Tháo chạy
Một trong những nguyên nhân các dự án trong khu đất vàng trung tâm Tp.HCM chậm triển khai là do thoái vốn hoặc chuyển nhượng toàn bộ.
Điển hình như, khu đất rộng trên 5.000m2 tại 27B Nguyễn Đình Chiểu (quận 1) trước đây do Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (VNA) quản lý, khai thác. Năm 1994, VNA và S.M.I. Travel Company Limited (Thái Lan) thành lập Công ty liên doanh TNHH Khách sạn Hàng không Việt Nam, triển khai xây dựng khách sạn 4 sao đạt chuẩn quốc tế.
Đến cuối năm 2000, S.M.I. Travel Company Limited rút vốn và chuyển nhượng phần vốn góp cho VNA. Tuy nhiên đến nay khu đất này được chuyển sang kinh doanh cho thuê mặt bằng, bãi đậu xe, bán cà phê trong thời gian chờ dự án hoàng tráng trước đó tái khởi động.
Tại một vị trí vàng khác, số 34 đường Tôn Đức Thắng, giao với cuối đường Hàm Nghi, nối qua đường Võ Văn Kiệt, giáp với cầu Khánh Hội qua bến Nhà Rồng (quận 4), dự án Saigon One Tower cũng đang trong trạng thái “chờ”. Dự án này do Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn M&C làm chủ đầu tư, triển khai trên diện tích 6.766m2, bao gồm một khối đế làm trung tâm thương mại dịch vụ cao 6 tầng, một khối văn phòng cao 34 tầng và 133 căn hộ cao cấp. Năm 2009, dự án khởi công xây dựng, dự kiến hoàn thành vào năm 2011. Tuy nhiên, đến nay công trình mới thi công cơ bản xong phần thô, bên ngoài lắp kiếng dở dang, hoang vắng...
Trước tình trạng dự án này, đầu năm ngoái, lãnh đạo UBND Tp.HCM đã yêu cầu các sở ngành làm việc với chủ đầu tư, cam kết tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thiện công trình đưa vào sử dụng vào cuối năm 2015. Nếu quá thời gian nêu trên mà dự án chưa hoàn thành, Sở Xây dựng báo cáo đề xuất trình UBND TP có biện pháp chế tài cụ thể theo đúng quy định pháp luật. Rồi sau đó, Sở Xây dựng cũng có văn bản báo cáo riêng về dự án, Thanh tra TP vào cuộc… Nhưng tiến độ dự án vẫn không có gì thay đổi!
Nguồn tin cho biết, nội tại dự án đã có sự thay đổi, đó là sự “tháo chạy” của cổ đông. Đại hội cổ đông thường niên năm 2016 của Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) - một cổ đông tham gia đầu tư - đã cho biết, năm 2015, PNJ hoàn tất việc thoái vốn khỏi Công ty cổ phần Địa ốc Sài Gòn M&C, thu về 65,4 tỷ đồng.
Khu đất “vàng” tại 117-119 đường Nguyễn Huệ (quận 1) hiện là bãi đậu xe
Hay khu đất vàng tại 43-45-47 Nguyễn Thị Minh Khai (quận 1) đình đám với nhiều “tai tiếng” được rao bán trên mạng. Từ cấp phép 3 tầng hầm, chủ đầu tư xây thêm 3 tầng trái phép nữa, làm sập đổ hai dãy nhà của Viện Khoa học xã hội, rồi sụt lún phần đất của Sở Ngoại vụ dẫn đến chủ đất vướng vòng lao lý. Từ đó đến nay, một phần hầm làm bãi đậu xe, phần còn lại làm quán nhậu.
Trên một trang web buôn bán bất động sản vẫn còn ghi rõ, năm 2014 khu đất rao bán với giá 660 tỷ đồng, diện tích khu đất 2.216m2. Khi liên lạc, người đứng ra rao bán cho biết đã bán qua 2 đời chủ khác; người mua cuối cùng vẫn đang chờ vốn để xây tiếp công trình.
Khó khăn chồng chất?
Tình trạng trì trệ của các dự án tại vị trí vàng xuất phát từ nhiều lí do, trong đó việc thiếu tiền dẫn đến dự án ngưng thi công là nguyên nhân khá phổ biến.
Khu đất 181 Võ Thị Sáu (quận 3) do Công ty CP Xây dựng và kinh doanh địa ốc 3 làm chủ đầu tư, giấy phép xây dựng cấp từ năm 2005. Việc chậm thực hiện được chủ đầu tư cho biết là do khó khăn về tài chính. Tương tự tại khu đất 136 Lý Chính Thắng (quận 3) do Công ty cổ phần Dược phẩm 2-9 làm chủ đầu tư, cấp giấy phép xây dựng vào năm 2011, nguyên nhân chậm thực hiện là kinh tế suy giảm, đơn vị khó khăn trong việc đầu tư; khuôn viên đang làm bãi giữ xe.
Một khu đất khác, có vị trí cực kỳ đặc biệt là 11D Thi Sách (phường Bến Nghé, quận 1), được cấp phép xây dựng gần 20 năm, từ năm 1996, do Công ty liên doanh Trung tâm thương mại và căn hộ Sài Gòn làm chủ đầu tư. Năm 2005, chủ đầu tư bắt đầu tiến hành xây dựng, dự kiến bàn giao vào năm 2006. Cho đến nay công trình vẫn đang dang dở lúp xúp trên mặt đất, mới xong phần tầng hầm, lửng, còn phần trệt làm bãi giữ xe. Theo Sở Xây dựng, dự án chậm triển khai là do Công ty Phương Gia Phú không đủ năng lực thực hiện, đang chờ thành phố cho chuyển sang chủ đầu tư mới là Công ty TNHH phát triển dự án Ánh Dương…
Cho dù lý do gì đi nữa, việc đất “vàng”, đất “kim cương” ở trung tâm thành phố lớn nhất nước bị bỏ trống, xây dựng dang dở là điều rất lãng phí.
Sự chỉ đạo mới đây của Phó chủ tịch UBND Tp.HCM Lê Văn Khoa đã thể hiện quyết tâm siết chặt quản lý nhà nước. Đối với dự án dang dở, nếu làm chậm sẽ bị phạt vi phạm hành chính, chắc chắn chủ đầu tư những dự án kiểu này sẽ bị nhiều áp lực. Các dự án đã cấp giấy phép xây dựng nhưng hết hiệu lực, khi tiến hành xây dựng sẽ phải thực hiện lại thủ tục.
Đồng thời, khi cấp phép thành phố sẽ tính lại “các chỉ tiêu kiến trúc quy hoạch đối với các công trình xây dựng trong ô phố để đảm bảo phù hợp quy chế khu 930ha và không làm tăng áp lực lên hạ tầng kỹ thuật của khu vực”. Rõ ràng đây là bài toán rất khó, bởi cách tính mới sẽ dẫn đến hiệu quả sử dụng đất thấp hơn!
Khó khăn về tài chính, khó khăn đầu ra, nay lại phải thực hiện theo quy định mới, nhưng có lẽ đây là liều thuốc hết sức cần thiết, “đủ đô” để “đánh thức” nhà đầu tư thoát khỏi “giấc ngủ” trên đất vàng...