Theo PGS.TS Trần Kim Chung, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, nhà ở giá rẻ và bình dân chiếm khoảng 60-70% nhu cầu của thị trường. Tuy nhiên, nguồn cung nhà giá rẻ hiện nay đang rất khan hiếm.
Có khoảng 80% người dân thành thị không đủ khả năng mua nhà tại các dự án nhà ở thương mại có chất lượng thuộc hàng tối thiểu và giá bán thấp nhất. Riêng loại nhà có mức giá phải chăng tại Việt Nam cũng có giá cao gấp gần 8-9 lần mức thu nhập mỗi năm của một hộ gia đình trung lưu.
Phó Viện trưởng nhấn mạnh: “Hiện nay, nguồn cung rất thấp mà cầu rất cao dẫn đến mất cân đối cung cầu. Doanh nghiệp tham gia phát triển nhà giá thấp không nhiều. Luật pháp hạn chế phát triển nhà diện tích nhỏ, nên nguồn cung loại hình này rất khan hiếm".
 |
| Nhà giá rẻ hiện đang cao gấp 8-9 lần thu nhập của người dân. |
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Tp.HCM (HoREA) từng đưa ra thông tin gây "sốc": Ở Hàn Quốc, giá nhà cao gấp 5-7 lần thu nhập của người dân. Tuy nhiên, nhà giá rẻ tại Việt Nam đã cao gấp 22-25 lần so với thu nhập trung bình của người dân chứa chưa tính đến nhà cao cấp. Ông Châu cho rằng: “Như vậy, giá nhà của chúng ta là nằm ngoài khả năng của đa số người dân và đó là vấn đề chúng ta phải suy nghĩ, tính toán”.
Theo bà Nguyễn Hoài An, Giám đốc khối Nghiên cứu và tư vấn CBRE Việt Nam cho rằng, tại các quốc gia phát triển, tỷ lệ này ở mức 7-10 lần so với thu nhập. Tỷ lệ 20-25 lần tại Việt Nam là khá cao.
Ông Nguyễn Văn Đính, Tổng Thư ký Hội Môi giới bất động sản Việt Nam đưa số liệu dẫn chứng: Thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam là 2.112 USD/năm, trong khi đó, mức lương của người lao động Singapore là 44.353,55 USD/năm, tức cao gấp 21 lần so với Việt Nam. Tuy nhiên, giá nhà ở tại Việt Nam và Singapore không có sự chênh lệch lớn.
Một trong những nguyên nhân khiến giá nhà bị đẩy lên cao là do cách tính tiền sử dụng đất đang hình thành nên cơ chế "xin - cho", doanh nghiệp mất khá nhiều thời gian để có thể hoàn tất các thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, giá đất liên tục tăng tạo gánh nặng cho doanh nghiệp, dẫn đến giá nhà bị đẩy lên cao.
Chủ tịch HoREA cho rằng, tiền sử dụng đất mà chủ đầu tư dự án phải nộp đang quá cao, bằng khoảng 70% chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng. Điều đó có nghĩa là doanh nghiệp gần như phải mua lại quyền sử dụng đất lần 2. Chi phí nhà do đó bị đẩy lên cao. Cuối cùng, người mua nhà phải gánh chịu chi phí này.
Cùng chung quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính cho rằng, giá đất và các loại thuế liên quan khá cao, cách thu của Nhà nước chưa hợp lý, các thủ tục còn phức tạp, cồng kềnh khiến chi phí bị đẩy lên cao. Ông Đính nhận định: "Tất cả những lý do này đã khiến giá nhà tại Việt Nam hiện cao hơn nhiều lần so với thu nhập của người dân".
