Hiện tại, Việt Nam có nhiều chính sách thuế liên quan đến tài sản. Chẳng hạn, trong lĩnh vực bất động sản có thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, đất nông nghiệp; phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân/doanh nghiệp từ bất động sản. Thế nhưng, Bộ Tài chính cho rằng, chính sách thuế với tài sản hiện chưa đáp ứng vai trò là một trong những nguồn thu ổn định cho ngân sách Nhà nước. Vậy nên, Bộ Tài chính vừa có báo cáo chuyên đề cho thấy sự cần thiết phải xây dựng một Luật Thuế tài sản riêng, qua đó góp phần quản lý sử dụng đất đai một cách hiệu quả cũng như hạn chế đầu cơ bất động sản.
Theo đó, Bộ Tài chính đề cập tới xu hướng cải cách thuế tài sản tại một số nước trên thế giới như Canada, Malaysia, Australia đang có hướng đánh thuế tài sản giá trị lớn và mở rộng đối tượng thu thuế.
Báo cáo chỉ rõ: "Việc đánh thuế tài sản phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn tới, góp phần tăng cường quản lý nhà nước đối với tài sản".
Bộ Tài chính đang cân nhắc việc đánh thuế nhà, đất giá trị lớn để hạn chế
đầu cơ bất động sản. (Ảnh: Thanh Lan)
Bộ Tài chính cho biết, trong các năm gần đây, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam liên tục tăng, từ 1.400 USD (năm 2013) lên 2.200 USD (năm 2016), dự báo sẽ tăng lên 3.400 USD (năm 2020). Đồng thời, cơ quan này dự kiến việc nắm giữ, sở hữu, đầu tư bất động sản của người dân có xu hướng gia tăng nên cần thiết nghiên cứu, xây dựng Luật thuế tài sản để hạn chế việc sử dụng bất động sản lãng phí và đầu cư nhà đất.
Theo Bộ Tài chính, hiện số thuế sử dụng đất của Việt Nam chỉ chiếm khoảng 0,03% GDP và khoảng 0,15% tổng thu ngân sách nhà nước là một bất cập. Thu từ thuế sử dụng đất là nguồn chủ yếu của ngân sách tại các nước trên thế giới. Đơn cử, tại các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế OECD, thu từ thuế tài sản chiếm 2% nguồn thu quốc gia. Tỷ lệ này tại Canada là 4% và Mỹ từ 1-3%. Nguồn thu này chiếm khoảng 0,6% tại các nước phát triển và ở các quốc gia đang chuyển đổi khoảng 0,68%.
Cơ quan này cho biết: "Thuế tài sản được các nước đánh giá là thuế trực thu có khả năng động viên tương đối sát với khả năng đóng góp thực tế của người chịu thuế vì đánh vào những tài sản cụ thể, nhất là nhà và đất".
Tuy báo cáo của Bộ Tài chính không trực tiếp nêu các phương án đánh thuế cụ thể nhưng trước đây, Bộ đã nhiều lần hé lộ giải pháp áp thuế với bất động sản thứ hai trở đi của người dân. Vào cuối năm 2016, một đại diện của cơ quan này từng hé lộ tới khả năng đang xây dựng Luật Thuế tài sản. Mặc dù ý tưởng này được nhiều chuyên gia ủng hộ nhưng lại vấp phải sự phản ứng từ giới kinh doanh bất động sản, nhất là các hiệp hội với lý do "thị trường cần được hỗ trợ" hay "thời điểm chưa phù hợp".