đất rừng đặc dụng thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Tà Cú...

Ông Nguyễn Văn Thu, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận, băn khoăn: “Thời điểm ấy tỉnh thực hiện chỉ đạo của Chính phủ. Tỉnh cũng mong muốn có cảng biển để phát triển kinh tế-xã hội địa phương nên lúc đó chúng tôi phải thuyết phục các nhà đầu tư du lịch ưu tiên nhường đất cho dự án cảng Kê Gà… Năm năm qua, Bình Thuận đã mất quá nhiều cơ hội vì trông chờ vào dự án cảng biển này. Ngoài Khu công nghiệp Kê Gà, cảng ICD Hàm Cường thì các khu công nghiệp I, II ở Hàm Kiệm (Hàm Thuận Nam) xây dựng để đón đầu cảng Kê Gà cũng là hệ lụy của cảng biển này”.

TKV mất hàng chục tỉ đồng bồi thường, doanh nghiệp thiệt hại, mất uy tín và vùng biển tuyệt đẹp của Bình Thuận không theo kịp với đà phát triển du lịch… “Dự án cảng Kê Gà đã khiến vùng biển tuyệt đẹp Tân Thành - nơi có ngọn hải đăng cao và xưa nhất Việt Nam - đi thụt lùi so với sự phát triển đến vài chục năm, ai là người bồi thường cho thiệt hại vô cùng to lớn này?” - một lãnh đạo UBND huyện Hàm Thuận Nam nói.