Nhiều năm nay, chỉ trong bán kính mấy trăm mét gần trung tâm TP. Đà Nẵng đã có tới 3 dự án treo kéo dài, gây bức xúc trong dư luận và làm “nóng” các cuộc họp của HĐND thành phố… Thế nhưng để thay đổi hiện trạng này thì không thể một sớm, một chiều.
Điển hình như Trung tâm thương mại, văn phòng và cao ốc Viễn Đông Meridian, có chủ đầu tư là Công ty CP Địa ốc Viễn Đông Việt Nam, tọa lạc trên khu vực "đất vàng" số 84 Hùng Vương có số vốn đầu tư lên đến 3.400 tỷ đồng với tổng diện tích là 11.170 m2.
Dự án được UBND TP. Đà Nẵng giao cho chủ đầu tư từ tháng 5/2008, dự kiến sẽ đưa vào sử dụng từ quý II/2011, kỳ vọng dự án sẽ trở thành điểm nhấn cho kiến trúc đô thị, với 260 phòng khách sạn chuẩn 5 sao, 660 căn hộ cao cấp, trung tâm hội nghị… thế nhưng đến nay dự án vẫn dậm chân tại chỗ.
Cùng với Viễn Đông Meridian, công viên bãi đỗ xe ngầm Viễn Đông, cũng chỉ mới triển khai hạng mục hàng rào bao quanh, di dời một số cây xanh, rồi… "đứng bánh".
Đối diện với lô "đất vàng" số 84 Hùng Vương là một dự án treo khác - Golden Square (khu phức hợp cao cấp thương mại, văn phòng, khách sạn và chung cư cao cấp), do Công ty CP Địa ốc Đông Á làm chủ đầu tư. Khởi công xây dựng từ mấy năm nay, song đến nay dự án mới chỉ thi công được tường vây, móng, 2 tầng ngầm và sàn lầu 2 khối đế…
Hay ở lô đất 7.878 m2 tại số 8 Phan Chu Trinh là dự án Đà Nẵng Center của Công ty CP địa ốc Vũ Châu Long. Nếu theo đúng tiến độ, dự án phải hoàn thành giai đoạn 1 từ năm 2011, song đến nay vẫn đang phải chịu cảnh "đắp chiếu"…
Các dự án trên có điểm chung là chậm trễ trong quá trình đầu tư xây dựng, quá hạn thời gian tiến độ đầu tư theo giấy chứng nhận đầu tư.
Nguyên nhân được xác định là chủ đầu tư chưa thu xếp được nguồn vốn, khó tiêu thụ sản phẩm trong bối cảnh thị trường căn hộ cao cấp ở TP. Đà Nẵng đang rơi vào cảnh ế ẩm.
Khu "đất vàng" tại số 84 Hùng Vương của dự án Viễn Đông Meridian
UBND TP. Đà Nẵng cũng đã chia sẻ khó khăn với nhà đầu tư thông qua nhiều lần gia hạn cho các dự án. Các chủ đầu tư cũng đã cam kết sẽ đẩy nhanh tiến độ, dự án Viễn Đông Meridian cam kết thực hiện, hoàn thành giai đoạn 1 vào tháng 12/2015; Dự án Golden Square cam kết xong giai đoạn 1 vào quý II/2015…
Tuy vậy, cam kết vẫn chỉ là… cam kết. Những dự án treo kéo dài ngay khu vực trung tâm TP. Đà Nẵng đã khiến dư luận bức xúc, chính quyền “nóng lòng”. Thế nhưng theo nhiều chuyên gia đánh giá việc lấy lại "đất vàng" không dễ thực hiện trong ngày một, ngày hai…
Chiếu theo quy định tại Điểm I, Khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai ban hành năm 2013, “Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng; trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng"…
Nếu căn cứ theo quy định trên, để thu hồi “đất vàng” tại các dự án nêu trên, TP. Đà Nẵng phải xác định với nhà đầu tư thời hạn làm mốc cho việc xử lý về sau, rồi gia hạn theo đúng quy định 24 tháng; lập thủ tục thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ.
Cuối cùng, nếu thu hồi đất, phải tính toán giá trị sử dụng đất, khối lượng công trình đã đầu tư, khấu trừ…
Từ đó, xác định chi phí thanh toán lại cho nhà đầu tư, bảo đảm đúng tính pháp lý. Hơn nữa, dù chậm tiến độ trong triển khai nhưng nhiều nhà đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính cho TP. Đà Nẵng trong việc chuyển quyền sử dụng đất. Nếu thu hồi lại cũng sẽ nảy sinh những thủ tục không đơn giản.
Mặc dù khó, nhưng với chủ trương thu hồi lại những diện tích "đất vàng", đặc biệt ở khu vực trung tâm thành phố, tại cuộc họp với cơ quan chức năng, ông Phùng Tấn Viết, Phó chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư làm đầu mối xử lý các thủ tục. Thành phố sẽ yêu cầu chủ đầu tư có ý kiến cuối cùng về tương lai của dự án.
Trường hợp tiếp tục đầu tư dự án sẽ được hướng dẫn điều chỉnh chứng nhận đầu tư với yêu cầu cam kết về tiến độ thi công, khối lượng xây lắp, phân kỳ đầu tư để giám sát, quản lý dự án. Nếu không tiếp tục đầu tư cũng phải được thể hiện bằng văn bản. Thời gian để các nhà đầu tư cam kết triển khai hoặc từ chối đầu tư dự án phải hoàn thành trước ngày 15/11/2015…
