Vậy, nên lựa chọn vật liệu nào để làm cầu thang sao cho vừa đảm bảo yếu tố an toàn, vừa mang lại giá trị thẩm mỹ cao nhất? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về vấn đề này.
Các chức năng chính của cầu thang nhà ở
Cầu thang là một bộ phận quan trọng trong các công trình kiến trúc nhà ở cao tầng, với công dụng chủ yếu là đưa người và các vật thể lên nhiều độ cao khác nhau.
Theo các tài liệu nghiên cứu, cầu thang là một trong những hạng mục thiết kế trong nhà ở có lịch sử lâu đời nhất của ngành kiến trúc. Các tài liệu nghiên cứu cho biết, cầu thang xuất hiện khá sớm, trước Công nguyên. Theo thời gian, hình dáng cầu thang có nhiều thay đổi để thể hiện các xu hướng kiến trúc cũng như sức sáng tạo vô biên của con người.
Cầu thang đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng cả về công năng, kiến trúc, thẩm mỹ và phong thủy trong một ngôi nhà. Vì vậy, việc thiết kế cầu thang chưa bao giờ dễ dàng, đơn giản.
>>> Xem thêm:
|
|
Thiết kế cầu thang bậc hở, với lan can dây bằng thép đứng tạo điểm nhấn ấn tượng
cho không gian nội thất. |
Phương tiện kết nối không gian
Đây là chức năng cơ bản và quan trọng nhất của cầu thang. Để kết nối chặt chẽ giữa các tầng nhà, đảm bảo an toàn cho việc lưu thông, cầu thang cần được thiết kế tỉ mỉ, chỉn chu nhất có thể về chiều cao, độ rộng, độ dốc, số bậc.
Với nhà phố có diện tích khiêm tốn, cầu thang thường thiết kế nhỏ với độ dốc lớn. Gia chủ nên làm lan can bằng kính cường lực trong suốt để tạo cảm giác rộng rãi, thoáng sáng hơn cho không gian.
Điểm nhấn kiến trúc cho không gian nội thất
Hình dáng, chất liệu, kết cấu cầu thang luôn là điểm nhấn kiến trúc trong nhà ở. Đặc biệt, khu vực này thường có nhiều vách tường trống mà người qua lại hay để ý nên gia chủ rất chú trọng tới việc trang trí như tạo hình cầu kỳ với vật liệu gỗ, đá, sỏi; sơn màu nổi bật; sử dụng nghệ thuật treo tường; lắp đèn LED...
Hiện nay, nhiều gia đình thường kết hợp cầu thang với giếng trời để lấy sáng tự nhiên, lưu thông không khí thông suốt các tầng nhà, trồng cây xanh ở chiếu nghỉ làm đẹp không gian sống.
|
|
| Gia chủ khéo léo tận dụng gầm cầu thang bậc gỗ làm giá sách gọn đẹp. |
Yếu tố phong thủy
Phong thủy học cho rằng, cầu thang là công cụ dẫn khí từ tầng này lên tầng khác. Do đó, cầu thang cần được thiết kế rộng rãi, thoáng sáng để kích thích năng lượng tích cực đi lên theo đường cầu thang đến các phòng, các không gian chức năng ở tầng trên. Một số nguyên tắc nhất định phải tuân theo khi thiết kế cầu thang như:
- Chân và đỉnh cầu thang không được đối diện cửa chính.
- Không đặt cầu thang ở chính giữa nhà.
- Không sử dụng quá nhiều màu đỏ cho cầu thang
- Không để cầu thang tối tăm, ẩm thấp sẽ gây thiếu dương khí.
- Không để cầu thang đối diện với bất kỳ góc nào của ngôi nhà.
- Không để cầu thang đối diện với một cầu thang khác.
- Không đặt gương trên lối đi cầu thang vì sẽ gây mất tập trung khi đi lại.
- Không nên để cầu thang bị hỏng hoặc nứt vỡ, nếu có phải sửa chữa ngay.
Để lựa chọn chất liệu cầu thang phù hợp, chủ nhà cần căn cứ vào phong cách thiết kế nội thất và không gian, diện tích lắp đặt cầu thang. Bởi lẽ, đây là hai yếu tố cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng đến công năng cũng như tính thẩm mỹ của khu vực cầu thang trong nhà ở.
Ưu, nhược điểm của các vật liệu làm cầu thang
Thiết kế cầu thang không chỉ đòi hỏi tuân thủ những quy định nghiêm ngặt về an toàn xây dựng, an toàn sử dụng mà còn có vai trò như một "miếng ghép" lớn tạo điểm nhấn kiến trúc ấn tượng cho không gian nhà. Để đạt được điều đó, ngoài kích thước, kiểu dáng thì vật liệu làm cầu thang cũng rất quan trọng.
Vật liệu làm cầu thang cần được lựa chọn phù hợp với từng phong cách thiết kế nội thất nhà ở khác nhau để giúp không gian sống trở nên hoàn thiện và cuốn hút hơn. Thị trường hiện có rất nhiều loại vật liệu thông dụng trong thiết kế cầu thang. Để có được lựa chọn cho riêng mình, bạn nên cân nhắc ưu, nhược điểm của từng loại vật liệu.
Vật liệu gỗ
Cầu thang gỗ là lựa chọn phổ biến đối với những ngôi nhà được thiết kế theo phong cách cổ điển hoặc hiện đại. Thông thường, gỗ làm cầu thang là những loại gỗ tốt, có khả năng chịu lực, chịu va chạm tốt để đảm bảo an toàn cho người dùng. Gỗ được sử dụng cho phần trụ đỡ phía dưới, tay vịn, lan can, ốp bậc thang. Có thể bọc thêm kim loại ở phần chân trụ để gia cố cầu thang thêm vững chắc và tạo điểm nhấn bắt mắt.
|
|
| Hình dáng cầu thang gỗ - kính kết hợp tựa như "cột sống" của ngôi nhà hiện đại. |
Ưu điểm
-
Cầu thang gỗ có độ bền cao, chắc chắn để đảm bảo an toàn cho người dùng, giảm nguy cơ trơn trượt.
-
Tính linh hoạt, có thể kết hợp hài hòa cùng nhiều chất liệu khác, không bị lỗi thời.
-
Đa dạng về chủng loại (gỗ lim, óc chó, sồi, xoan đào...), mỗi loại có một màu sắc, kết cấu, vẫn gỗ đặc trưng để tạo sự khác biệt.
-
Tạo cảm giác mát mẻ vào mùa hè, ấm áp khi đông đến, không bị lạnh chân dù bước chân trần.
-
Dễ lau chùi, chống trầy xước, ít phai màu.
Nhược điểm
-
Chi phí đầu tư cho cầu thang gỗ khá lớn, nhất là cầu thang gỗ tự nhiên. Có thể cân nhắc sử dụng gỗ ghép miếng hoặc gỗ công nghiệp (gỗ MDF, HDF, MFC) để tiết kiệm hơn.
-
Dễ bị ẩm mốc, mối mọt trong điều kiện khí hậu nồm ẩm của miền Bắc Việt Nam nếu chưa được xử lý cẩn thận.
-
Có thể bị cong vênh, giãn nở vào mùa hè nắng nóng, nhiệt độ cao do thi công kém chất lượng hoặc sử dụng gỗ ép giá rẻ.
Cầu thang làm bằng gỗ tự nhiên hay gỗ công nghiệp đều mang đến vẻ đẹp thân thiện, gần gũi cho ngôi nhà bạn. Trong đó, gỗ tự nhiên thường được dùng làm tay vịn, còn ốp lát bậc thang sẽ dùng gỗ ép để có khả năng chịu lực lớn. Gia chủ nên lựa chọn một cơ sở sản xuất uy tín để đặt làm hoặc đặt mua cầu thang gỗ theo đúng yêu cầu thiết kế, đảm bảo hài hòa với tổng thể công trình.
>>> Có thể bạn quan tâm: Những mẫu cầu thang gỗ đốn tim người ngắm
Vật liệu kim loại
Vật liệu kim loại như sắt, thép trước đây thường được sử dụng để làm cầu thang trong nhà máy, kho xưởng - những nơi cần độ chịu lực cao, chịu nhiệt tốt và tính linh hoạt, dễ dàng thay thế khi cần. Ngày nay, với sự phát triển của khoa học công nghệ, kim loại được pha chế đa dạng với tính thẩm mỹ cao, phù hợp với từng mục đích sử dụng. Cầu thang bằng kim loại vì thế cũng trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là đối với công trình nhà ở.
|
|
| Thiết kế cầu thang xoắn ốc làm bằng chất liệu kim loại, tạo điểm nhấn duyên dáng, mềm mại cho không gian sống. |
Ưu điểm
-
Cầu thang kim loại nhỏ gọn mà chắc chắn, bền đẹp. Phù hợp với công trình nhà ở diện tích hạn chế, thiếu sáng.
-
Dễ thiết kế, thi công với mẫu mã đa dạng như cầu thang xoắn ốc, tay vịn với hoa văn họa tiết tinh tế.
-
Dễ dàng kết hợp với nhiều vật liệu khác để tăng thêm vẻ hấp dẫn, độc đáo cho cầu thang.
-
Giá thành phải chăng.
Nhược điểm
-
Vật liệu làm cầu thang bằng kim loại dễ bị oxy hóa, dẫn tới tình trạng han gỉ nên gia chủ cần có biện pháp vệ sinh đúng cách và sử dụng công nghệ sơn chống gỉ hiện đại.
-
Đặc biệt, cần lưu ý về vấn đề an toàn do cầu thang sắt thường dễ trơn trượt.
-
Kim loại bằng inox có khả năng chống gỉ tốt, tuy nhiên nếu bị xước hoặc méo lại khá mất thẩm mỹ.
Khi lựa chọn vật liệu kim loại làm cầu thang, gia chủ nên đảm bảo sự cân đối với phong cách thiết kế nội thất tổng thể cũng như diện tích của ngôi nhà. Cầu thang kim loại thường có màu đơn sắc, trung tính. Để thuận tiện cho việc bảo dưỡng và vệ sinh làm sạch, cầu thang kim loại nên hạn chế chi tiết thiết kế cầu kỳ, phức tạp.
Cầu thang bê tông
Hiện nay, cầu thang bê tông được lựa chọn thiết kế cho những công trình nhà ở phong cách hiện đại, đương đại hoặc tối giản với bảng màu trung tính chủ đạo. Kiểu cầu thang bằng vật liệu bê tông thường được bố trí trong những không gian mở hoặc không gian thông tầng, kết hợp cùng tiểu cảnh, sân vườn, cây xanh...
|
|
| Cầu thang bê tông màu xám trung tính hài hòa với không gian tổng thể. |
Ưu điểm
-
Cầu thang bê tông vững chắc, khả năng chịu lực, chịu lửa rất tốt.
-
Dễ dàng thi công, thi công nhanh chóng, dễ tạo hình.
-
Chi phí đầu tư cầu thang bê tông khá rẻ, phù hợp với nhiều gia đình.
Nhược điểm
-
Dáng vẻ của cầu thang bê tông thường khá nặng nề, không phù hợp với những không gian hẹp, phong cách tinh tế.
-
Cấu trúc khối đặc làm cản trở tầm nhìn, ánh sáng, thông gió, có thể tạo cảm giác chật hẹp, tù túng cho không gian.
-
Khó sửa chữa khi muốn thay đổi kiến trúc ngôi nhà
Kính cường lực
Các vật liệu kính cường lực hiện rất được ưa chuộng khi thiết kế cầu thang. Với vẻ ngoài bóng bẩy, sang trọng cùng loạt ưu điểm nổi trội, cầu thang kính ngày càng trở nên phổ biến. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp kiểu cầu thang này trong kiến trúc nhà ở hiện đại, tối giản, hài hòa với môi trường xung quanh và cảnh quan thiên nhiên.
>>> Xem thêm: Cầu thang kính như vô hình giữa nhà
|
|
| Cầu thang gỗ bậc hở với lan can kính cường lực trong suốt, đảm bảo an toàn và tạo độ thông thoáng cho không gian nhà phố. |
Ưu điểm
-
Cầu thang kính cường lực, chịu nhiệt cực tốt, rất bền, đảm bảo an toàn cho người dùng.
-
Tính thẩm mỹ cao, không cản tầm nhìn, đón sáng tự nhiên tối đa, tạo cảm giác thoáng rộng hơn cho không gian.
-
Kiểu dáng đa dạng, sang trọng, nhất là khi kết hợp với gỗ, inox.
Nhược điểm
-
Không tránh khỏi những vết xước trong quá trình sử dụng, việc khôi phục hiện trạng ban đầu không hề đơn giản.
-
Cầu thang kính chỉ thích hợp với những thiết kế nhà hiện đại, tối giản, không có tính phổ biến.
-
Dễ bám bẩn nên cần vệ sinh thường xuyên với những sản phẩm tẩy rửa chuyên dụng.
-
Chi phí cao, thời gian thi công lâu.
Các loại đá
Trên thị trường hiện có rất nhiều loại đá được sử dụng để làm cầu thang. Mỗi loại có những ưu, nhược điểm nhất định mà bạn nên cân nhắc khi lựa chọn làm vật liệu cầu thang nhà ở.
Đá granite
Đây là chất liệu ốp lát cầu thang phổ biến nhất hiện nay, được nhiều gia đình Việt lựa chọn bởi nó mang lại vẻ đẹp hiện đại và sang trọng cho không gian sống. Vật liệu này có độ bền, độ bóng, độ cứng cao; không tốn nhiều công sức bảo dưỡng; giá thành vừa phải; mẫu mã đa dạng, hoa văn phong phú.
Tuy nhiên, nhược điểm lớn nhất của chất liệu đá granite là chúng trở nên lạnh hơn vào mùa đông; bề mặt trơn bóng có thể không an toàn cho những gia đình có người già, trẻ nhỏ. Do đó, nếu vẫn muốn chọn vật liệu này, bạn nên lắp đặt thêm thảm chống trơn trượt trên bề mặt thang.
|
|
| Cầu thang được làm bằng đá tự nhiên với tông màu be sáng sang trọng. |
Đá cẩm thạch (đá Marble)
Đá cẩm thạch rất đẹp khi sử dụng để ốp lát cầu thang. Tuy nhiên, chúng rất dễ bị trầy xước. Với độ rỗng cao hơn đá granite nên bạn phải thường xuyên vệ sinh, bảo dưỡng cầu thang đá cẩm thạch.
|
|
| Cầu thang đá cẩm thạch màu trắng tạo sự đồng bộ với tổng thể không gian. |
Đá đen Phú Yên
Nhiều gia đình hiện nay rất chuộng sử dụng loại đá đen Phú Yên để ốp lát cầu thang. Ưu điểm nổi trội của chất liệu này là độ cứng, độ bền rất cao; màu sắc trang nhã, dễ dàng kết hợp với nhiều phong cách nội thất khác nhau. Bạn nên ốp đá một màu để tạo vẻ đẹp sang trọng, cuốn hút cho không gian sống.
Thế nhưng, cầu thang ốp đá đen Phú Yên thường tạo cảm giác lạnh lẽo, nhất là vào mùa đông. Khả năng chống trơn trượt của vật liệu cũng khá kém. Do đó, gia chủ nên lắp đặt thêm thảm chống trơn trượt cũng như giúp giữ ấm đôi chân.
Đá nhân tạo
Đá nhân tạo là vật liệu xây dựng thay thế các bề mặt đá tự nhiên, được sử dụng khá phổ biến, bao gồm cả ốp lát cầu thang. Loại vật liệu này được cấu tạo từ đá nghiền liên kết với các chất kết dính như nhựa polymer. Với công nghệ sản xuất hiện đại, đá nhân tạo phải vượt qua những tiêu chuẩn khắt khe về chất lượng cũng như độ an toàn. Vì vậy, các sản phẩm đá nhân tạo vẫn giữ được ưu điểm thẩm mỹ của đá tự nhiên, thậm chí có nhiều mặt vượt trội hơn.
|
|
| Mẫu cầu thang được làm từ đá nhân tạo, giàu tính thẩm mỹ. |
-
Độ bền, độ cứng cao và độ dẻo nhất định nên dễ dàng uốn cong.
-
Khả năng ngăn thấm, chống thấm, ngăn ngừa vi khuẩn tốt.
-
Chống bám bẩn tốt, dễ dàng vệ sinh làm sạch.
-
Mẫu mã, màu sắc đa dạng.
Bên cạnh những ưu điểm nêu trên, đá nhân tạo cũng có một số nhược điểm mà khi thi công cầu thang cần phải suy xét cẩn thận. Trước hết, loại đá này dễ bị trầy xước do va đập, bị biến đổi màu sắc trong quá trình sử dụng. Do được kết dính bởi keo acrylic nên đá nhân tạo dễ bị tác động của môi trường nhiệt độ cao phá hủy. Ngoài ra, đây là vật liệu mới nên giá thành hơi cao.
Các loại gạch
Thị trường hiện có nhiều loại gạch ốp lát cầu thang đẹp, hiện đại với giá thành vừa phải. Trong đó, gạch vân đá và gạch vân gỗ được ưa chuộng nhất.
Gạch vân đá
|
|
| Mẫu gạch vân đá ốp cầu thang với gam màu xám tinh tế, sang trọng. |
Đây là loại gạch không nung, được sản xuất theo công nghệ rung và nén bột đá tự nhiên kết hợp một số chất phụ gia khác để tạo thành viên gạch đồng chất, đồng màu từ trên xuống dưới. Với công nghệ hiện đại gạch vân đá mang vẻ đẹp hiện đại, khó phân biệt với đá tự nhiên bằng mắt thường. Để tiết kiệm chi phí, nhiều gia đình lựa chọn gạch vân đá thay thế đá tự nhiên hoặc đá nhân tạo khi thiết kế cầu thang.
Thế nhưng, khi lựa chọn gạch vân đá, bạn nên ưu tiên dòng gạch cao cấp với khả năng chịu lực lớn, chống trơn trượt cao để tránh gây nguy hiểm khi di chuyển, đi lại trên cầu thang. Mặt khác, gạch ốp lát cầu thang cần đảm bảo tính hài hòa với không gian tổng thể, góp phần gia tăng tính thẩm mỹ cho ngôi nhà.
Gạch vân gỗ
Thay vì sử dụng gỗ tự nhiên hoặc gỗ ép ốp lát cầu thang, dòng gạch vân gỗ với thiết kế chân thực như gỗ tự nhiên luôn là lựa chọn thay thế lý tưởng. Với màu gỗ tự nhiên và những những đường vân đa dạng, gạch vân gỗ ốp lát cầu thang mang đến cho người dùng cảm vừa sang trọng, vừa gần gũi, ấm áp. Đặc biệt, dòng gạch này không bị trầy xước, không giãn nở dưới tác động của nhiệt và dễ dàng vệ sinh làm sạch.
|
|
| Mẫu cầu thang ốp gạch vân gỗ đơn giản, đẹp mắt. |
Gạch gốm
Đây là vật liệu được làm từ đất nung cùng một số nguyên liệu khác. Loại gạch này hiện có một số màu sắc cơ bản để bạn lựa chọn ốp lát cầu thang, gồm màu đỏ, đỏ nhạt, xám, kem, ngà nhạt.
Gạch gốm ốp lát cầu thang có hai dạng. Thứ nhất là loại tấm phẳng với mí ngoài úp cong. Loại thứ hai có mũi cong xuống khoảng 5cm. Cầu thang làm bằng vật liệu này có độ cứng cao, khả năng chịu trọng tải lớn, chống thấm tốt, độ ăn mòn thấp và mang lại vẻ đẹp tự nhiên cho không gian nhà ở.
|
|
| Những họa tiết gạch gốm theo phong cách mosaic mang đến vẻ đẹp cổ điển và sang trọng cho lối cầu thang nhà phố. |
 |
Gạch bông ốp mặt đứng của bậc cầu thang đa dạng về màu sắc, họa tiết nhưng không hề
tạo cảm giác rối mắt. |
Lựa chọn vật liệu làm cầu thang theo phong thủy
Xét về mặt phong thủy cầu thang, gia chủ nên căn cứ vào bản mệnh của mình để lựa chọn vật liệu làm cầu thang phù hợp, góp phần thu hút may mắn, tài lộc. Mỗi tính chất theo Ngũ hành của vật liệu làm cầu thang luôn đòi hỏi sự phối kết có tính toán, gia giảm với không gian xung quanh.
Người mệnh Kim
Gia chủ mệnh Kim nên ưu tiên lựa chọn vật liệu làm cầu thang bằng kim loại hoặc kính với các màu của mệnh Thổ (Thổ sinh Kim) như nâu, nâu đất, vàng sậm. Cũng có thể chọn các màu của hành Kim và hành Mộc như vàng tươi, đen, bạc, trắng, xanh cũng khá thích hợp.
Người mệnh Thủy
Đối với gia chủ mệnh Thủy, các chuyên gia khuyên chọn vật liệu ốp cầu thang như đá hoa cương màu trắng, bạc vì đây là những màu thuộc hành Kim (Kim sinh Thủy). Người mệnh Thủy cũng có thể sử dụng các tông màu khác như hồng, đỏ, xanh nước biển, đen. Tránh ốp cầu thang bằng vật liệu có màu vàng sậm bởi màu này thuộc Thổ (Thổ khắc Thủy).
Người mệnh Mộc
Nếu bản mệnh thuộc Mộc thì bạn nên chọn vật liệu làm cầu thang bằng gỗ, sơn màu thuộc hành Thủy (Thủy sinh Mộc) như xanh lam, xanh nước biển, xanh da trời... Cũng có thể chọn các màu thuộc hành Mộc như xanh lá, cẩm thạch.
Người mệnh Hỏa
Gia chủ mệnh Hỏa nên chọn vật liệu ốp cầu thang có màu thuộc hành Mộc (Mộc sinh Hỏa) như màu xanh lá, hồng, đỏ, tím,… Không nên chọn các màu xanh nước biển, đen vì thuộc hành Thủy, mà Thủy khắc Hỏa.
Người mệnh Thổ
Với gia chủ mệnh Thổ, nên chọn vật liệu làm cầu thang bằng gạch, đá, gốm, có gam màu thuộc hành Hỏa (Hỏa sinh Thổ) như đỏ, hồng, tím. Không nên chọn màu thuộc hành Thủy (Thủy khắc Thổ) như đen, xanh nước biển.
Trên đây là những vật liệu phổ biến được sử dụng để làm cầu thang với những ưu, nhược điểm nhất định. Căn cứ theo đó, bạn sẽ lựa chọn được chất liệu ưng ý nhất, phù hợp nhất
Lam Giang (TH)
>> Những mẫu cầu thang bằng gỗ tre mới lạ và bền vững
>> Những lưu ý không thể bỏ qua khi thiết kế cầu thang nhà ở
>> Cầu thang xoắn ốc như một tác phẩm "siêu thực" qua ống kính nhiếp ảnh gia
>> 7 kích thước cần biết để thiết kế cầu thang an toàn
