Tiến độ của dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông tính đến đầu tháng 8/2015
mới chỉ đã đạt 58%.
Mới đây, trong cuộc trao đổi với báo chí, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng công trình giao thông (Bộ Giao thông Vận tải) Triệu Khắc Dũng cho biết, tiến độ của dự án đường sắt đô thị đã có những chuyển biến tích cực, song, vẫn chậm tiến độ 19 tháng so với hợp đồng và có khả năng còn phải kéo dài đến hết năm 2016.
Tính đến đầu tháng 8/2015, dự án mới chỉ đạt được 58% tiến độ, hoàn thành 413/419 trụ cầu, 100% trụ nhà ga và lao lắp 442/806 phiến dầm.
Nguyên nhân chính dẫn đến sự chậm trễ này là do năng lực của Tổng thầu EPC và Tư vấn giám sát không đáp ứng được yêu cầu, nhưng vì bị ràng buộc bởi điều kiện của bên tài trợ vốn nên Bộ Giao thông Vận tải không thể thay thế nhà thầu được, ông Dũng cho hay.
Vị lãnh đạo này cho biết thêm, theo nguyên tắc thực hiện dự án theo hình thức Tổng thầu EPC thì Tổng thầu sẽ phải chịu trách nhiệm về toàn bộ dự án, song, suốt những năm qua, hợp đồng EPC đã bị thực hiện “chệch hướng” và mới chỉ dựa trên hợp đồng tạm tính chứ chưa có thiết kế kỹ thuật của dự án.
Suốt từ năm 2008 cho đến nay, vẫn chưa thể phê duyệt được thiết kế kỹ thuật chi tiết của nhiều hạng mục, bởi sự khác nhau về nội dung Luật Xây dựng của Việt Nam và Trung Quốc.
Sự khác nhau đó được thể hiện ở hệ thống quy trình, quy phạm thiết kế xây dựng, quản lý khai thác; sự bất cập, chưa đồng bộ, không thống nhất về hệ thống định mức, đơn giá xây dựng và mua sắm các thiết bị của Trung Quốc và nước ta.
Việc quy định sử dụng nhà thầu phụ trong nước tại các dự án đường sắt đô thị thường có tính chất đặc thù, yêu cầu cao về trình độ kỹ thuật, song trình độ tay nghề và kinh nghiệm của lao động ở nước ta vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, khiến hiệu quả cũng không đạt được như mong muốn.
“Thiết kế kỹ thuật theo kiểu chắp vá, cái gì Việt Nam có thì đưa theo Việt Nam, cái gì nước ta chưa có thì lại lấy của Trung Quốc nên hai bên không thể duyệt được thiết kế chi tiết. Từ năm 2014 đến nay dù đã tháo gỡ hàng loạt khó khăn, vướng mắc nhưng vẫn chưa thể duyệt được hết thiết kế chi tiết của dự án này”, ông Dũng nói.
Cùng với đó, Ban Quản lý dự án và chủ đầu tư (Cục Đường sắt Việt Nam) còn chưa có nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý dự án theo hình thức hợp đồng EPC; khâu giải phóng mặt bằng cũng gặp không ít khó khăn, thậm chí, có đoạn phải điều chỉnh thiết kế cơ sở cho phù hợp với tình hình thực tế tại hiện trường.
Thực tế đó đã dẫn đến hệ quả là làm tăng kinh phí đáng kể so với ước tính ban đầu, đòi hỏi phải thực hiện điều chỉnh dự án, điều chỉnh tổng mức đầu tư và ký bổ sung phụ lục hợp đồng.
Theo đó, nguồn chi phí được bổ sung thêm cho dự án đã được Bộ Giao thông Vận tải đề nghị với Bộ Kế hoạch và Đầu tư là 315 triệu USD, đồng thời, điều chỉnh tổng mức đầu tư là 868 triệu USD, trong đó, có 669,6 triệu USD là vốn vay của Trung Quốc và 198,42 triệu USD là nguồn vốn đối ứng của Việt Nam.
Ông Dũng cũng cho biết về tiến độ sắp tới của dự án, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đến ngày 30/6/2016 phải hoàn thành, song, vẫn chưa thể chốt được thời điểm đưa dự án vào khai thác thương mại vì còn phải đưa đoàn tàu vào để vận hành thử và kiểm tra an toàn…
Bộ Giao thông Vận tải mới đây trình Chính phủ bản báo cáo về việc xin tháo gỡ, đưa dự án trở về đúng với bản chất của hợp đồng EPC, khoán trọn gói. Theo đó, Việt Nam sẽ không can thiệp vào khâu thiết kế kỹ thuật cũng như dự toán chi tiết mà chỉ thực hiện quản lý, giám sát chung toàn bộ tiến độ và chất lượng dự án.
Còn về toàn bộ giá thành cũng như chất lượng, tiến độ, an toàn của công trình đều do phía tổng thầu EPC tự thực hiện và chịu trách nhiệm khi đưa vào khai thác và vấn đề an toàn lao động trên công trường.
Đồng thời, Việt Nam cũng đồng ý sẽ để nhân công của Trung Quốc sang thực hiện các hạng mục thi công có tính đặc thù và yêu cầu kỹ thuật cao mà nhà thầu nước ta chưa đủ khả năng làm. Cụ thể là khâu lao lắp dầm siêu trường, siêu trọng, hàn các mối nối đường ray, vận hành hạng mục về an toàn giao thông…
Các đoàn tàu hiện đang được Tổng thầu và nhà sản xuất chế tạo, dự kiến, đoàn tàu mẫu sẽ về nước vào tháng 10 tới đây. Đến tháng 9/2015, Bộ Giao thông Vận tải sẽ cử đoàn sang Trung Quốc để kiểm tra thiết kế cũng như tiến độ sản xuất của đoàn tàu mẫu.
Chính thức được khởi công vào tháng 10/2011, theo dự kiến ban đầu, cuối năm 2014, Dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông sẽ được hoàn thành, năm 2015 sẽ cho chạy thử toàn tuyến và chính thức vận hành vào quý I/2016.
Chiều dài của toàn tuyến đường là 13km, xuất phát từ nút giao Cát Linh - Giảng Võ, chạy dọc dải phân cách phố Hào Nam, Hoàng Cầu và ngõ Thái Thịnh I đến đường Láng sẽ rẽ trái men theo con sông Tô Lịch và tiếp tục chạy dọc theo dải phân cách đường Nguyễn Trãi đi về Hà Đông.
