Mới đây, dư luận xôn xao với đề xuất thiết lập hình thức sở hữu nhà chung cư có thời hạn của Bộ Xây dựng. Nhiều người thậm chí cho rằng, đề xuất này sẽ bóp nghẹt thị trường nhà ở.
Hai dòng ý tưởng
Phàn nàn về việc có quá nhiều ý kiến đối với thông tin "sở hữu nhà chung cư có thời hạn", ông Nguyễn Mạnh Hà - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, nhiều doanh nghiệp gọi điện thoại nói Bộ Xây dựng đang làm “đóng băng” thị trường vì chủ trương này.
Ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết, Bộ Xây dựng chưa có bất cứ kiến nghị chính thức nào về “sở hữu nhà chung cư có thời hạn” mà chỉ mới có báo cáo Chính phủ về việc này với mục đích đa dạng hóa sản phẩm, tăng hình thức lựa chọn cho người dân chứ không áp đặt đó là hình thức duy nhất trên thị trường.
Ông Nguyễn Mạnh Hà phân tích: “Nếu cho thuê đất có thời hạn thì chung cư xây dựng trên đó cũng chỉ sở hữu trong thời gian tương ứng là có cơ sở. Như vậy giá nhà sẽ thấp hơn”.
Trước các ý kiến phản ứng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam tỏ ra bình thản: “Đề xuất này mới chỉ ở dạng ý tưởng. Thực ra, mới chỉ có 2 dòng ở trong một báo cáo của Bộ nêu “nghiên cứu sở hữu nhà ở có thời hạn”. Còn nó là thời hạn 50, 70 hay 90 năm thì chưa xác định và phải nói ngay là nó sẽ không có tính hồi tố đối với những chung cư đã mua bán theo hình thức sở hữu lâu dài”.
Theo Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, giá nhà ở tăng cao thời gian qua đã ảnh hưởng không tốt đến việc tạo lập nhà ở cho người dân. Hiện nay tình trạng mất cân đối về tỷ trọng các loại nhà ở, khoảng cách về điều kiện ở của người dân ngày càng chênh lệch cao. Ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết, tỷ lệ nhà ở có diện tích từ 60m2 trở lên chiếm 51% nhưng thực tế số hộ gia đình có diện tích nhà ở dưới 15m2 hầu như không giảm trong 10 năm qua. Ông cho rằng, nếu không có điều chỉnh, sự mất cân đối sẽ ngày càng tăng. Bộ Xây dựng đặt mục tiêu, đến năm 2020, diện tích nhà ở bình quân đầu người là 25m2/người song nếu chỉ tập trung phát triển nhà ở cao cấp thì không thể nào đạt được con số này.
Kéo giá nhà xuống
Trả lời câu hỏi hình thức sở hữu nhà chung cư có thời hạn sẽ tác động tới thị trường bất động sản thế nào, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng, tất nhiên là có ảnh hưởng, chỉ có điều là xấu hay tốt mà thôi. Ông nói: "Bộ Xây dựng sao có thể đưa ra một quan điểm có ảnh hưởng xấu. Mọi người có chút nhầm lẫn và hiểu chưa đúng về vấn đề này. Nó chỉ là một trong các hình thức, không phải là tất cả nhà chung cư đều sở hữu có thời hạn.
Theo Bộ Xây dựng, thời gian tới, không chỉ tập trung phát triển nhà ở thu nhập thấp mà còn chú trọng xây dựng nhà ở cho thuê. Dự kiến, Chính phủ sẽ ban hành một nghị định riêng về nhà cho thuê với các chính sách thu hút đầu tư rất cụ thể.
Hình thức này đưa ra để người dân có thêm sự lựa chọn, thêm một loại hàng hóa nữa vào thị trường. Còn ai muốn và có khả năng tài chính thì tiếp tục mua nhà chung cư sở hữu không thời hạn”. Ông Nguyễn Trần Nam cũng cho biết, sở hữu nhà có thời hạn trên thực tế đã có ở Việt Nam từ khá lâu, tại nhiều dự án ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. Ông phân tích: “Luật Đất đai quy định có loại đất giao có thời hạn 30-50 năm, có loại đất giao không thời hạn. Làm gì có loại đất thời hạn sử dụng 30 năm mà nhà lại sở hữu không có thời hạn”.
Chỉ ra mặt tích cực của ý tưởng này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh, sở hữu có thời hạn thì giá nhà rẻ. “Người có tiền thì mua nhà không thời hạn. Ai ít tiền mà cần nhà ngay, chỉ cần sở hữu nhà trong 30 năm thôi, giá rẻ hẳn. Bởi giá cả phải tương xứng với số năm sử dụng. Như vậy sẽ có nhiều người có cơ hội mua nhà”.
Cho biết Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục nghiên cứu nghiêm túc về ý tưởng này, lãnh đạo Bộ Xây dựng nói: “Ở các nước, thông thường người ta không trả lời câu hỏi sau khi hết thời hạn sử dụng thì nhà đó sẽ ra sao. Mỗi thời điểm sẽ có chính sách pháp luật và điều kiện kinh tế xã hội rất khác nhau. Phải căn cứ vào tình hình cụ thể lúc hết thời hạn để người ta ban hành chính sách tiếp theo. Nếu như nơi đó vẫn phù hợp quy hoạch thì để làm nhà ở. Ngược lại, quy hoạch nói là công trình công cộng thì không thể xây nhà mà phải xây vườn hoa, công viên, trường học...”.
(Theo ANTĐ)