Trong bối cảnh thị trường BĐS đang ấm dần lên thì dịp cuối năm được xem là thời cơ tốt cho cuộc chạy đua tăng hạn mức tỷ lệ tín dụng. Nhiều dự báo cho rằng BĐS năm nay sẽ có sự tăng trưởng mạnh mẽ trở lại.
Tiền ngân hàng đổ vào bất động sản tăng mạnh
Chương trình ưu đãi vay mua nhà, mua xe và tiêu dùng với lãi suất tối thiểu chỉ từ 1%/năm dành cho các khách hàng cá nhân đang được ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) triển khai trên toàn quốc.
Chương trình với nhiều ưu đãi như : giá trị vay tối đa tới 90% nhu cầu vốn với thời gian vay tối đa lên tới 25 năm, có thể vay hoàn vốn đã vay của người thân…
Bên cạnh đó ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) cũng công bố hợp tác với một loạt dự án BĐS trong Nam ngoài Bắc để cung cấp gói sản phẩm cho vay mua nhà, đơn cử với Dự án Hanoi Landmark 51 tại Hà Nội hay Dự án Krista và Vista Verde (Sài Gòn) với mức lãi suất ưu đãi cố định 5,99%/năm trong năm đầu tiên, được vay đến 85% giá trị căn hộ và thời hạn vay lên đến 20 năm…
Những chương trình ưu đãi như trên dễ thấy ở bất cứ ngân hàng nào. Theo một Tổng Giám đốc ngân hàng cỡ vừa chia sẻ, tình trạng trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân.
Trước tiên là do thị trường BĐS đã khởi sắc trở lại và trở thành mảnh đất màu mỡ đối với các ngân hàng.
Hơn nữa, nhiều ngân hàng đã chôn chân vào nợ xấu, trong đó các dự án BĐS chiếm tỷ trọng lớn, nay thị trường hồi phục là cơ hội để ngân hàng đổ vốn vào với hy vọng dự án triển khai tốt, bán được hàng và thu hồi được nợ.
Một lí do tế nhị khác được giới địa ốc truyền tay nhau “nhiều dự án BĐS là sân sau của ngân hàng”. So với 3 năm trước thì thời điểm này là cơ hội để nhiều ngân hàng có các công ty sân sau thâu tóm thành công dự án với giá thấp. Nay họ rót tiền vào dự án để triển khai và đó là dự án thực, làm cho mình, nên dư nợ tín dụng BĐS tăng là điều dễ hiểu.
Vẫn trong tầm kiểm soát
Dịp cuối năm thường là thời điểm thị trường nhộn nhịp hơn bao bao giờ hết, đặc biệt khi hàng loạt hợp đồng ký kết thực hiện bảo lãnh lẫn cho vay BĐS giữa các DN và ngân hàng có chiều hướng gia tăng đột biến.
Mức lãi suất ưu đãi đã được nhiều ngân hàng điều chỉnh thời gian áp dụng lên 1 năm thay vì 6 tháng như trước đây, mức lãi dao động từ 6,8 - 8%/năm, thậm chí có ngân hàng còn áp dụng mức lãi suất hấp dẫn hiếm có tiền lệ chỉ với 0% hoặc 5%/năm; hạn mức cho vay cũng tăng lên đến từ 10 - 20 năm.
Đề cao cẩn trọng khi tín dụng BĐS tăng mạnh
(ảnh minh họa)
Giám đốc bán lẻ của một ngân hàng cổ phần cho biết: “Khi nhu cầu vốn hiện đã tăng khá rõ nét do gần đây nhiều ngân hàng đã đưa ra hàng loạt chính sách ưu đãi tín dụng hấp dẫn là điều dễ hiểu”.
Trong 9 tháng đầu năm nay, tín dụng cho lĩnh vực BĐS tăng 14,59% so với cuối năm 2014(cao hơn 2,5% so với mức tăng của cùng kỳ năm ngoái) – theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước.
Nếu duy trì gia tốc như vậy, dự báo tín dụng đổ vào BĐS có thể đạt từ 18 - 20% cho cả năm 2015, cao hơn mức trung bình 14 - 15% cho giai đoạn 2012 - 2014.
Trước thực trạng nhiêu chương trình khuyến mãi cho vay mua nhà đồng bộ tung ra thị trường khiến nhiều chuyên gia không khỏi băn khoăn: “Liệu rằng, nguồn tín dụng từ ngân hàng đang đổ quá nhiều vào lĩnh vực BĐS?”.
Theo Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - Ngân hàng Nhà nước, dòng chảy tín dụng vào lĩnh vực đầu tư kinh doanh BĐS liên tục tăng trưởng, nhưng xét về tỷ trọng thì tăng không nhiều. Đạt 14,59% nhưng dư nợ cho vay đầu tư kinh doanh BĐS trong 9 tháng chỉ chiếm tỷ trọng 8,05% trong tổng dư nợ tín dụng chung toàn hệ thống, và so với cùng kỳ năm 2014, mức tăng không đáng kể (9 tháng đầu năm 2014 tăng trưởng 11,85%, tỷ trọng 7,86%).
Trong thời gian tới, dư nợ cho vay đầu tư kinh doanh BĐS tập trung vào phân khúc xây dựng, sửa chữa, mua nhà, xây dựng đô thị (chiếm trên 60%) và chủ yếu phục vụ cho nhu cầu thực về nhà ở của người dân.
Nhiều dự án BĐS xây dựng dở dang được khởi động lại và tiêu thụ tốt giúp cho DN kinh doanh BĐS có nguồn thu trả nợ ngân hàng. Do đó, mức tăng trên không đáng lo ngại.
Tuy vậy nhiều chuyên gia vẫn lo ngại về tình hình thị trường BĐS. Tiến độ bán các dự án có vị trí xa khu vực dân cư có hạ tầng tốt có xu hướng chậm hơn thì các dự án BĐS ở nội đô đã thiết lập mức giá vượt đỉnh trước khi thị trường rơi vào cơn suy thoái hồi năm 2011 – 2013.
Đặc biệt, BĐS nội đô Hà Nội đã thiết lập mặt bằng giá mới, trong đó có yếu tố đầu cơ mua đi bán lại khá rõ. Điều này đặt ra yêu cầu về việc quản lý chặt dòng vốn cho vay BĐS để tránh lặp lại sự đổ vỡ của thị trường, kéo theo nợ xấu của các ngân hàng và tác động lớn tới nền kinh tế.
Ông Nguyễn Tiến Đông - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo 3 định hướng cho vay của các tổ chức tín dụng trong lĩnh vực thời gian tới.
Một là, tập trung nguồn vốn tín dụng đầu tư vào các dự án có hiệu quả cao, dự án nhà ở xã hội, các dự án nhà ở thương mại đáp ứng nhu cầu thực của người dân; không thực hiện cấp tín dụng đối với các nhu cầu vay vốn để đầu cơ hoặc triển khai thực hiện các dự án tiềm ẩn mức độ rủi ro cao.
Hai là, ưu tiên xem xét cho vay đối với các dự án dở dang nhưng có khả năng hoàn thiện và có khả năng tiêu thụ tốt, để hoàn thành dự án có nguồn thu trả nợ ngân hàng, giảm nợ xấu.
Cuối cùng là tích cực triển khai hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội theo định hướng của Chính phủ, đặc biệt là chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02/NQ - CP của Chính phủ đảm bảo an toàn hiệu quả, góp phần cải thiện nhà ở cho người dân.
Nếu xét thị trường phát triển theo chu kỳ tăng giảm và thời điểm này đang vào giai đoạn hồi phục nên tín dụng vào BĐS tăng mạnh cũng là điều dễ hiểu.
Theo chủ trương của Ngân hàng Nhà nước, tín dụng lĩnh vực BĐS chủ yếu cho vay các dự án đang hoàn thiện và cho vay khách hàng có nhu cầu thực về nhà ở. Người đi vay cá nhân phải chứng minh thu nhập, nguồn tiền trả nợ, tài sản thế chấp. Chỉ chủ đầu tư có uy tín mới được xét duyệt vay vốn. Các dự án đang trong giai đoạn hoàn thành muốn được ngân hàng cung cấp thêm vốn thì ít nhất phải hoàn thành 50% tiến độ... Do đó có thể thấy tín dụng BĐS vẫn đang trong tầm kiểm soát.
TS Lê Xuân Nghĩa
Vietcombank đã hoàn thành sớm kế hoạch dư nợ cho vay BĐS đề ra từ đầu năm trước 1 tháng, với mức đạt 30% tổng dư nợ tín dụng cá nhân đáp ứng kịp thời nhu cầu vay vốn để mua, sửa chữa nhà ở của người dân. Hoạt động đầu tư tín dụng của ngân hàng rất chặt chẽ, thành công. Việc cho vay cũng như nợ xấu đều trong tầm kiểm soát của ngân hàng.
Ông Huỳnh Song Hào - Giám đốc khối bán lẻ Ngân hàng TMCP Ngoại thương - VCB
Các ngân hàng hiện nay nhận định rất rõ rủi ro có thể xuất hiện đối với khoản vay BĐS nên sẽ thaajj trọng hơn bao giờ hết, đặc biệt là trong khâu thẩm định dự án đăng ký vay vốn tín dụng để bảo đảm an toàn khoản vay.
Theo đó, các ngân hàng một là sẽ nhờ đến một đơn vị thẩm định độc lập; hai là tiến hành thẩm định cả năng lực tài chính của chủ đầu tư thay vì chỉ chú trọng đến tài sản thế chấp và giá trị của nó như trước.
Ông Lê Đức Thọ - Tổng Giám đốc VietinBank
|