Thực tế hiện nay tại TP HCM, việc người dân tận dụng căn hộ để kinh doanh hoặc cho các doanh nghiệp thuê làm văn phòng vẫn diễn ra ở nhiều nơi và khó kiểm soát.
Tại TP HCM hiện có trên 2.000 doanh nghiệp, công ty đặt trụ sở văn phòng tại các căn hộ chung cư. Mặc dù Sở Kế hoạch – Đầu tư thành phố đã phát đi thông báo yêu cầu các doanh nghiệp phải di dời trụ sở đặt trong chung cư, nhưng đến nay rất ít doanh nghiệp chấp hành.
Chung cư 42 Nguyễn Huệ, TP HCM vẫn còn nhiều hộ kinh doanh.
Theo ghi nhận của phóng viên, tại một số chung cư cũ ở quận 1 hiện vẫn trưng bảng hiệu, hoạt động kinh doanh hàng quán ăn uống hoặc quần áo vẫn diễn ra tấp nập. Chung cư số 42 Nguyễn Huệ (quận 1) có 9 tầng dành cho khoảng 100 hộ dân sinh sống nhưng hiện nay có chưa đến 10 hộ dân sống thường xuyên.
Hầu hết các căn hộ phía mặt tiền chung cư đều cho thuê làm nơi kinh doanh. Do có mặt bằng nằm tại trung tâm thành phố, nên lượng khách ra vào chung cư rất đông, hoạt động kinh doanh diễn ra tới tận khuya điều này gây nên không ít phiền toái cho các gia đình sinh sống tại đây.
Bà Bùi Thị Thía, đại diện Ban quản trị chung cư 42 Nguyễn Huệ, TP HCM cho rằng, hoạt động kinh doang tại chung cư gây khó khăn cho bà con đang sống ở đây. Lượng khách ra vào đông đúc gây ra sự phức tạp và ồn ào đồng thời ảnh hưởng đến việc tiêu thu điện, nước…
Một số hộ kinh doanh tại đây đã từng phản ứng gay gắt trước quyết định của thành phố, với lý do đã thuê địa điểm kinh doanh tại đây ổn định từ nhiều năm, số tiền bỏ ra để đầu tư vào cơ sở vật chất tương đối lớn. Nếu thành phố yêu cầu di dời sẽ gây ra thiệt hại lớn cho hộ kinh doanh do không còn nguồn thu nào khác.
Bà Phạm Vũ Thuận Trang, Công ty CP Người sáng tạo, đường Nguyễn Huệ, TP HCM cho rằng, khi đã thuê văn phòng tại chung cư, không thể nào trong khoảng thời gian ngắn doanh nghiệp có thể thu hồi được vốn và di dời, tìm được địa điểm kinh doanh thích hợp. Đồng thời đề nghị các cơ quan có trách nhiệm hỗ trợ cũng như đưa ra lộ trình cụ thể.
Điều đáng nói là quy định cấm văn phòng, hộ kinh doanh hoạt động tại chung cư đã có hiệu lực, nhưng vẫn chưa có chế tài xử phạt với trường hợp vi phạm. Vì vậy nhiều căn hộ chung cư không cần đăng ký, nhưng vẫn hoạt động kinh doanh mà cơ quan chức năng không thể kiểm soát được.
Chủ đầu tư một chung cư hiện đang có nhiều căn hộ dùng làm văn phòng công ty cho biết, rất khó cấm người dân dùng căn hộ làm nơi kinh doanh, cho thuê mở văn phòng bởi công ty đã bán nhà cho người dân, quyền sở hữu thuộc người dân nên họ muốn làm gì chủ đầu tư không thể cấm cản họ.
Luật sư Nguyễn Kiều Hưng, Đoàn Luật sư TP HCM cho rằng, nhu cầu sử dụng dịch vụ trong các chung cư, cũng như nhu cầu cho thuê mặt bằng chung cư rất lớn. Theo ông Hưng, cơ quan quản lý cần rà soát lại các chung cư, nếu công năng sử dụng vào mục đích sinh hoạt không còn, thì nên tạo điều kiện chuyển đổi thành văn phòng hoặc nơi kinh doanh.
“Có chung cư giá trị sử dụng không còn, người dân đã chuyển đi nhưng lại có vị trí thuận lợi phục vụ cho việc kinh doanh, thì cũng nên tạo điều kiện cho thuê nếu không ảnh hưởng tới an ninh trật tự cũng như kết cấu kỹ thuật của chung cư”, Luật sư Nguyễn Kiều Hưng nêu ý kiến.
Đồng quan điểm với luật sư Nguyễn Kiều Hưng, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM cho rằng, nếu hoạt động của doanh nghiệp chỉ mang tính chất giao dịch giấy tờ thì việc mở văn phòng tại chung cư có thể tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có.
Theo ông Châu, quyết định di dời văn phòng tại chung cư 42 Nguyễn Huệ của thành phố là bất hợp lý, bởi các căn hộ sử dụng kinh doanh tại đây đều hoạt động trước khi có Luật Nhà ở năm 2014 nên cần có ngoại lệ.
"Tốt nhất là Nhà nước có tuyên bố đến năm 2020 là sẽ chấm dứt không cho phép kinh doanh dịch vụ trong các chung cư nhà ở đơn thuần, như thế người ta có thời gian 3 năm để chuyển đổi vị trí làm việc”, ông Châu đề xuất
Quy định cấm kinh doanh ở căn hộ chung cư là hợp lý, bởi chung cư là để ở chứ không được thiết kế để có đầy đủ chức năng làm nơi giao dịch, kinh doanh, buôn bán.
Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cần xem xét trên tổng thể về nhu cầu kinh doanh của thị trường cũng như xu hướng phát triển chung của xã hội. Có như vậy mới xử lý triệt để tình trạng khó kiểm tra, kiểm soát hoạt động “chui” của các văn phòng tại chung cư./.
