Thực trạng này diễn ra không chỉ nằm ở sự chậm trễ từ phía chủ đầu tư, mà một phần còn do sự lúng túng trong việc xử lý của các cơ quan chức năng.
Phó Tổng Giám đốc Công ty CP đầu tư và xây dựng Xuân Mai, Nguyễn Văn Đa đã thẳng thắn thừa nhận: Do nội bộ công ty có những thay đổi nên việc quyết toán cũng bị chậm, dẫn đến chưa thể hoàn thành công tác làm sổ đỏ cho các cư dân sinh sống tại 2 khu nhà thu nhập thấp là CT1 Ngô Thì Nhậm và Kiến Hưng ở quận Hà Đông.
Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Xuân Mai,
ông Nguyễn Văn Đa.
Mặt khác, vì chưa nhận được quyết định giao đất đối với dự án khu nhà thu nhập thấp Kiến Hưng, nên đến nay chủ đầu tư chưa thể hoàn tất các thủ tục liên quan đến việc làm sổ đỏ cho các cư dân.
Do những khó khăn mà Xuân Mai gặp trong thời gian qua nên mọi thủ tục liên quan đến dự án của công ty còn chậm. Song, điều quan trọng nhất là do trong 2 năm qua có rất nhiều việc phải làm đối với công tác tái cơ cấu doanh nghiệp. Công ty mới cũng đã đề ra kế hoạch quyết toán xong toàn bộ CT1 Ngô Thì Nhậm và Kiến Hưng ngay trong năm 2015, đến đầu năm 2016 có được số liệu xin thành phố phê duyệt mức giá chính thức, từ đó sẽ có cơ sở làm sổ đỏ cho dân, ông Đa cho biết thêm.
Vậy có nghĩa, phải đến đầu năm 2016, Công ty CP đầu tư và xây dựng Xuân Mai mới có thể hoàn thành việc quyết toán giá để làm hồ sơ gửi trình các cấp chính quyền thành phố xem xét, phê duyệt. Song, liệu khi có hồ sơ quyết toán giá rồi, thì thời gian để xem xét, phê duyệt sẽ là bao lâu? Bởi, như đã thấy khu nhà ở thu nhập thấp Đặng Xá 1 tại Gia Lâm của Công ty Đầu tư Phát triển hạ tầng Viglacera, dù chủ đầu tư đã quyết toán giá và nộp hồ sơ từ tháng 4/2014, nhưng đến nay vẫn phải chờ đợi.
Đại diện của doanh nghiệp này cho biết, nguyên nhận của việc chậm trễ là do sự thay đổi trong chính sách của thành phố. Vì trước đây, Sở Tài chính là đơn vị được thành phố giao nhiệm vụ tiếp nhận, xử lý hồ sơ quyết toán giá từ chủ đầu tư, sau đó, công việc này lại được giao cho Sở Xây dựng, khiến cách tính giá nhà thu nhập thấp cũng thay đổi theo. Vì lẽ đó, nên dù là doanh nghiệp đầu tiên nộp hồ sơ quyết toán giá, nhưng hơn 1 năm qua, hồ sơ vẫn cứ được chuyển từ Sở này sang Sở khác mà giá chính thức vẫn chưa được phê duyệt!
Về vấn đề này, Phó Phòng Quản lý kinh tế, Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Anh Dũng cho hay, hiện nay cơ quan chức năng còn vưởng việc chưa đưa ra được chế tài xử lý cụ thể đối với trường hợp chủ đầu tư chậm trễ làm quyết toán và thời hạn bao lâu thì phải quyết toán cũng chưa được rõ ràng.
Phó Phòng Quản lý Kinh tế, Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Anh Dũng.
Thêm vào đó, ông Dũng nói: "Có một số nội dung vướng mắc liên quan đến chuyện xác định phương án tính toán là chế tài đối với mỗi đơn vị, thời gian tính toán cũng như phương án xác định của các chủ đầu tư trong nhà ở xã hội, nhà ở thu nhập thấp trước đây là chưa có thời gian quy định cụ thể. Và có thể những phần đấy sẽ liên quan đến những vướng mắc trong việc cấp giấy chứng nhận cho các hộ dân sau này”.
Dù vậy, thành phố cũng đã đồng ý với phương án giá quyết toán cuối cùng không được vượt quá so với giá “tạm tính” ban đầu. Trong trường hợp giá “tạm tính” trước đây cao hơn giá chính thức đưa ra thì chủ đầu tư sẽ phải hoàn trả lại số tiền thừa cho người dân, thông tin từ ông Dũng.
Theo thừa nhận của ông Lê Thanh Nam, Trưởng phòng Đăng ký thống kê, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, những vướng mắc, chậm trễ trong việc quyết toán giá của nhà ở thu nhập thấp đã dẫn đến việc chậm trễ cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cho các cư dân. Hiện, đơn vị này đang nghiên cứu hướng giải quyết đề xuất lên UBND thành phố để xem xét, trong đó, sẽ đưa ra những quy định về thời hạn cụ thể mà chủ đầu tư phải thực hiện việc quyết toán giá. Cùng với đó, cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất về thủ tục để sớm hoàn tất việc cấp sổ đỏ cho các cư dân ở những dự án nhà thu nhập thấp.
Trưởng phòng Đăng ký thống kê, Sở Tài nguyên & Môi trường Hà Nội,
ông Lê Thanh Nam.
Đồng thời, ông Nam cũng quả quyết thêm: Cơ quan đã yêu cầu chủ đầu tư đẩy nhanh công tác quyết toán toàn bộ công trình để hoàn thiện thủ tục cho người mua nhà, song song với việc đó sẽ tiến hành xem xét cấp giấy luôn cho người mua. Phía cơ quan cũng đang nghiên cứu về thời hạn quyết toán đối với chủ đầu tư, để không còn bị kêu là cơ quan chức năng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của chủ đầu tư. Do phần khái toán và tạm tính mà chủ đầu tư làm về cơ bản cũng tương đối sát thực tế, vì vậy, cơ quan cũng đang báo cáo UBND thành phố xem xét có thể coi những cái đó coi như là người mua nhà đã đủ điều kiện hay không.
Như vậy, nguyên nhân của việc chậm chốt giá không chỉ nằm ở phía chủ đầu tư, mà còn do cơ quan quản lý vẫn có sự lúng túng khi giải quyết vấn đề này. Chế tài xử lý chưa đầy đủ, thời hạn cụ thể không có thì vẫn còn tình trạng thờ ơ của chủ đầu tư trong việc quyết toán giá để sớm để hoàn thiện thủ tục làm sổ đỏ cho người dân. Để đến lúc tháo gỡ được những vướng mắc, thì người dân ở các khu nhà này vẫn phải tiếp tục khổ sở vì quyền sở hữu nhà ở của mình chưa được pháp luật công nhận.