Sau gần 2 tháng khiếu nại lên UBND thị trấn Chơn Thành, hai gia đình mới được mời lên giải quyết vụ việc. Chính quyền địa phương yêu cầu tôi bán lại phần đất bị lấn chiếm cho hàng xóm với mức giá rẻ hơn thị trường. Tuy nhiên, tôi không đồng ý.

Trong trường hợp này, để bảo vệ quyền lợi của mình, tôi cần làm gì thưa luật sư? Nếu gửi đơn kiện ra tòa thì thủ tục, chi phí ra sao?

Trân trọng cảm ơn!

(duchanhhi@...)

Khoản 2, Điều 27, Nghị quyết 326/2016/UBTVQH2014 quy định chi phí khởi kiện ra tòa khi bị lấn chiếm đất đai. (Ảnh minh họa)

Trả lời:

Điều 186, Bộ Luật Tố tụng dân sự năm 2015 nêu rõ: "Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình."

Chiếu theo Khoản 1, Điều 12, Luật Đất đai năm 2013 thì việc nhà hàng xóm xây lấn sang đất nhà bạn 90m2 là hành vi lấn chiếm đất đai. Theo Khoản 2, Điều 3, Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP: "Đối với tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật Đất đai năm 2013 thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015."

Như vậy, để có thể khởi kiện ra tòa, bạn cần thông qua thủ tục hòa giải tại cơ sở là UBND xã. Cụ thể, đối với trường hợp của bạn cần phải có biên bản ghi nhận hòa giải không thành mới được khởi kiện ra tòa.

Về hồ sơ, gồm các loại giấy tờ sau đây:

- Bản sao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
- Bản sao CMND của bạn; 
- Bản sao sổ hộ khẩu;
- Giấy tờ liên quan tới nhân thân cũng như quyền sử dụng đất của nhà hàng xóm.

Về mức án phí, Khoản 2, Điều 27, Nghị quyết 326/2016/UBTVQH2014 quy định:

"Đối với tranh chấp về quyền sở hữu tài sản và tranh chấp về quyền sử dụng đất thì nghĩa vụ chịu án phí dân sự sơ thẩm được xác định như sau:

a) Trường hợp tranh chấp về quyền sở hữu tài sản và tranh chấp về quyền sử dụng đất mà Tòa án không xem xét giá trị, chỉ xem xét quyền sở hữu tài sản và tranh chấp về quyền sử dụng đất của ai thì đương sự phải chịu án phí dân sự sơ thẩm như đối với trường hợp vụ án không có giá ngạch;

b) Trường hợp tranh chấp về quyền sở hữu tài sản và tranh chấp về quyền sử dụng đất mà Tòa án phải xác định giá trị của tài sản hoặc xác định quyền sở hữu quyền sử dụng đất theo phần thì đương sự phải chịu án phí dân sự sơ thẩm như trường hợp vụ án có giá ngạch đối với phần giá trị mà mình được hưởng."