Trước đây, người họ hàng cũng mua mảnh đất này bằng giấy viết tay. Hiện bố mẹ tôi đã hoàn tất thủ tục ly hôn. Vậy xin hỏi luật sư, liệu mẹ tôi có được cấp Giấy chứng nhận (sổ đỏ) riêng cho mảnh đất đó hay không?

Xin cảm ơn!

(Hoàng Thái Minh)

Phải làm thế nào để đất mua giấy tay được cấp sổ đỏ?(Ảnh minh họa)

Trả lời:

Các trường hợp được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được quy định rõ tại Khoản 1, Khoản 2, Khoản 3, Khoản 4, Điều 100, Luật đất đai năm 2013 (hiệu lực từ ngày 1/7/2014). Cụ thể như sau:

"1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định mà có một trong các loại giấy tờ sau đây thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất:

a) Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất trước ngày 15/10/1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

b) Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong Sổ đăng ký ruộng đất, Sổ địa chính trước ngày 15/10/1993;

c) Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa, nhà tình thương gắn liền với đất;

d) Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15/10/1993 được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đã sử dụng trước ngày 15/10/1993;

đ) Giấy tờ thanh lý, hóa giá nhà ở gắn liền với đất ở; giấy tờ mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước theo quy định của pháp luật;

e) Giấy tờ về quyền sử dụng đất do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất;

g) Các loại giấy tờ khác được xác lập trước ngày 15/10/1993 theo quy định của Chính phủ.

2. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này mà trên giấy tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên có liên quan, nhưng đến trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật và đất đó không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.

3. Hộ gia đình, cá nhân được sử dụng đất theo bản án hoặc quyết định của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án, văn bản công nhận kết quả hòa giải thành, quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được thi hành thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

4. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất từ ngày 15/10/1993 đến ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà chưa được cấp Giấy chứng nhận thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; trường hợp chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì phải thực hiện theo quy định của pháp luật."

Như vậy, nếu mẹ bạn có một trong các giấy tờ nêu trên sẽ được cấp sổ đỏ.

Đối với việc cấp sổ đỏ cho riêng mẹ bạn, hiện pháp luật có quy định sau:

Điều 33, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định, tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản mà vợ chồng được tặng cho chung hoặc được thừa kế chung; tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung; tài sản do chồng, vợ tạo ra, thu nhập do lao động, kinh doanh, hoạt động sản xuất, lợi tức, hoa lợi phát sinh từ tài sản riêng cùng với thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân (ngoại trừ trường hợp được quy định tại Khoản 1, Điều 40 Luật này).

Tài sản chung của vợ chồng còn gồm cả quyền sử dụng đất mà chồng, vợ có được sau khi kết hôn. Quy định này không áp dụng với trường hợp chồng hoặc vợ được tặng cho riêng, được thừa kế riêng hoặc có được qua giao dịch bằng tài sản riêng.

Căn cứ theo quy định nêu trên, mảnh đất mà mẹ bạn mua trong thời kỳ ly thân là tài sản chung của bố mẹ bạn (trừ trường hợp bố mẹ bạn trước đó đã có thỏa thuận phân chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân). Vì thế, mẹ bạn sẽ không được cấp sổ đỏ riêng cho nhà đất đó.

Nếu mẹ bạn được cấp sổ riêng thì trong hồ sơ kê khai xin cấp sổ đỏ phải có văn bản cam kết của bố bạn là tài sản nhà đất đó là tài sản riêng của mẹ bạn, ông không có bất kỳ quyền lợi nào liên quan tới nhà đất đó và đề nghị cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ riêng cho mẹ bạn. Lưu ý, văn bản cam kết của bố bạn phải được cơ quan có thẩm quyền chứng thực, công chứng.

Luật sư Vũ Tiến Vinh
(Giám đốc Công ty Luật Bảo An)