Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tranh chấp, bất hòa giữa hàng xóm láng giềng, gây bức xúc giữa người dân và chính quyền địa phương là vấn đề trổ cửa. Thậm chí, đã có nhiều vụ hàng xóm kiện nhau, người dân kiện chính quyền ra tòa vì không thống nhất được phương án giải quyết hợp tình hợp lý.
Luật Xây dựng 2014 quy định, việc trổ cửa thuộc một trong những trường hợp được miễn giấy phép xây dựng nếu không làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài mà không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc. Ngoài những điều kiện trên, không có ràng buộc thêm điều kiện nào khác.
|
Khi trổ cửa, người dân không cần phải hỏi ý kiến hàng xóm như trước đây nữa. |
Tuy nhiên, khi giải quyết nhu cầu của người dân, không ít quận, huyện đã đưa thêm điều kiện, muốn trổ cửa thì phải được những người dân xung quanh đồng ý nhằm tạo sự đồng thuận, tránh tranh chấp, khiếu nại sau này dựa theo một công văn hướng dẫn của Sở Xây dựng Tp.HCM từ năm 2010 (trước khi Luật Xây dựng 2014 được ban hành).
Quy định này đã kéo dài thời gian giải quyết, khiến người dân gặp không ít phiền phức khi có nhu cầu trổ cửa. Bên cạnh đó, điều này còn phát sinh thủ tục giải quyết hồ sơ hành chính trong khi không có quy định nào bắt buộc. Có những trường hợp hàng xóm không đồng tình thì khỏi trổ cửa luôn.
Qua phản ánh của báo Pháp luật Tp.HCM, Sở Xây dựng Tp.HCM đã ghi nhận và cho biết văn bản hướng dẫn trổ cửa được áp dụng khi chưa có Luật Xây dựng 2014. Tuy nhiên, đến nay, văn bản đó đã lỗi thời, không còn phù hợp với điều kiện thực tiễn. Vì thế, Sở đã ban hành thêm văn bản mới hướng dẫn về việc bố trí thêm cửa đi với công trình, nhà ở trên địa bàn thành phố. Cụ thể, khi trổ cửa thì không cần phải hỏi ý kiến hàng xóm như trước đây nữa.
Theo Sở Xây dựng, việc trổ cửa gồm cửa đi và cửa sổ phải tuân theo Luật Xây dựng, Bộ luật dân sự 2015 và tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng có liên quan. Ngoài ra, việc trổ cửa cũng phải phù hợp với quy chế quản lý kiến trúc đô thị của từng địa phương. Những khu vực chưa có quy hoạch xây dựng thì UBND các cấp theo phân cấp phải ban hành quy định về quản lý quy hoạch, kiến trúc để làm cơ sở cấp giấy phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng. Hiện tại, UBND cấp quận, huyện được thành phố phân cấp quản lý các tuyến hẻm dưới 12m.
Vì vậy, các quận, huyện phải có trách nhiệm lập quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc để căn cứ vào đó quản lý các công trình miễn phép xây dựng, bao gồm cả việc trổ thêm cửa. Bên cạnh đó, căn cứ theo quy chế quản lý này để xem xét cho người dân có nhu cầu.