Cụ thể, theeo HoREA, Tp.HCM hiện có 1.219 dự án BĐS trên toàn thành phố, nhưng có đến 405 dự án chưa khởi công. Trong số 325 dự án đã khởi công thì có tới 97 dự án đã phải tạm ngưng thi công.
Trong khi đó, theo TS. Phạm Thái Sơn, Đại học Việt – Đức, toàn thành phố hiện có trên 41% trong số 1.219 dự án đã được hoàn thành, 33% đang được thực hiện thủ tục đầu tư, 19% đang thi công và 8% dự án đang ngưng thi công.
Tuy nhiên, 40% dự án đã hoàn thành có quy mô nhỏ hơn, chỉ đóng góp 25% tổng số căn hộ và 16% diện tích sàn được dự kiến được phát triển từ các dự án nhà ở, ông Sơn cho hay.
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, các dự án bị ngưng triển khai là do vướng đền bù giải tỏa, nhiều dự án đã giải phóng được mặt bằng trên 80% diện tích, thậm chí đến 98% đất dự án, nhưng phần còn lại doanh nghiệp không thể thỏa thuận đền bù được.
Ông Châu cũng đưa ra khuyến nghị với thành phố “ Cần có cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp để dự án sớm được triển khai, đảm bảo được lợi ích của người có đất và lợi ích chung của xã hội.
Cùng quan điểm trên, TS. Phạm Thái Sơn – Đại học Việt – Đức cho rằng thời gian triển khai dự án kéo dài là tồn tại đầu tiên trong công tác phát triển dự án nhà ở tại Tp.HCM. Quy trình để triển khai dự án khá nhiều khâu trước khi có thể khởi công công trình phải tiến hành đăng ký đầu tư; tiếp nhận thông tin và chỉ tiêu quy hoạch; thủ tục công nhận chủ đầu tư; lập quy hoạch 1/500; thủ tục chấp thuận đầu tư; thẩm định và phê duyệt dự án; nhận quyết định giao, cho thuê đất...
Theo đó với quy trình trên, một dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách nhà nước, có quy mô nhỏ hơn 20 ha, thời gian làm thủ tục hành chính theo quy định sẽ mất khoảng 464 ngày làm việc.
Tương tự với dự án quy mô từ 20 - 100 ha sẽ mất 486 ngày. Các dự án thực hiện thông qua hình thức đấu thầu với quy mô từ 20 - 100 ha sẽ cần khoảng 605 ngày làm việc.
Tại một cuộc hội thảo gần đây TS.Sơn cho biết: “Thực tế thời gian kéo dài hơn nhiều, thủ tục hành chính phức tạp, nhiều quyd dịnh pháp lý không rõ ràng. Hơn thế nữa, trước khi có đất để thực hiện dự án, công đoạn giải phóng mặt bằng rất phức tạp.”
Hơn 41% dự án BĐS tại Tp. HCM đang “chết lâm sàng” (ảnh minh họa)
Cũng xuất phát từ những lí do trên, số lượng dự án bị thu hồi do tiến độ chậm trễ tăng vọt.
Điểm qua một vài con số như, cuối năm 2013, số dự án bị thu hồi là 85, con số này tăng lên 162 dự án tính đến tháng 7/2014. Và đến tháng 8/2018, con số có thể lên tới 189 dự án.
Mặt khác, công tác phát triển nhà ở của thành phố chưa được kết nối với định hướng quy hoạch. Trong số, 1.219 dự án nhà ở được xây dựng chỉ có 207 dự án được đầu tư xây dựng dọc các tuyến metro, một tỷ lệ rất thấp có thể dẫn đến hiệu quả hoạt động không cao của hệ thống metro.
Về lượng hàng tồn kho BĐS đang có xu hướng gia tăng, ông Châu cho rằng: “Tồn kho BĐS trên địa bàn thành phố hiện nay được xem là phần chìm của tảng băng khổng lồ. Trong đó, đáng lo ngại nhất là lượng nhà ở tồn kho của những dự án ngưng triển khai, “đắp chiếu”, chứ không phải là tồn kho tại các dự án đã và đang triển khai”.
Vấn nạn lớn nhất cho thị trường BĐS Tp.HCM là: sản phẩm dở dang; công trình dở dang; dự án dở dang. Hiện nay, trên thị trường vẫn còn rất nhiều sản phẩm nhà ở không bán được, nhất là những dự án có diện tích căn hộ lớn, còn căn hộ có diện tích nhỏ đều bán rất tốt.
Các dự án BĐS tại Tp.HCM nhìn chung đều có tính khả thi cao, nhưng do chính sách về điều chỉnh diện tích căn hộ lớn thành nhỏ vẫn còn cứng nhắc nên không giúp doanh nghiệp giải quyết được đầu ra.
Theo số liệu của Sở Xây dựng Tp.HCM, trong 9 tháng qua, đơn vị này không tiếp nhận hồ sơ mới xin chuyển đổi nhà ở thương mại diện tích lớn thành diện tích nhỏ. Lũy kế đến nay, thành phố đã cho phép điều chỉnh cơ cấu căn hộ của 11 dự án, với quy mô 6.184 căn, tăng lên 1.626 căn thành 7.810 căn.
Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Tổng Giám đốc công ty địa ốc Đất Lành, nhận định rằng: “Nếu thành phố ngưng chủ trương này, không khác gì đang “bịt” đầu ra của các doanh nghiệp BĐS. Thị trường có phục hồi và nhà ở diện tích nhỏ đang có nhu cầu lớn, nhiều dự án trùm mền nhiều năm trước đây giờ có cơ hội “sống lại”, nhưng thành phố lại không chấp thuận cho điều chỉnh thiết kế diện tích căn hộ thì làm sao doanh nghiệp giải quyết được “cục nợ” này”,
