Thông thường, một giao dịch chuyển nhượng tương tự sẽ được thực hiện qua các bước sau:

Bước 1: Xác minh thông tin

Theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014, căn hộ dự định mua phải đảm bảo được các điều kiện sau (tóm tắt): đã được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu và đang trong thời hạn sử dụng, không bị tranh chấp, kê biên, thu hồi, có tờ khai trước bạ hợp lệ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, người mua vẫn có thể liên hệ thêm với Phòng Địa chính, nơi có căn hộ để kiểm tra thêm các thông tin khác nếu thấy cần thiết.

Người mua cũng nên kiểm tra để bảo đảm người bán là chủ sở hữu thực sự căn hộ hoặc người được chủ sở hữu cho phép, ủy quyền, cũng như có đủ năng lực để thực hiện giao dịch chuyển nhượng theo quy định của pháp luật. Trong quá trình đó, người mua nên kết hợp với việc trực tiếp kiểm tra thực tế căn hộ, các trang thiết bị đi kèm, nếu có.

Bước 2: Thỏa thuận sơ bộ và tiến hành đặt cọc

Người mua cần thỏa thuận rõ với người bán về các nội dung liên quan như số tiền đặt cọc và thời hạn đặt cọc, các mốc thời gian cần thiết liên quan đến việc thực hiện thủ tục chuyển nhượng, trách nhiệm thanh toán các khoản thuế, phí, quyền và nghĩa vụ liên quan đến việc thực hiện thủ tục chuyển nhượng… Thỏa thuận đặt cọc cần phải được các bên lập thành văn bản và được tổ chức hành nghề công chứng kiểm tra, xác nhận.

Bước 3: Ký hợp đồng chuyển nhượng

Phù hợp với lịch biểu thời gian đã thoả thuận trong hợp đồng đặt cọc, các bên cùng nhau ra tổ chức hành nghề công chứng để tiến hành ký hợp đồng chuyển nhượng.

Về nguyên tắc, các bên có thể thỏa thuận về nội dung của hợp đồng với điều kiện phải bảo đảm các nội dung cần thiết theo quy định pháp luật. Tuy nhiên trên thực tế, để công đoạn này diễn ra nhanh chóng, các bên thường sử dụng mẫu soạn sẵn của tổ chức hành nghề công chứng. Tiếp đó, người mua thanh toán số tiền theo thoả thuận trước và người bán nhà giao giấy tờ nhà cho người mua. Các giấy tờ chuẩn bị bao gồm Giấy chứng nhận quyền sở hữu (sổ hồng), tờ khai thuế trước bạ, bản vẽ hiện trạng (nếu có), bản sao chứng minh thư nhân dân (thẻ căn cước) + hộ khẩu của người bán và người mua, Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (nếu đã có gia đình), giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.

Bước 4: Nghĩa vụ thuế

Khi đã hoàn tất hợp đồng và có đủ các loại giấy tờ kể trên, các bên đến chi cục thuế để làm thủ tục khai thuế, sau đó tiến hành nghĩa vụ đóng thuế tại cục thuế.

Bước 5: Thay đổi chủ sở hữu

Sau khi hoàn thành các nghĩa vụ thuế, các bên nộp hồ sơ đến Phòng Tài nguyên-Môi trường để làm thủ tục đăng bộ thay đổi chủ sở hữu.

Luật sư Lương Nguyễn Khánh Văn
(Giám đốc Khối Dịch vụ pháp lý doanh nghiệp, Công ty Luật LP Group)