Dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 Bến Thành - Suối Tiên
gặp nhiều khó khăn, có nguy cơ chậm tiến độ.
Tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên có chiều dài 19,7 km, đi qua địa bàn các quận: Bình Thạnh, quận 1, quận 2, quận Thủ Đức, quận 9 (Tp.HCM) và có một phần cuối tuyến thuộc huyện Dĩ An (tỉnh Bình Dương). Trong đó, đoạn tuyến đi ngầm có chiều dài 2,6 km, còn đoạn đi trên cao có chiều dài 17,1 km.
Tổng số vốn đầu tư của dự án này sau ba lần điều chỉnh đã nhảy lên 47.325 tỷ đồng (quy mô vốn đầu tư ban đầu dự kiến là 14.415 tỷ đồng).
UBND Tp.HCM cho biết, hiệp định vay vốn có hiệu lực từ ngày 27/7/2007 và sẽ hết hạn vào ngày 27/7/2017, với tổng trị giá vay là 20.887 triệu Yên Nhật (tương đương 4.344 tỷ đồng), trong khi từ đó đến nay, giá trị giải ngân mới đạt 17.600 triệu Yên.
Số tiền chưa giải ngân lên tới 3.287 triệu Yên Nhật. Trong đó, số chưa giải ngân lại chủ yếu thuộc hạng mục tư vấn thầu, dự phòng.
Ngày 17/3/2017, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đã có văn bản về việc tái phân bổ nốt số vốn thuộc hiệp định vay vốn trên, thực hiện trước khi hiệp định hết hạn.
Nhằm tận dụng tối đa nguồn vốn ODA của Nhật Bản để giải ngân cho những gói thầu xây lắp của dự án trước thời điểm hiệp định vay hết hạn, UBND Tp.HCM đề nghị Bộ Tài chính gửi văn bản chính thức cho JICA đề xuất phân bổ giá trị khoản vay.
Cụ thể, UBND Tp.HCM muốn tăng giá trị gói thầu xây lắp và thiết bị thêm 2.641 triệu Yên (tương đương 549 tỷ đồng).
Như vậy, gói thầu này của dự án trên có thể sẽ bị đẩy lên 14.208 triệu Yên (tương ứng 2.956 tỷ đồng), mức cũ là 11.567 triệu Yên (tương ứng 2.406 tỷ đồng).
Dự án metro Bến Thành - Suối Tiên do UBND Tp.HCM làm chủ đầu tư đang có nguy cơ vỡ kế hoạch. Trước đó, trong văn bản gửi Bộ Giao thông Vận tải, UBND Tp.HCM cho biết, từ tháng 9/2016, việc thanh toán cho 4 gói thầu xây lắp đang triển khai thi công đã bị ngưng. Nguyên nhân là số vốn ODA giao cho Tp.HCM chỉ có 592,7 tỷ đồng, thấp hơn rất nhiều so với khối lượng các nhà thầu đã hoàn thành (1.945 tỷ đồng).
Để giải quyết những khó khăn hiện tại, Tp.HCM đã phải tạm ứng từ ngân sách TP số tiền 600 tỷ đồng để kịp thời thanh toán cho các đơn vị tư vấn và nhà thầu.
Theo dự kiến, phân bổ kế hoạch vốn ODA trong năm 2017 cho dự án là 2.119 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn chưa được ghi vốn kế hoạch, điều này làm ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động liên quan.
Dù đã nhiều lần tăng vốn nhưng dự án metro Bến Thành - Suối Tiên vẫn đứng trước nguy cơ chậm tiến độ, bị phạt lãi chậm thanh toán do lệch pha giữa việc thanh toán và tiến độ thi công của nhà thầu.