Sau hai lần bị tăng giá trọ trong vòng 4 tháng, Lan, sinh viên Cao đẳng Kinh tế Đối ngoại TP HCM tiếp tục bị thu thêm 100.000 đồng tiền nhà hồi đầu tháng 6, đẩy giá thuê từ 600.000 lên thành 800.000 đồng một phòng.
Chỉ vào chốn nghỉ ngơi ọp ẹp trong khu Phan Xích Long, quận Phú Nhuận, sinh viên này cho biết ở dĩ không thể dọn đi vì ngại đến đâu cũng sẽ bị tăng giá và chưa chắc gì tìm được nơi gần trường để tiện học hành. "Mùa thi và mùa mưa đã tới rồi, đi tìm nhà thì không còn kịp làm gì nữa nên đành bóp bụng hạn chế chi tiêu, gắng trả thêm tiền trọ để được yên thân", Lan tâm sự.
Giá nhà cho thuê loại trung bình tại khu trung tâm TP HCM cũng nhiều phen "nhảy múa" từ đầu năm đến nay. Tại một con hẻm trên đường Lý Tự Trọng, quận 1, phòng nhỏ có diện tích chừng 10-12 m2, sử dụng toilet công cộng nhưng gia chủ đã tăng từ 650.000 lên thành 850.000 đồng một phòng, từ đầu tháng 6. Thậm chí, đối với những người ở ghép, chủ nhà còn áp dụng biện pháp nâng giá thuê lẻ thêm 50.000-100.000 đồng mỗi người một tháng.
Anh Hùng đang là nhân viên phục vụ quán bar trên phố Nguyễn Du, quận 1, ở trọ tại quận 4, một ngày phải tranh thủ làm hai ca sáng và tối mới đủ trang trải các khoản chi tiêu đắt đỏ. Anh than: "Chỉ vài tháng, tiền trọ từ 300.000 tăng lên 400.000 đồng một người, phòng nhỏ xíu, 3 thằng ngủ xoay lưng là đụng, nhà xuống cấp mà giá cứ tăng, người làm thuê ngày càng khó sống".
Những phòng trọ độc lập, mới xây, bình thường phí cho thuê đã đắt đỏ, nay vì lạm phát lại lấy đà tăng giá chóng mặt hơn. Đi lách vào các khu phố nhỏ thông giữa đường Nguyễn Trãi và Cống Quỳnh, quận 1, phòng trọ khép kín có diện tích 12 m2, toilet riêng, đang tăng giá 20% so với đầu năm.
Anh Hồ, nhân viên công nghệ thông tin trọ tại khu này cho biết: "Thay vì chỉ cho thuê ở mức 1,3-1,4 triệu đồng một phòng đã là rất đắt so với mọi nơi, chủ nhà cứ nằng nặc thu 1,6 triệu đồng mỗi tháng mới ký hợp đồng".
Theo lời anh Hồ, gia chủ giải thích về việc tăng tiền trọ là do khi xây dựng xong ngôi nhà 3 tấm đã bị cơn bão giá vật liệu xây dựng làm đổ nợ, phải tăng giá thuê để bù tiền trả nợ ngân hàng.
Song song với cơn bão giá thuê phòng trọ tăng liên tục trong 2 quý đầu năm, các chi phí phát sinh khác như điện, nước, nơi gửi xe cũng đội lên, trở thành gánh nặng và nỗi ám ảnh đối với cư dân liên tỉnh, người lao động nhập cư hay tạm cư ở TP HCM.
Giá điện, nước và phí gửi xe tại các khu nhà trọ cũng vênh với giá trị thật gấp 2-3 lần. Đơn cử, giá điện tại khu nhà trọ Trần Văn Đang, quận 3, đang được các chủ nhà trọ thu 2.500 đồng một kw. Nhiều người thuê nhà trọ tại quận Phú Nhuận, Gò Vấp đang bị thu tiền điện với mức 3.000 đồng một kw. Trên thực tế, giá điện bình quân của nhà nước tính theo bậc thang tăng dần 50-401 kw là 550-1.780 đồng một kw.
Giá nước sinh hoạt "đánh" lên đầu người ở trọ đang là 9.000-10.000 đồng một m3 hoặc khoán theo mức sử dụng 30.000-40.000 đồng một người. Trong khi đó, giá nước sạch hiện tại của Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn đang là 2.700-8.000 đồng một m3.
Nặng nhất đối với người thuê nhà trọ chính là khoản tiền gửi xe theo tháng. Tại các quận nội thành, đặc biệt là khu trung tâm như quận 1, 3, 4, 5, 10 phí gửi xe tháng đã tăng từ 80.000-100.000 đồng lên thành 100.000-180.000 đồng một xe gắn máy. Mức giá này sẽ được điều chỉnh tăng hay giảm tùy vào xe máy loại thường, tay ga hay phân khối lớn. Khoản chi phí này đắt đỏ là thế, nhưng khó khăn đối với nhiều khách trọ chính là tìm ra chỗ ở song không moi đâu ra nơi gửi xe.
Chị Sinh thuê phòng trọ khép kín tại quận 1 tâm sự: "Mỗi tháng tôi phải chi 2 triệu đồng thuê căn hộ 12 m2 và các chi phí phụ trội kèm theo. Đóng tiền xong như nghẹt thở", chị nói.
Giới kinh doanh nhà cho thuê đã đưa ra đủ thứ lý do tăng giá phòng trọ. Nhà mới phải tăng giá thuê vì vật liệu xây dựng leo thang. Nhà cũ cũng đẩy chi phí thuê lên cao vì vật giá trên thị trường cứ nhích lên từng ngày. Thậm chí, giá vàng, USD tăng vọt thất thường cũng được nhiều gia chủ lấy cớ tăng tiền nhà. Còn những người thuê nguyên căn hộ lại vướng phải điều khoản đáo hạn hợp đồng hằng năm nên luôn nơm nớp lo chi phí này "nhảy múa".
Không những thế, khuyến cáo của giới kinh doanh nhà cho thuê không ngừng được nhắc đi nhắc lại như một điệp khúc, điện nước tăng thì giá nhà cũng leo lên theo. Trong khi đó, theo bà Sinh, một người cho thuê nhà ở quận Bình Thạnh, giá điện nước thành phố tính hộ kinh doanh nhà cho thuê khác giá sinh hoạt; cộng với lượng hao hụt vì sử dụng nhiều đồng hồ con nên chủ nhà phải tính lại người thuê một giá cao hơn thực tế, tối thiểu 2.000 đồng một kw điện, 10.000 đồng một m3 nước.
Một chuyên gia kinh tế nhận định, giá nhà cho thuê tăng phần lớn do tác động của lạm phát và tốc độ đô thị hóa quá nhanh. Theo chuyên gia này, do mặt bằng giá chung trên thị trường đã thay đổi theo chiều hướng tăng nhanh mất kiểm soát nên đã kéo theo những cơn lốc tăng giá khác. "Giá cả, đặc biệt là giá phòng trọ, nhà cho thuê sẽ góp phần gây khó khăn thêm cho người có thu nhập trung bình và thấp tại đô thị trong thời buổi suy thoái kinh tế như hiện nay", ông nói.
Vũ Lê - Vi Vi